آیه ای که یک عمل کننده بیشتر نداشت!!!
۱۲یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَةً ذلِکَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ
-سوره مجادله-
ترجمه:
۱۲ ـ اى کسانى که ایمان آورده اید! هنگامى که مى خواهید با رسول خدا نجوا کنید (و سخنان درگوشى بگوئید) قبل از آن صدقه اى (در راه خدا) بدهید; این براى شما بهتر و پاکیزه تر است. و اگر توانائى نداشته باشید خداوند غفور و رحیم است!
غالب مفسران شیعه و اهل سنت نوشته اند:
تنها کسى که به این آیه عمل کرد امیر مؤمنان على(علیه السلام) بود چنان که طبرسى در روایتى از خود حضرت نقل مى کند که فرمود:
آیَةٌ مِنْ کِتابِ اللّهِ لَمْ یَعْمَلْ بِها أَحَدٌ قَبْلِى، وَ لایَعْمَلُ بِها أَحَدٌ بَعْدِى کانَ لِى دِینارٌ فَصَرَفْتُهُ بِعَشَرَةِ دَراهِمَ فَکُنْتُ إِذا جِئْتُ إِلَى النَّبِى(صلى الله علیه وآله)تَصَدَّقْتُ بِدِرْهَم:
آیه اى در قرآن است که احدى قبل از من و بعد از من به آن عمل نکرده و نخواهد کرد! من یک دینار داشتم آن را به ده درهم تبدیل کردم و هر زمان مى خواستم با رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نجوا کنم درهمى را صدقه مى دادم.
شان نزول آیه:
گروهى از مردم به خصوص ثروتمندان مرتبا مزاحم پیامبر مى شدند و خصوصى با پیامبر سخن مى گفتند. کارى که مایه اندوه دیگران و یا کسب امتیاز و تقرب بى دلیل براى آنان بود. آیه نازل شد تا آزمونى براى علاقه واقعى آنان باشد!
اغنیاء وقتى چنین دیدند، از نجوا خوددارى کردند!!
آیه دوم نازل شد (و آنها را ملامت کرد و حکم آیه اول را نسخ نمود) و اجازه نجوا به همگان داد:
۱۳أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقات فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللّهُ عَلَیْکُمْ فَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ أَطِیعُوا اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللّهُ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ
۱۳ ـ آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از نجوا خوددارى کردید؟!! اکنون که این کار را نکردید و خداوند توبه شما را پذیرفت، نماز را بر پا دارید و زکات را ادا کنید و خدا و پیامبرش را اطاعت نمائید و (بدانید) خداوند از آنچه انجام مى دهید با خبر است!
-برگرفته از تفسیرنمونه ونور ذیل آیه-
