ریشه هاى « عبادت »
ریشه هاى عبادت:
1. عظمت خدا :
برخورد با یک شخصیت برجسته ، انسان را به تواضع وا مى دارد، دیدار با یک دانشمند بزرگ ، آدمى را به تکریم و احترام وا مى دارد، چون که انسان در برابر عظمت و دانش آن شخصیت و این دانشمند، خود را کوچک و کم سواد مى بیند.
خداوند، مبداء همه عظمت ها و جلال هاست . شناخت خدا به عظمت وبزرگى ، انسان ناتوان وحقیر را به کُرنش وتعظیم در برابر او وا مى دارد.
2. احساس نیاز و وابستگى :
انسان ، عاجز، نیازمند و ناتوان است و خداوند، در اوج بى نیازى و غناى مطلق ، و سر رشته دار امور انسان هاست . این هم عاملى است ، تا انسان در برابر خداوند ((بندگى )) کند.
3. سپاس نعمت :
توجه به نعمت هاى بى حساب و فراوانى که از هر سو و در هر زمینه ما را احاطه کرده ، قوى ترین انگیزه را براى پرستش پروردگار ایجاد مى کند. نعمت هایى که حتّى پیش از تولّد شروع مى شود و در طول زندگى همراه ماست و در آخرت هم (اگر شایستگى داشته باشیم ) از آن بهره مند خواهیم شد.
قرآن به این نکته اشاره کرده و به مردم زمان پیامبر صلى الله علیه و آله مى فرماید:
((فَلْیَعْبُدُواْ رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ الَّذِىَّ اءَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَءَامَنَهُم مِّنْ خَوْف )) - قریش ، آیه 3 - 5 - باید خداى کعبه را عبادت کنند، خدایى که آنان را از گرسنگى نجات داد و از ترس ، ایمن ساخت .
4. فطرت :
در سرشت انسان ، پرستش و نیایش وجود دارد. اگر به معبود حقیقى دست یافت ، که کمال مطلوب همین است ، و اگر به انحراف و بیراهه دچار شد، به پرستش معبودهاى بدلى و باطل مى پردازد.
بت پرستى ، ماه و خورشید پرستى ، گوساله و گاو پرستى ، نمونه هایى انحرافى است که وجود دارد، کسانى هم پول و مقام و همسر و ماشین و مدال و ... را مى پرستند.
انبیا آمده اند تا فطرت را در مسیر حق ، هدایت کنند و انسان را از عبادت هاى عوضى نجات بخشند. حضرت على علیه السلام در مورد بعثت رسول خدا صلى الله علیه و آله مى فرماید:
((فَبَعَثَ اللّهُ مُحَمَّدا بِالْحَقَّ لِیُخرِجَ عِبادَهُ مِنْ عِبادَةِ الاوثانِ اِلى عِبادَتِهِ ...)) - نهج البلاغه ، خطبه 147 - خداوند حضرت محمّد صلى الله علیه و آله را برانگیخت ، تا بندگانش را از ((بت پرستى )) به ((خدا پرستى )) دعوت کند.
روحِ عبادت در فطرت انسان نهفته است و اگر درست رهبرى نشود به عبادت بت و طاغوت مى گراید. مثل: میل به غذا که در هر کودکى هست ، ولى اگر راهنمایى نشود، کودک خاک مى خورد و لذّت هم مى برد!!
بدون هدایت صحیحِ این گرایش فطرى نیز، انسان به عشق هاى زودگذر پوچ یا پرستش هاى بى محتواى انحرافى دچار مى شود.
منبع:
راز نماز (براى جوانان )
محسن قرائتى