« متابعت » در « جماعت »

خدا نصیب نکنه نمازگزار عجول یا مکبّر عجول را !!!

مسأله ای هست در باب نماز جماعت به نام « متابعت مأمومین از امام » ولی شخص حقیر بارها و بارها متوجه پیش افتادن مأمومین شده و برای حفظ جماعت مجبور به سرعت دادن به نماز شده ام!

مأمومین به کنار ، دنبال مکبّر بدوی خیلی بده! و ما دویده ایم !!!

از آنجا که در تشریع هر حکمی فلسفه ای نهفته شده ، در « متابعت از امام جماعت » هم مصالح زیادی را می شود برشمرد که توجه بدانها عنایت بیش از پیش دوستان مسجدی به این امر شرعی را ان شاء الله به دنبال خواهد داشت.

از مهمترین آنها می شود به موارد ذیل اشاره کرد:

1- دیکته کردن نظم و انضباط به مردم

 2- آموزش مدیریت و برنامه ریزی ( باید اذکار و افعال را چنان مدیریت کنی که خود را به جمع برسانی )

 3- اهمیت قائل شدن به همراهی با جماعت مسلمین ولو مجبور بشوی که از بعضی واجبات ( مثل سوره ) هم برای این منظور بزنی!

 4- ارتقاء روحیه ولایت پذیری: از امام کوچک جماعت در نمازها پیروی کن که در همه شؤون زندگی ات بتوانی از امام المسلمین به خوبی تمکین داشته باشی!

و بی جهت نیست ثواب های عظیمی که در باب نماز جماعت از حضرات معصومین (ع) وارد شده، و آن نیست مگر به خاطر آثار عظیمی که اینچنین اجتماعاتی با خودشان به همراه دارند.

در روایتى وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتى ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر مى شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمى توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند - رساله توضیح المسائل امام ، مسأله 1400 -

و اینک به فتاوای امام خمینی (ره) که به نوعی متناسب با بحث « متابعت مأموم از امام » است ، توجه فرمائید:

 1432 ماموم نباید جلوتر از امام بایستد، و اگر مساوى او هم بایستد، اشکال دارد و به احتیاط واجب باید کمى عقب تر از امام بایستد، اگر چه قد او بلندتر از امام باشد، که در رکوع و سجود سرش جلوتر از امام باشد.

1439 اگر در رکعت دوم اقتدا کند قنوت و تشهد را با امام مى خواند و احتیاط آن است که موقع خواندن تشهد انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند کند و باید بعد از تشهد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند و اگربراى سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، یا نیت فرادى کند و نمازش صحیح است، ولى اگر در سجده به امام برسد، بهتر است که احتیاطا نماز را دوباره بخواند.

1440 اگر موقعى که امام در رکعت دوم نماز چهار رکعتى است اقتدا کند، بایددر رکعت دوم نمازش که رکعت سوم امام است، بعد از دو سجده بنشیند و تشهد را به مقدار واجب بخواند و برخیزد، و چنانچه براى گفتن سه مرتبه تسبیحات وقت ندارد،یک مرتبه بگوید و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.

1441 اگر امام در رکعت سوم یا چهارم باشد و ماموم بداند که اگر اقتدا کند و حمد را بخواند به رکوع امام نمى رسد، بنابر احتیاط واجب باید صبر کند تا امام به رکوع رود، بعد اقتدا نماید.

1442 اگر در رکعت سوم یا چهارم امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر براى سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، ولى اگر در سجده به امام برسد بهتر است که احتیاطا نماز را دوباره بخواند.

1443 کسى که مى داند اگر سوره را بخواند در رکوع به امام نمى رسد، باید سوره را نخواند، ولى اگر خواند نمازش صحیح است.

1444 کسى که اطمینان دارد که اگر سوره را شروع کند یا تمام نماید به رکوع امام مى رسد، احتیاط واجب آن است که سوره را شروع کند یا اگر شروع کرده تمام نماید.

1445 کسى که یقین دارد، اگر سوره را بخواند به رکوع امام مى رسد، چنانچه سوره را بخواند و به رکوع نرسد نمازش صحیح است.

1447 اگر به خیال این که امام در رکعت اول یا دوم است حمد و سوره نخواند و بعد از رکوع بفهمد که در رکعت سوم یا چهارم بوده نمازش صحیح است. ولى اگر پیش از رکوع بفهمد باید حمد و سوره را بخواند و اگر وقت ندارد فقط حمد را بخواند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.

1451 اگر نماز امام تمام شود و ماموم مشغول تشهد یا سلام اول باشد لازم نیست نیت فرادى کند.

1452 کسى که یک رکعت از امام عقب مانده وقتى امام تشهد رکعت آخر را مى خواند مى تواند برخیزد و نماز را تمام کند و یا انگشتان دست، و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگه دارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد.

1467 ماموم نباید تکبیرة الاحرام را پیش از امام بگوید بلکه احتیاط واجب آن است که تا تکبیر امام تمام نشده، تکبیر نگوید.

1468 اگر ماموم پیش از امام عمدا هم سلام دهد نمازش صحیح است.

1469 *** اگر ماموم غیر از تکبیرة الاحرام و سلام چیزهاى دیگر نماز را ( یعنی ذکرهای دیگر نماز را ) پیش از امام بگوید اشکال ندارد ولى اگر آنها را بشنود یا بداند امام چه وقت مى گوید، احتیاط مستحب آن است که پیش از امام نگوید.

1470 *** ماموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده مى شود ( یعنی غیر اذکار نماز ) کارهاى دیگر آن ( یعنی افعال نماز ) مانند ( خود ) رکوع و سجود را با امام یا کمى بعد از امام به جا آورد و اگر عمدا پیش از امام یا مدتى بعد از امام انجام دهد، معصیت کرده و لى نمازش صحیح است، اما اگر در دو رکن پشت سر هم از امام جلو یا عقب بیفتد بنابر احتیاط واجب باید نماز را تمام کند و دوباره بخواند، اگر چه بعید نیست نمازش صحیح باشد و فرادى شود.

1471 *** اگر سهوا پیش از امام سر از رکوع بردارد، چنانچه امام در رکوع باشد باید به رکوع برگردد و با امام سر بردارد و در این صورت زیاد شدن رکوع که رکن است نماز را باطل نمى کند!! ولى اگر به رکوع برگردد و پیش از آن که به رکوع برسد،امام سر بردارد نمازش باطل است.

1472 *** اگر اشتباها سر بردارد و ببیند امام در سجده است باید به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد براى زیاد شدن دو سجده که رکن است نماز باطل نمى شود.

1473 کسى که اشتباها پیش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد،و هنوز به سجده نرسیده امام سر بردارد، نمازش صحیح است ولى اگر در هر دو سجده این اتفاق بیفتد، نماز باطل است.

1474 اگر اشتباها سر از رکوع یا سجده بردارد و سهوا یا به خیال اینکه به امام نمى رسد به رکوع یا سجده نرود نمازش صحیح است.

1475 اگر سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است چنانچه به خیال این که سجده اول امام است، به قصد این که با امام سجده کند به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده باید بنابر احتیاط نماز را تمام کند و از سر بخواند و اگر به خیال اینکه سجده دوم است به سجده رود و بفهمد سجده اول امام بوده احتیاط آن است که نماز را فرادى تمام نماید اگر چه مى تواند متابعت امام را بکند و به سجده رود و نماز را تمام کند.

1476 اگر سهوا پیش از امام به رکوع رود و طورى باشد که اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى رسد، چنانچه سر بردارد و با امام به رکوع رود نمازش صحیح است.

1477 اگر سهوا پیش از امام به رکوع رود و طورى باشد که اگر برگردد به چیزى از قرائت امام نمى رسد، واجب است سر بردارد و با امام نماز را تمام کند و نمازش صحیح است اگر چه احوط استحبابى در این صورت اعاده نماز است، و اگر سر برندارد تا امام برسد نمازش صحیح است.

1478 اگر سهوا پیش از امام به سجده رود، واجب است که سر بردارد و با امام به سجده رود و نمازش صحیح است اگر چه احتیاط استحبابى در این صورت اعاده نماز است و اگر برنداشت نمازش صحیح است.

1479 *** اگر امام در رکعتى که قنوت ندارد اشتباها قنوت بخواند یا در رکعتى که تشهد ندارد اشتباها مشغول خواندن تشهد شود ماموم نباید قنوت و تشهد را بخواند ولى نمى تواند پیش از امام به رکوع رود، یا پیش از ایستادن امام بایستد بلکه باید صبر کند تا قنوت و تشهد امام تمام شود و بقیه نماز را با او بخواند.

تقبل الله اعمالکم

به سلامتــــی ریـــــــــــــــــش !!!

به گزارش تابش کوثر  یک تحقیق جدید نشان می دهد ریش ممکن است حاوی باکتری هایی باشد که می تواند به ساخت نوعی آنتی بیوتیک کمک کند.

 
این پژوهش همچنین می‌گوید وجود انواع خاصی از باکتری‌ها در صورت مردانی که ریش ندارند شایع‌تر است.

 
محققان دریافتند مردانی که ریش خود را می‌تراشند، بیشتر احتمال دارد که بر روی صورت خود زمینه تولید باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک را فراهم کنند.

 
این پژوهش که در نشریه «عفونت‌های بیمارستانی» به چاپ رسید، بر روی 408 نفر از کارکنان یک بیمارستان انجام شد.

 
بنا بر نتایج این تحقیق، مردانی که ریش خود را می‌تراشند، 3 برابر بیشتر از مردانی که ریش دارند احتمال دارد که بر روی صورت خود باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک ام آر اس اِی ( MRSA) را منتقل کنند.

 
مردانی که ریششان را می تراشند همچنین ممکن است ۱۰ درصد بیش تر استافیلوکوک؛ باکتری که عفونت پوستی، تنفسی و مسمویمت غذایی ایجاد میکند،  بر روی صورتشان داشته باشند.

 
پژوهشگران معتقدند شاید خراش های کوچکی که به علت تراشیدن صورت ایجاد می شود، زمینه ساز تجمع باکتری‌ها باشد.

 
دکتر آدام رابرتز، میکروب شناس کالج دانشگاهی لندن در پژوهشی جداگانه، توانست بیش از 100 نوع باکتری مختلف را از ریش مردانی که در این تحقیق شرکت کرده بودند، کشت کند.

 
وی همچنین موفق شد نوع خاصی از میکروب موجود در ریش را کشف کند که موجب نابودی دیگر باکتری ها می‌شود.

 
وی با انجام کشت و آزمایش دریافت که این میکروب می‌تواند باکتری مربوط به بیماری ای کولای (اشریشیا کولای) که باعث عفونت مجاری ادرار می شود را به سرعت از بین ببرد.

 
امروزه آنتی بیوتیک‌های موجود به سرعت تاثیر خود را از دست می‌دهند و سالانه حداقل ۷۰۰ هزار نفر در پی ابتلا به باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک می‌میرند.

 
در ۳۰ سال گذشته، آنتی بیوتیک جدیدی تولید نشده است.  

منبع : پرس تی وی

ممیز

بسیار دیده می شوند زنان و مردانی که با افراد غیر بالغ ، همه به یک نحو برخورد داشته و در واقع برای خود در مقابل آنها تکلیفی احساس نمی کنند!

در حالی که در فقه اسلامی امری به نام مراهق داریم یعنی: کسی که نزدیک به بلوغ است. و احکام خاص حود را دارد.

بالاتر موضوعی به نام اطفال ممیز داریم یعنی کودکانی که دارای قدرت تمییز و تشخیصند و خوب و بد را می فهمند! ( اگرچه تا بلوغ فاصله زیادی هم دارند! )

به عنوان نمونه به مسائل زیر که برگرفته از رساله مرحوم امام خمینی (ره ) در این زمینه است توجه بفرمائید:

مسأله 57 - واجب است انسان وقت تخلى و مواقع دیگر عورت خود را از کسانى که مکلفند، اگر چه مثل خواهر و مادر با او محرم باشند، و همچنین از دیوانه ممیز و بچه هاى ممیز که خوب و بد را مى فهمند، بپوشاند ولى زن و شوهر لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند.

مسأله 1141 - اگر زن یا مرد نامحرم یا بچه ممیز یعنى بچه اى که خوب و بد را مى فهمد به نمازگزار سلام کند، نمازگزار باید جواب او را بدهد!

مسأله 1389 - مستحب است بچه ممیز را یعنى بچه اى که خوب و بد را مى فهمد به نماز خواندن و عبادتهاى دیگر عادت دهند، بلکه مستحب است او را بقضاى نمازها هم وادار نمایند!!

مسأله 1417 - اگر بین کسانى که ( در نماز جماعت ) در یک صف ایستاده اند بچه ممیز یعنى بچه اى که خوب و بد را مى فهمد فاصله شود، چنانچه ندانند نماز او باطل است مى توانند اقتدا کنند.

مسأله 1453 - امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامى و عادل و حلال زاده باشد و نماز را بطور صحیح بخواند و نیز امام جماعت بنابر احتیاط واجب باید مرد باشد و اقتداء کردن به بچه ممیز حتى اگر اقتداء کننده نیز بچه ممیز باشد اشکال دارد!

مسأله 2082 - معامله با بچه نابالغ باطل است، اگر چه پدر یا جد آن بچه به او اجازه داده باشند که معامله کند، ولى اگر بچه ممیز باشد و چیز کم قیمتى را که معامله آن براى بچه ها متعارف است معامله کند اشکال ندارد، ونیز اگر طفل، وکیل در اجراى صیغه معامله یا وسیله باشد که پول را به فروشنده بدهد و جنس را به خریدار برساند، یا جنس را به خریدار بدهد و پول را بفروشنده برساند، - چون واقعا دو نفر بالغ با یکدیگر معامله کرده اند - معامله صحیح است، ولى باید فروشنده و خریدار یقین داشته باشند که طفل جنس و پول را به صاحب آن مى رساند.

مسأله 2259 - موکل یعنى کسى که دیگرى را وکیل مى کند و نیز کسى که وکیل مى شود، باید بالغ و عاقل باشند و از روى قصد و اختیار اقدام کنند، وبچه ممیز هم اگر فقط در خواندن صیغه وکیل شده باشد و صیغه را با شرائطش بخواند صیغه اى که خوانده صحیح است.

مسأله 2436 - نگاه کردن به عورت دیگرى حرام است، اگر چه از پشت شیشه یا در آئینه یا آب صاف و مانند اینها باشد. واحتیاط واجب آن است که به عورت بچه ممیز هم نگاه نکنند. ولى زن و شوهر مى توانند به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند.

مسأله 2594 - سر بریدن حیوان پنج شرط دارد: اول - کسى که سر حیوان را مى برد چه مرد باشد، چه زن، باید مسلمان باشد و اظهار دشمنى با اهل بیت پیغمبر صلى الله علیه وآله وسلم نکند. و بچه مسلمان هم اگر ممیز باشد یعنى خوب و بد را بفهمد مى تواند سر آن را ببرد...

مسأله 147 - بچه ممیزى که خوب و بد را مى فهمد، اگر تکلیفش هم نزدیک است (یعنی مراهق است ) اگربگوید چیزى را آب کشیدم، دوباره باید آن را آب کشید. ولى اگر بگوید چیزى که در دست اوست نجس است، احتیاط آن است که از آن اجتناب کنند. اگر چه بعید نیست اعتبار قول صبى مراهق (درست مثل بالغین )

چرا دختران برای امر ازدواج باید «اذن پدر» داشته باشند؟!

چرا دختران  برای امر  ازدواج باید «اذن پدر» داشته باشند؟!

  1- طبیعت احساساتی بودن زنان

  این یک امتیاز بزرگ در زنان است که به واسطه آن نقش‌های بزرگ و کلیدی همچون مادری و تربیت فرزندان به او سپرده شده است و طبیعتاً به لحاظ رعایت این طبیعت (که در نهاد همه زنان است مگر آن که به واسطه برخی کارها این حالت تحت الشعاع قرار گرفته و به حالت خمودی در آید) بعضی از محدودیت‌ها در تصدی کارها یا مدیریت رفتاری برای آنان مقرر می‌شود. 

ناگفته پیداست همان طور که افلاطون گفته است: مادر با همان دستی که گهواره فرزند را تکان می‌دهد، با همان دست عالمی را تکان می‌دهد.

مگر مدیران و رهبران جامعه جز دست پروردگان همین مادران هستند؟

از این رو رسول مکرم اسلام(ص) فرمودند: بهشت زیر پای مادران است، یعنی سعادت و شقاوت فرزندان تا حد بسیار بالایی مرهون رفتارها و تربیت‌های مادران است.

 2- طبیعت عقلانی مردان

 چه زنان و چه مردان از عقل و خرد برخوردارند لیکن در زنان استفاده از رهنمودهای عقلی بیشتر بروز می‌یابد در حالی که زنان به واسطه تأثیر احساسات و عواطف بر دریافت‌های عقلانی آنها، عاطفی‌تر برخورد نموده، کمتر از مردان از آن رهنمود‌ها استفاده می‌کنند. 

آری، پسران نیز گاهی احساساتی هستند و بر عکس، زنان نیز گاهی به دور از احساسات و عواطف، رفتار می‌کنند، لیکن این صفات روحی، در نوع مردان و زنان همان است که گفتیم و قانون نیز برای نوع افراد وضع می‌شود نه یکایک آنها، گر چه نباید از این نکته غفلت کرد که مشورت با پدر و مادر برای پسران نیز مورد توصیه اسلام است.

 3- اجتماعی‌تر بودن مردان و کم تجربه‌تر بودن زنان نسبت به مردان

  در همه جوامع، مردان به هر دلیلی فرصت‌های تجربه رفتارهای اجتماعی بیشتری دارند تا زنان، به ویژه آن که کار در بیرون از منزل برای تأمین زندگی همسر و فرزندان (خانواده) به عنوان یک وظیفه شرعی و قانونی به عهده پدر نهاده شده است و از طرف دیگر اختلاط بین زنان و مردان، ناپسند و نکوهیده است.

طبیعتاً دختران به دلیل بی‌تجربه گی‌ها و ناآشنایی با حیله و فریب و یا اخلاقیات اجتماعی، نیاز به کمک مشاوره‌ای بیشتری دارند. 

به همین دلیل پدران به عنوان بهترین مشاوران دلسوز برای دختران در نظر گرفته شده‌اند تا کسی نتواند با سوء استفاده از عواطف پاک و احساسات لطیف زنان و به دلیل کم تجربه بودن دختران، آنان را فریب داده، مایه انحطاط آنان را فراهم آورند و الا دخترانی که قبلاً شوهر کرده باشند، و از این تجربه برخوردار باشند، اجازه پدر برای ازدواج آنها شرط نیست.

از این رو هر گاه پدران از حد مشاوره پا را فراتر نهاده به اجبار و تحمیل نظرات خود بپردازند اجازه آنان فاقد اعتبار است.

توجه به نکات ذیل در فهم بهتر این حکم مفید است. 

شهوت در مرد غالب است و زن اسیر محبت است. آن چه مرد را می‌لغزاند و از پا در می‌آورد، شهوت است و آن چه زن را اسیر می‌کند این است که از زبان مردی نغمه محبت و صفا و وفا و عشق بشنود.

 رسول اکرم(ص)، این حقیقت را چهارده قرن پیش به وضوح بیان کرده، می‌فرماید:

«این سخن مرد به زن که تو را دوست دارم، هرگز از دل زن بیرون نمی رود» و همین جنبه است که مردان ناپاک با استفاده از آن، احساس زن را به بازی می‌گیرند؛ چه بسیار دخترانی که با جمله‌ای محبت‌آمیز از سوی پسری یا مردی ناپاک، منحرف شده و بدون هیچ تحقیقی دل به او سپرده است. 

پس لازم است دختر ناآزموده، با پدرش که از اندیشه‌های مردان بهتر آگاه است مشورت کند و موافقت او را جلب کند.

اسلام با این کار، زن را تحقیر نکرده، بلکه دست حمایت خود را بر روی شانه او نهاده است.

اگر پسران ادعا کنند که چرا قانون ما را ملزم به جلب موافقت پدران نکرده است، آن قدر دور از منطق نیست که کسی به نام دختران به لزوم جلب موافقت پدران اعتراض کند. 

افزون بر این، اگر مردی در ازدواج خود فریب بخورد، می‌تواند همسرش را طلاق بدهد، در حالی که اسلام برای زن حق طلاق قرار نداده است. از این رو، زن باید در کار خویش دقت و احتیاط بیشتری کند تا مبادا در وضعی قرار گیرد که نتواند به راحتی از آن رهایی یابد. 

البته باید گفت که همه فقهایی که اجازه ولی را در نکاح دختر شوهر نکرده، معتبر دانسته اند، قید می‌کنند که اعتبار اجازه ی ولی تنها در صورتی است که ولی بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه نکند.

اگر ولی با وجود خواستگار شایسته و متناسب و مورد تمایل دختر، از دادن اجازه خودداری کند، نیازی به کسب اجازه از پدر نیست و شرط فوق ساقط است و همچنین هرگاه پدر دختر غایب باشد و به او دسترسی نباشد، اجازه پدر معتبر نیست. 

مطلب مسلم دیگر این است که پسران اگر به سن بلوغ برسند و واجد عقل و رشد باشند، خود اختیاردار خود هستند و کسی حق دخالت در ازدواج آنان را ندارد. اما دختر اگر یک بار شوهر کرده است و اکنون بیوه است، کسی حق دخالت در کار او را ندارد. 

اما وضع دختری که دوشیزه است و اولین بار است که می‌خواهد با مردی پیمان زناشویی ببندد، در این که پدر اختیاردار مطلق او نیست و نمی‌تواند بدون میل و رضای او، او را به هر کس که دلش می‌خواهد، شوهر بدهد، حرفی نیست. 

چنان که در روایتی هست:

دختری نگران و هراسان نزد رسول اکرم(ص) آمد و عرض کرد: یا رسول الله(ص)! پدرم برادرزاده‌ای دارد و بی‌آن که نظر مرا بخواهد، مرا به عقد او درآورده است. حضرت فرمود: حالا که او این کار را کرده است، تو هم مخالفت نکن، صحه بگذار و زن پسرعمویت باش.

دختر گفت: یا رسول الله(ص)! من پسر عمویم را دوست ندارم. چگونه زن کسی شوم که دوستش ندارم؟ حضرت فرمود: اگر او را دوست نداری هیچ، اختیار با خودت. برو هر کس را که خودت دوست داری، به شوهری برگزین.

دختر عرض کرد: اتفاقاً او را خیلی دوست دارم و جز او کس دیگر را دوست ندارم و زن کسی غیر از او نخواهم شد، اما چون پدرم بی آن که نظر مرا بخواهد این کار را کرده است، به عمد آمدم، با شما سؤال و جواب کنم تا از شما این جمله را بشنوم و به همه زنان اعلام کنم از این پس پدران حق ندارند، سر خود هر تصمیمی که می‌خواهند بگیرند و دختران را به هر کس که دل خودشان می‌خواهد شوهر دهند. 

این روایت را فقهایی مانند شهید ثانی در مسالک و صاحب جواهر از طرق اهل سنت نقل کرده‌اند. 

 خود پیغمبر اکرم(ص) هرگز اراده و اختیار دختر عزیز خود را در ازدواج سلب نکرد.

هنگامی که علی بن ابی طالب(ع) برای خواستگاری زهرای مرضیه(س) نزد پیغمبر اکرم رفت، پیغمبر اکرم فرمود:

 «تاکنون چند نفر دیگر نیز به خواستگاری زهرا آمده اند و من با زهرا در میان گذاشته ام. اما او به علامت نارضایتی، چهره خود را برگردانده است.

اکنون خواستگاری تو را به اطلاع او می‌رسانم». پیغمبر نزد زهرا رفت و مطلب را با دختر عزیزش درمیان گذاشت، ولی زهرا(س) بر خلاف نوبت‌های دیگر، چهره خود را برنگرداند و با سکوت، رضایت خود را اعلام کرد و پیغمبر اکرم تکبیرگویان از نزد زهرا بیرون آمد. 

---

 برگرفته از:

سایت ائمه جمعه

در ازدواجی که زن و مرد هر دو منتفعند ، چرا باید یک طرف به دیگری مهر بپردازد؟!

فلسفه مهریه :

از اعتراضاتی که جدیداً از طرف بعضی آقایان زیاد مطرح می شود و به مشروعیت آن می تازند این است که:

بلاشک در ازدواج زن و مرد هر دو منتفع و بهره مندند ، پس چرا مردان می بایست به خانم ها مهریه بپردازند؟!

جواب های زیادی میشه داد من جمله این جواب که در تفسیر نمونه آورده شده:

درست است که مرد و زن هر دو از زندگى زناشویى بطور یکسان سود مى برند، ولى نمى توان انکار کرد که در صورت جدائى زن و مرد ، زن متحمل خسارت بیشترى خواهد شد زیرا:

اولا مرد طبق استعداد خاص بدنى معمولا در اجتماع نفوذ و تسلط بیشترى دارد، و هر چند بعضى مى خواهند به هنگام سخن گفتن این حقیقت روشن را انکار کنند اما وضع زندگى اجتماعى بشر که با چشم مى بینیم حتى در جوامع اروپائى که زنان به اصطلاح از آزادى کامل برخوردارند نشان مى دهد که ابتکار اعمال پر درآمد بیشتر در دست مردان است .

بعلاوه مردان براى انتخاب همسر مجدد امکانات بیشترى دارند ولى زنان بیوه مخصوصا با گذشت قسمتى از عمر آنها، و از دست رفتن سرمایه جوانى و زیبائى ، امکاناتشان براى انتخاب همسر جدید کمتر است .

با توجه به این جهات روشن مى شود که:

امکانات و سرمایه اى را که زن با ازدواج از دست مى دهد بیش از امکاناتى است که مرد از دست مى دهد، و در حقیقت مهر چیزى است به عنوان جبران خسارت براى زن و وسیله اى براى تأمین زندگى آینده او.

و علاوه مسأله مهر معمولا به شکل ترمزى در برابر تمایلات مرد نسبت به جدائى و طلاق محسوب مى شود.

هرچند که مهر از نظر قوانین اسلام با برقرار شدن پیمان ازدواج به ذمه مرد تعلق مى گیرد و زن فوراً حق مطالبه آن را دارد، ولى چون معمولا به صورت بدهى بر ذمه مرد مى ماند، هم اندوخته اى براى آینده زن محسوب مى شود، و هم پشتوانه اى براى حفظ حقوق او و از هم نپاشیدن پیمان زناشوئى (البته این موضوع استثنائاتى دارد ولى آنچه گفتیم در غالب موارد صادق است )

...

تفسیر نمونه ذیل آیه 4 سوره نساء: وَآَتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً

_____________________________________________________________________________

اما روایتی از امام صادق دیدم که به فلسفه قشنگی برای این امر اشاره فرموده و حقیر آن را بازتر می کنم:

الإمام الصادق (علیه السلام):

إنما صار الصداق على الرجل دون المرأة وإن کان فعلهما واحدا فإن الرجل إذا قضى حاجته منها قام عنها ولم ینتظر فراغها فصار الصداق علیه دونها لذلک - میزان الحکمة باب الزواج ش 1643 -

درست است مرد و زن هر دو از ارتباط جنسی لذت می برند، اما مرد کامی گرفته و تمام.

ولی این ارتباط چند دقیقه ای برای زن آغاز کار است!

اوست که حامل نطفه مرد می گردد!

در ادامه ی آن ... ایام طولانی بارداری ، تحمل درد و رنج زایمان ، شیردهی و رسیدگی به کودک و ...

این تفاوت کم نیست! آنقدر که از طرف یک مرد حق شناس حتماً و حتماً نیاز به جبران دارد!

و مهر است که در این وادی دست مرد را گرفته و به خواست اخلاقی او جواب می دهد!

(ناگفته نماند مهر البته آنچنان نباید باشد که در حق مرد اجحاف گردد که متأسفانه در اغلب موارد هست )

دو همسفر با دو حکم متضاد!

روزى دو نفر مسافر از راه دور به محضر امام رضا علیه السلام وارد شدند و پیرامون حکم نماز و روزه از آن حضرت سؤال کردند؟

امام علیه السلام به یکى از آن دو نفر فرمود:

نماز تو شکسته ، و روزه ات باطل است.

و به دیگرى فرمود:

نماز تو تمام ، و روزه ات صحیح مى باشد!!

دوستان قبل از آنکه به ادامه مطلب بروید و علت را ببینید، خودتان چه حدسی می زنید؟!

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

حضور بانوان در مساجد ؛ آری یا نه؟!

>>> یکی از مسائلی که از دیرباز در میان مسلمانان مطرح بوده و گاه چالشی فکری و اجتماعی محسوب می شده، مسئله حضور زنان در مسجد و عرصه های اجتماعی است .

برخی مانع حضور زنان در عرصه های اجتماعی و از جمله حضور در مساجد می شدند و بعضی دیگر آن را تجویز می کردند و در این مورد برای زنان نیز شانی مساوی با مردان در نظر می گرفتند .

آنچه امروز می تواند برای زنان مؤمن و متعهد ما الگوی حقیقی و راهگشای فکری و عملی باشد، سیره و سخن پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و پیشوایان معصوم علیهم السلام است .

 مسئله حضور زنان در صحنه های اجتماعی و از جمله حضور در مسجد از مسائل مورد ابتلا در عصر معصومین بوده و آن انسانهای الهی رهنمودهای ویژه ای در این مورد داشته اند .

در این مقاله کوشش شده است به صورت مختصر مسئله حضور زنان در خانه های خدا با عنایت به سیره و سخن معصومین علیهم السلام تبیین گردد .

>>> تاریخچه حضور زنان در مسجد

الف) در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله

جامعه نبوی از آغاز ظهور، شاهد حضور بانوان در عرصه های گوناگون زندگی بوده است و زنان آن روزگار در صحنه هایی حضورشان به لحاظ سیاسی و غیره، مؤثر می افتاده، همپای مردان به تلاش و کوشش مشغول بوده اند .

حضور حضرت خدیجه علیها السلام در مسجد الحرام، پیش از تشرف به اسلام نمونه ای از این حضور است .

ابویحیی بن عفیف از جدش عفیف که تاجر مشهوری بوده نقل می کند:

وقتی پای به مسجد الحرام نهادم، با منظره ای شگفت روبرو شدم; سه نفر را دیدم که در حال نماز خواندن بودند . از ابن عباس پرسیدم، اینان کیستند؟ او گفت: نفر نخست کسی است که ادعای نبوت دارد و مرد پشت سرش، علی بن ابی طالب علیهما السلام است و آن زن نیز همسر محمدصلی الله علیه وآله; خدیجه علیها السلام است . و غیر از اینها کسی را بر این آیین سراغ ندارم . (1)

این روند بعد از شکل گیری جامعه مسلمین در مدینه نیز دنبال شد و بانوان همواره برای اقامه نماز در مساجد حاضر می شدند .

امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرماید:

«کن النساء یصلین مع النبی صلی الله علیه وآله; (2) زنان با پیامبر نماز را به جای می آوردند .»

از روایات دیگری نیز حضور زنان در نماز جماعت استفاده می شود; آنجا که روایات درباره توجه ویژه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نسبت به کودکان حتی در نماز جماعت سخن می گویند . در ذیل دو نمونه از این روایات نقل می شود .

امام صادق علیه السلام فرمودند:

«کان رسول الله صلی الله علیه وآله یسمع صوت الصبی وهو یبکی وهو فی الصلاة فیخفف الصلاة ان تعبر امه فتصیر الیه; (3) رسول خدا صلی الله علیه وآله صدای بچه را می شنید که گریه می کرد و او در نماز بود، پس نماز را سبک می کرد تا مادرش به سوی او رود .»

همچنین نقل شده است که:

روزی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله، نماز صبح را با کوتاهترین سوره خواند . اصحاب از او پرسیدند: ای رسول خدا! چه شد که چنین سریع نماز را تمام کردید؟ فرمود: «انی سمعت صوت صبی فی صف النساء; (4) من در صف زنان صدای کودکی را شنیدم .»

حضور زنان در مسجد به مرور گسترده تر شد تا جایی که مسئله اختلاط زن و مرد و . . . پیش آمد و پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله دری را مخصوص ورود و خروج آنان قرار داد . (5)

درباره زنان پیامبر نیز وضع به همین صورت بود .

از سنتهای آن حضرت این بود که همراه با همسرانش در مسجد معتکف می شد .

>>> حضور زنان از منظر پیامبر صلی الله علیه وآله

دوران ده ساله مدینه، فرصت کافی برای شکل گیری نهادهای اجتماعی و رفتارهای مطلوب دینی بود .

در طی این دوره موضوع حضور زنان در مساجد نیز از همین دست موضوعاتی است که شکل گرفته و جایگاه مطلوب خود را یافته است .

روایات و گزارشهایی که درباره دیدگاه پیامبر نسبت به حضور زنان در مساجد - در این دوره - ثبت شده، در عنوانهای زیر قابل طرح است:

1 - اختصاص زمانی برای پاسخگویی به آنان :

آن حضرت علاوه بر تایید حضور بانوان، پس از نماز، به آنان سرکشی کرده و با آنان سخن می گفت .

آن حضرت در جلسات عمومی به پرسشهای آنان پاسخ می داد و برخی از بانوان را که تقاضای وقت خصوصی می کردند می پذیرفت .

نقل شده است، زنان می گفتند:

«لقد غلبنا علیک الرجال فاجعل لنا یوما وقد فعل رسول الله ذلک; (6) شما را مردان احاطه کرده اند . روزی را هم برای ما اختصاص بده . و رسول خدا چنین کرد .»

2 - نهی از ممانعت توسط مردان :

با وجود توصیه ها و تشویقهای پیامبر برای حضور بانوان در مسجد، برخی به دلایل متعددی مانع از حضور آنان در این مکان می شدند . پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در مقابل این رفتار نیز می ایستاد و آنان را از این کار نهی می کرد و گاهی برای مخالفین راه حلهایی پیشنهاد می نمود .

برخی از سخنان پیامبر گرامی که در کتب روایی و تاریخی ثبت شده، چنین است:

«اذا استاذنت احدکم امراته الی المسجد فلا یمنعها; (7) هرگاه همسر یکی از شما برای رفتن به مسجد اجازه خواست، مانع او نشوید .»

«لا تمنعوا النساء حظوظهن من المساجد اذا استاذنوکم; (8) هنگامی که زنان از شما اذن رفتن به مسجد خواستند، مانع بهره بردن آنان از مسجدها نشوید .»

گاهی هم امر می کرد که به زنان اجازه دهید شبها در نماز حاضر شوند . دلیل این امر شاید شناخته نشدن بانوان در شب بود که موجب دور ماندن آنان از مزاحمتها می شد و شاید هم مردم از حضور زنان در روز مانع نمی شدند ولیکن شبها ممانعت می کردند که پیامبر صلی الله علیه وآله امر به رفع ممانعت کرده اند . دومین روایتی که در ذیل نقل می شود احتمال دوم را تایید می کند .

قال رسول الله صلی الله علیه وآله:

«ائذنوا للنساء بالیل الی المساجد; (9) به زنان اجازه دهید، شبها به مسجدها بروند .»

یا در تعبیر دیگر:

«اذا استاذنکم نساءکم بالیل الی المسجد فاذنوا لهن; (10) هرگاه زنانتان شب هنگام، برای رفتن به مسجد اجازه خواستند، به آنها اجازه دهید .»

ب) عصر ائمه علیهم السلام
در دوره ائمه علیهم السلام نیز بانوان همواره مشتاق حضور در مسجد بودند و برای اعمال عبادی به خانه های خدا رو می آوردند .

همچنین برای مبارزات سیاسی و مذهبی نیز از مسجد استفاده می شده است .

نمونه والای آن را می توان در حضور حضرت زهرا علیها السلام در مسجد و ایراد خطبه فدک دید که آن حضرت از ولایت علی علیه السلام نیز حمایت کرد . (11)

>>> شرایط و آداب حضور

گفته شد که اسلام خواهان انزوای زنان نیست و در حیات اجتماعی; از جمله حضور در مساجد برای آنان حقی قایل است: «لا تمنعوا حظوظهن عن المساجد .»

موضوع شرکت مساوی برای مرد و زن در مواردی مانند حج که واجب است و حتی شوهر نیز نمی تواند مانع از چنین حضوری گردد و همینطور در بخشهایی مانند ضرورت تعلیم مرد و زن، اجازه حضور در تشییع جنازه یا حضور در جهاد دفاعی با ضوابط خاصی که عنوان شده است، همگی حکایت از طرفداری اسلام از حضور سالم زنان صالح در عرصه های اجتماعی دارد .

این موضوع در فقه اسلامی نیز جایگاه خاصی به خود، اختصاص داده است .

«برای زنان رواست که در مجالس عزا، ادای حقوق مردم، یا تشییع جنازه، بیرون روند و در این کارها شرکت کنند; همان گونه که حضرت فاطمه علیها السلام و زنان ائمه اطهارعلیهم السلام، در آنها شرکت می کردند .» (12)

البته ناگفته پیداست، حضور زنان در عرصه های یاد شده نیز همانند سایر موضوعاتی که مد نظر اسلام بوده دارای آداب و مقررات ویژه ای است که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و ائمه هدی علیهم السلام بر آنها تاکید کرده اند:

1 . مسئله حجاب

لزوم پوشش برای زنان، در برابر مردان بیگانه، مورد تاکید اسلام است و قرآن کریم نیز به این موضوع صراحت دارد:

«قل للمؤمنین یغضوا من ابصارهم ویحفظوا فروجهم ذ لک ازکی لهم ان الله خبیر بما یصنعون وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن ویحفظن فروجهن ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن ولایبدین زینتهن الا لبعولتهن » ; (13) «[ای رسول!] به مردان مؤمن بگو که چشمان خویش فرو گیرند و شرم گاههای خود را بپوشانند . این برایشان پاکیزه تر است . و البته خدا به آنچه انجام می دهند، کاملا آگاه است و به زنان مؤمن بگو چشمها را [از نگاه ناروا] بپوشانند و اندامشان را [از عمل زشت] محفوظ دارند و زینت خود را - جز آنچه قهرا ظاهر می شود - آشکار نسازند . و [اطراف] روسریهای خود را بر سینه خود افکنند، و زینت خود را جز برای شوهرانشان آشکار نسازند .»

بر این اساس، پوشش اسلامی برای زنان - در همه حال - واجب شده است و هر آنچه به این پوشش آسیب رساند باید رفع شود .

در قرآن، آیه دیگری که با آن مسئله حجاب مطرح می گردد، آیه زیر است:

«یا ایها النبی قل لازواجک وبناتک ونساء المؤمنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذ لک ادنی ان یعرفن فلا یؤذین وکان الله غفورا رحیما» ; (14) «ای پیامبر! به همسران و دختران خود و زنان مؤمن بگو که چادرها (یا مقنعه های) خود را فراگیر بپوشند . این کار برای اینکه شناخته نشوند و مورد اذیت قرار نگیرند، مناسبتر است و خدا آمرزنده و مهربان است .»

در تفسیر قمی، در ذیل آیه شریفه، آمده است:

سبب نزول این آیه آن بود که زنان به مسجد حاضر می شدند و نماز را به امامت رسول الله به جای می آوردند، ولی شب هنگام که به نماز مغرب و عشا می رفتند، برخی از جوانان بر سر راه آنان می نشستند و آنان را مورد آزار و تعرض قرار می دادند . آنگاه خداوند این آیه را نازل فرمود . (15)
پس از نزول این آیه، زنان برای خروج از خانه، لباس سیاه و بلند می پوشیدند . (16)

2 . پرهیز از اختلاط

حضور زنان در مسجد، توفیقی الهی برای آنان و بهره بردن از حقی است که دین اسلام برای این طیف در نظر گرفته است; با این حال، زن به مقتضای طبیعت خود، آنگاه که در جامعه ظاهر می شود، مورد توجه قرار می گیرد .

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرمود:

«المراة عورة فاذا اخرجت استشرقها الشیطان; زن اندامی شهوت انگیز دارد . همین که خارج شد، شیطان او را احاطه می کند .» (17)

با این وصف، آنان موظف هستند، در ادای این عمل مذهبی، مراقب آسیبهای وارده باشند .

سیره و روش پیامبر در توجه به این مسئله آموزنده است .

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله دستور داد در رفت و آمدها، مسیر زنان و مردان جدا شود . (18)

و نیز شبها، وقتی که نماز تمام می شد، می فرمود مردها، بعد از زنها خارج شوند (19) .

در کتاب کافی نیز آمده است که حضرت فرمود:

مردان از وسط و زنان از کنار کوچه بروند . (20)

این مسئله در سنن ابی داود نیز به گونه دیگری آمده است:

روزی پیامبر در بیرون مسجد بود که دید، مردان و زنان، از مسجد با هم بیرون می آیند . پس رو به زنها کرد و فرمود: «بهتر است صبر کنید، و پس از رفتن مردان بروید .» (21)

روایات یاد شده، اساس و مبنای ناصواب شمردن اختلاط زن و مرد، از نظر برخی از فقهاست .

 آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی رحمه الله می نویسد:

«یکره اختلاط الرجال بالنساء الا للعجائز; (22) اختلاط زنان با مردان مکروه است مگر پیرزنان . »

در حقیقت این احادیث نشان می دهد، رسول خدا متوجه آسیبهای خروج زنان از منزل بوده است .

وی بر خلاف خلفایی که بعدها آمده و با پاک کردن صورت مسئله و دستور به عدم خروج زنان، راه آسان را برگزیدند، همواره در تربیت جامعه کوشیده و با تعیین شرایط، جلوی آسیبها را تا حد ممکن گرفته است .

 این غیر از شیوه ای بود که حاکمان ناصالح و برخی ناآشنایان به احکام اسلام حقیقی انتخاب کرده اند .

در همین باره از عایشه نقل است که:

«لو ادرک رسول الله ما احدث للنساء لمنعهن من الخروج; (23) اگر رسول خدا می دانست، چه بر سر زنان می آید، حتما خارج شدن آنها را [از خانه] منع می کرد!!» این روایت، در حقیقت تئوری و نظریه همان عملکردی است که حکام ناصالح پیش گرفتند .

از اقدامات ترمیمی پیامبر، علاوه بر توصیه های فوق، می توان به موضوع جداسازی و تفکیک درهای ورودی مسجد نیز توجه کرد . (24)

3 . پرهیز از جلب توجه

زنان باید از اموری که موجب جلب توجه نامحرمان می شود پرهیز کنند .

در حقیقت این در پی همان اصل کلی حفظ کرامت و شخصیت زن است که اسلام به عنوان گوهری گرانبها به آن اهمیت می دهد .

همسر ابن مسعود می گوید:

رسول خدا صلی الله علیه وآله به ما می فرمود:

«اذا شهدت احداکن المسجد فلا تمس طیبا; (25) وقتی یکی از شما به مسجد می آید، از بوی خوش استفاده نکند .»

پرهیز از جلب توجه نامحرمان، نه تنها برای مسجد، بلکه شامل تمام اجتماعات مختلفی است که در آن، امکان حضور برای زنان وجود دارد .

چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرموده است:

«المراة اذا خرجت من باب دارها متزینة متعطرة والزوج بذلک راض یبنی لزوجها لکل قدم بیت فی النار; (26) هر زنی که خود را بیاراید و خوشبو کند و از منزل خارج شود; در حالی که شوهرش به این کار راضی باشد، هر قدمی [که زن برمی دارد،] برای شوهرش خانه ای در دوزخ بنا خواهد شد .»

آن حضرت در برخورد با یکی از بانوان عطر فروش (حولاء) فرمود:

ای حولاء! زینت خود را برای غیر همسرت آشکار مکن . ای حولا! بر زن جایز نیست که زیباییها و پاهای خود را برای مردی غیر از شوهرش آشکار کند که اگر چنین کرد، همیشه در نفرین و خشم و کینه الهی و فرشتگان خواهد بود و در قیامت برای او عذاب دردناک فراهم است . (27)

جلب توجه، نحوه راه رفتن در رفت و آمدها را نیز شامل می شد که باید نحوه حرکت در راه رفتن عادی و خالی از تحریک دیگران باشد .

4 . چشم پوشی از محرمات

بر پایه فرهنگ قرآنی، همانگونه که مردان باید در مقابل نامحرم چشم فروبندند، زنان نیز باید در موارد لازم، چشم فروبسته و از نگاه کردن به آنچه حرام است، بپرهیزند .

امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمود:

«کن النساء یصلین مع النبی صلی الله علیه وآله وکن یؤمرن ان لایرفعن رؤوسهن قبل الرجال لضیق الازر; (28) زنان نماز را با پیامبر صلی الله علیه وآله به جای می آوردند و چون لباس مردان کوتاه بود، به زنان دستور داده شده بود که قبل از مردان سر از سجده برندارند .»

این مشکل، با ایجاد پرده و پوشش بین زنان و مردان - در نمازها - رفع شد، ولی چیزی که مد نظر شرع بوده، این است که بانوان در وقت حضور در مسجد، باید از هر رفتاری که موجب خدشه به حیا، عفت و روحیه پاک آنان شود، پرهیز کنند .

>>> توضیح روایات منع

در مقابل آسیبهایی که ممکن است برای حضور زنان در مسجد پیش آید، اقدامات ترمیمی و اصلاحی عنوان شد و بر خلاف برخی که اصل را در حذف حضور زنان می دانستند، با استناد به روایات، جایز بودن حضور زنان در مساجد روشن گردید .

اما در عین حال با وجود این روایات، در طول تاریخ شاهد آن بوده ایم که برخلاف سیره پیامبر و ائمه، گروهی همواره بر منع حضور زنان در مسجد اصرار ورزیده و در آن به روایات متعددی استناد کرده اند .

برخی از احادیث مورد استناد چنین است:

1 . شیخ طوسی در تهذیب، به نقل از یونس بن ظبیان از امام صادق علیه السلام روایت می کند:

«خیر مساجد نساءکم البیوت; (29) بهترین مسجدهای زنهای شما خانه هاست .»

2 . شیخ صدوق در من لا یحضره الفقیه از هشام بن سالم نقل می کند که امام صادق علیه السلام فرمود:

«صلاة المرئة فی مخدعها افضل من صلاتها فی بیتها وصلاتها فی بیتها افضل من صلاتها فی الدار; (30) نماز زن در پستو [ی خانه] اش بهتر از نماز او در خانه اش می باشد و نماز او در خانه اش بهتر از نماز او در این خانه (مسجد) است .»

در پاسخ استدال به چنین روایاتی باید گفت:

الف) روایت اول به دلیل وجود یونس بن ظبیان که نجاشی و شیخ طوسی او را تضعیف کرده اند، ضعف سند دارد . (31)

ب) با این حال، در دلالت هر دو روایت، احتمالات متعددی داده شده است که جملگی بر حمل روایت بر غیر معنای ظاهری آن است . از جمله اینکه:

1 . زن در حال نماز نباید در تیررس دید نامحرم قرار گیرد و اگر بتواند خود را از نامحرم محفوظ دارد، از نظر علما از جمله امام خمینی رحمه الله حضور او برای نماز در مسجد جایز شمرده شده است:

«اگر بتوانند کاملا خود را از نامحرم حفظ کنند، بهتر است در مسجد نماز بخوانند .» (32)

2 . روایتها مربوط به دوره ای است که برای بانوان ناامنی یا موانعی وجود داشته باشد .

3 . روایتها ناظر به زمانی است که شوهران اجازه ندهند .

ج) روایات فراوانی در مقابل این روایات موجود است که این دو دسته روایات قابل جمع هستند:

در جائیکه مشکل خاصی وجود ندارد اولویت با حضور در مسجد است و در زمانیکه امنیت برای زنان نیست و یا آسیبهای اخلاقی - اجتماعی مطرح است نماز در منزل اولویت می یابد .

و اگر بنا بود حضور زن در مسجد ممنوع باشد، فصل ویژه ای به منع از حضور، اختصاص می یافت، نه اینکه شاهد روایاتی باشیم که آداب و شرایط حضور زنان در مسجد را شرح می دهند .

د) علاوه بر آنچه گفتیم، فهم فقهاء نیز خلاف ممنوعیت بطور مطلق است . برخی از آنان می نویسند:

1 . اذن شوهر برای رفتن به مسجد شرط نیست .

2 . گرچه نماز زن در خانه مستحب است، لکن اولی حضور در مسجد است .

3 . حضور زنان در مسجد از باب مقدمه واجب، واجب است . (33)

>>> وظایف مبلغان و متولیان مساجد

با توجه به آنچه گفته شد، روشن می شود که مبلغ و امام جماعت مسجد، همان وظایفی را که در قبال مردان نمازخوان دارند، باید در برابر بانوان نمازگزار نیز به خوبی و شایستگی انجام دهند، تا هدف تبلیغ در این قشر از مخاطبان نیز برآورده شود .

برخی از این وظایف را می توان در سه بعد خلاصه کرد:

1 . مسئولیتها:
همان گونه که مردان در امور مسجد، مسئولیتهایی را می پذیرند، بهتر است به بانوان نیز به تناسب وضعیت و شرایط عرفی و شرعی، مسئولیتهایی در کنترل بخش بانوان و برنامه های تبلیغی آنان به تناسب توانائیشان واگذار شود، مانند سپردن امور نظافت و غبار روبی به آنان و اداره قسمت بانوان .

2 . امکانات:
در این بعد نیز باید نیازهای زنان لحاظ شود، مانند ایجاد مهد کودک; چنانچه در مسجد النبی نیز روضة الصبیان وجود داشته است، در معرض دید بودن منبر برای بانوان، استفاده از فضاهای مناسب و راحت برای نماز بانوان و . . . .

3 . شئون و شخصیت:
مبلغ و متولیان مسجد به گونه ای باید رفتار کنند که به حریم و شخصیت زنان توهین نشود و آنان احساس تبعیض و تحقیر ننمایند .

مبلغ باید مباحثی را مطرح کند که زنان نیز مورد خطاب باشند.

و متولیان، از اختصاص دادن جاهای نامناسب، مانند بالکن که به دلیل داشتن راه پله موجب اذیت شدن بانوان است، پرهیز کنند و در یکی از دو سمت راست یا چپ مردان برای آنان جایی مناسب در نظر گیرند.

و در پذیراییها و امور تدارکاتی و تاسیساتی (فرش، تهویه، نور و) . . . از اعمال تبعیض پرهیز کنند .

• پاورقــــــــــــــــــــی

---

1) اسد الغابة، ج 3، ص 414; خصائص امیرالمؤمنین، ص 45 .

2) وسائل الشیعة، ج 5، ص 213 .

3) همان، ص 47 .

4) المسند الجامع، ج 6، ص 237 .

5) احکام المساجد، ج 2، ص 93 .

6) فتح الباری، ج 1، ص 195 .

7) صحیح مسلم، ج 4، ص 161; مستدرک الوسایل، ج 3، ص 446; صحیح بخاری، ج 2، ص 406، باب 555 تا 558 .

8) صحیح مسلم، ج 4، ص 161 .

9) احکام المساجد، ج 2، ص 92 .

10) همان، ص 91 .

11) الاحتجاج، ج 1، ص 134 .

12) وسائل الشیعه، ج 1، ص 376 .

13) نور/30 و 31 .

14) احزاب/59 .

15) المیزان، ج 16، ص 344 .

16) همان .

17) وسائل الشیعه، ج 14، ص 114 .

18) سنن ابی داوود، ج 1، ص 156 .

19) همان .

20) کافی، ج 5، ص 518 .

21) سنن ابی داوود، ج 2، ص 658 .

22) عروة الوثقی، کتاب النکاح، فصل اول، مساله 49، ص 607 .

23) احکام المساجد، ج 2، ص 94 .

24) همان، ص 93 .

25) صحیح مسلم، ج 4، ص 162 .

26) بحارالانوار، ج 3، ص 249 .

27) مستدرک الوسایل، ج 14، ص 242 .

28) وسائل الشیعه، ج 5، ص 413، باب 23 (ابواب صلاة الجماعة) .

29) تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج 3، ص 252; فقیه، ج 1، ص 238 و 374 .

30) من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 259 .

31) رجال نجاشی، ص 448; اختیار معرفة الرجال، ص 209 .

32) رساله فارسی امام، مسئله 894 .

33) رساله آیت الله فاضل لنکرانی، مسئله 911; رساله آیت الله مکارم شیرازی، مسئله 817 .

منبع:

مبلغان ش 20

استفتاء

یکشنبه, 04 مرداد 1394 ساعت 16:04

آیا جایز است کسى کودک نابالغ را براى اینکه به نماز خواندن عادت کند، هر روز بین الطلوعین بیدار کند تا نماز صبح بخواند؟ اگر جایز باشد، آیا فقط براى ولىّ او جایز است یا براى غیر ولىّ هم جایز است؟

اگر امر تربیت وی بر آن متوقف باشد اشکال ندارد و فرقی بین ولیّ و غیر ولیّ نیست. بله؛ غیر ولیّ در فرضی که ولیّ به شکل صحیح متصدّی امر تربیت است نباید بدون اذن وی به این امر اقدام کند.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

_______________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 08 مرداد 1394 ساعت 15:40

اگر شخصى (الف) در مورد شخص دیگرى (ب) مطالب بد و غیر واقعى را در جمع مثلاً در ایمیل‌هاى مشترک بیان کند و او را بى‌اعتبار کند، فرد الف چطور مى‌تواند اشتباه خود را جبران نمود و حق ب را به طور کامل به جا آورد؟ آیا الف باید براى همه آنهایى که ایمیل توهین به شخص ب را دریافت کرده‌اند ایمیل فرستاده و رفع توهین کند؟ اگر الف این کار را نکرد و ب هم مصرّ باشد که وى در جمع عذرخواهى کند، آیا در این حال الف بخشیده مى‌شود حتى اگر ب مصرّ باشد که وى در جلوى همه افرادى که شاهد توهین بوده‌اند عذرخواهى نماید؟

ج: باید گفته‌هاى خود را به هر کس که رسانده تکذیب کند و از شخصى که به او اهانت کرده تحصیل رضایت نماید.

آیت الله العظمی خامنه ای

_________________________________________________________________________________________________

چهارشنبه, 31 تیر 1394 ساعت 12:23              

تکلیف کسانی که مقدارى از پرده کعبه را به عنوان تبرّک کنده‏اند چیست؟

ج: نباید از پرده کعبه چیزى کند و اگر گناه کردند و مقدارى از آن را کَند با اجازه حاکم شرع مى‏توانند در آن تصرّف کنند.

آیت الله العظمی نوری همدانی

_________________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 08 مرداد 1394 ساعت 15:37

در برخی کشورهای غربی ، دختران پس از شانزده سالگی ، استقلال مالی و سکنی دارند و عملاً از خانه پدر جدا می شوند و شخصاً به اداره شئون زندگی می پردازند و اگر احیاناً با پدر و یا مادر در برخی مسائل مشورت کنند فقط به عنوان ادب است آیا این چنین دوشیزاه ای می تواند بدون اذن پدر به طور دائم و یا موقت ازدواج کند؟

جواب: این وضع زندگی اگر به این معناست که پدر به او اجازه ازدواج با هر مردی را داده است و یا نوعی کناره گیری از دخالت در شئون زندگی دخترن تلقی می شود پس او می تواند ازدواج کند و گرنه،جایز نیست.

آیت الله العظمی سیستانی

________________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 06 مرداد 1394 ساعت 16:43

اگر کسی با پارتی سر کار برود ایا حقوق او حلال است یا حرام؟

پاسخ: اگر از نظر تخصص و توانائی انجام کار در حد مطلوب باشد حقوق حلال است.

آیت الله العظمی سیستانی

_______________________________________________________________________________________________

چهارشنبه, 31 تیر 1394 ساعت 01:29

در مواردی که از شخص ناراحتی داشته باشیم می‌توانیم آرزوی شکست او را بکنیم؟
ج: مسلمان باید همواره خیرخواه دیگران باشد و آرزوی شکست برای دیگران معمولا از بخل و حسد سرچشمه می‌گیرد که هر دو از رذائل اخلاقی است و باید با آن مبارزه کرد.

بهتر است هر وقت اشتباهی از دیگری ملاحظه کردید که موجب ناراحتی شما می‌شود، برای هدایتش دعا کنید تا ضمن آن که از دعای ملائکه رحمت بهره‌مند می‌شوید، ثواب وخیرخواهی برای برادر مؤمن نیز شامل حال شما گردد.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی

_________________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 30 تیر 1394 ساعت 18:56

در چه مواقعى واجب است که نمازهاى شبانه ‏روزى به جماعت خوانده شود؟

پاسخ: در دو مورد زیر:

1 ـ کسى که به اندازه‏اى وسواس دارد که نمى‏تواند نماز را به طور صحیح بخواند و فقط در صورتى که نماز را با جماعت بخواند از وسواس راحت مى‏شود.

2 ـ فرزندى که پدر یا مادرش به او امر مى‏کنند که در نماز جماعت حاضر شود و مخالفت فرزند موجب اذیت و ناراحتى آنها مى‏گردد.

آیت الله العظمی موسوی اردبیلی

__________________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 29 تیر 1394 ساعت 17:36

با توجه به اینکه امروزه در کشور ما انجام عمل جراحی زیبایی بسیار مبتلا به و دامن گیر افراد جامعه شده و از آنجایی که انجام چنین جراحی هایی توأم با درد و ناراحتی شدید و همراه با تورم و کبودی و آسیب های جسمی و بدنی خصوصا در جراحی های مختص صورت می باشد ودر بعضی از موارد بعد از انجام جراحی وتغییرات ایجاد شده ضمن آنکه عمده این جراحی ها ضرورت نداشته و چه بسا بعد از جراحی نیز توقع بیمار تامین نشده و همواره با ریسک پرخطر همراه است . آیا انجام چنین جراحی های زیبایی که توأم با احساس درد و ناراحتی و آثار کبودی و تورم بسیار وحشتناک و آسیب های جسمی و بدنی بوده از نظر شرعی جایز است یا خیر ؟

ج: چنان چه مستلزم نقص عضو یا از بین رفتن منفعت عضوی (مثل حسّ بویایی) نباشد، اشکال ندارد

آیت الله العظمی شاهرودی

________________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 29 تیر 1394 ساعت 00:03 

شخصی خمس و زکات مالش را جدا کرده و در خانه قرار داده است. آیا اگر ایشان معسر شود و در خرج سالش بماند، می‌تواند از آن پول استفاده کند؟

ج: در صورتی که بدون استفاده از آن به حرج شدید می افتد، استفاده از آن و سپس جایگزین نمودن آن اشکال ندارد.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

_______________________________________________________________________________________________

یکشنبه, 21 تیر 1394 ساعت 15:09

تا چه حد می توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار کرد ؟

پاسخ: نسبت به بالغین باید امر به معروف و نهی از منکر کند و بدون اجازه حاکم شرع بنابر احتیاط واجب زدن و مانند آن جایز نیست ولی می تواند از روشهایی مانند منع بعضی کمکها استفاده نماید

آیت الله العظمی سیستانی

____________________________________________________________________________________________

شنبه, 20 تیر 1394 ساعت 01:26

آیا مسابقه و شرط بندى به وسیله تفنگ بادى جایز است؟

بسمه تعالى: ضابطه اولى در شرط بندى حرمت است مگر در مواردى که در روایات آمده است  و شرط بندى با تفنگ بادى مقدمه براى آموزش با تفنگ واقعى باشد اشکال ندارد ولى اگر براى هوس رانى و فقط براى برد و باخت باشد جایز نیست. والله العالم

آیت الله العظمی سبحانی

______________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 15 تیر 1394 ساعت 16:05 

آیا بازی کلش آف کلنز از نظر شرعی جایز است؟ 2. پرداخت مبلغی برای خرید برخی از امکانات مجازی در این بازی جهت ارتقاء و ادامه آن و یا خرید و فروش این بازی که در هر مرحله دارای قیمتی متفاوت است، به فرد دیگری جایز است؟  

1. اگر اعتباری که برنده به دست می آورد، قابل خرید و فروش باشد (ولو برنده نخواهد آن را بفروشد) بازی مذکور حرام است. 2. جایز نیست.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

____________________________________________________________________________________________

چهارشنبه, 10 تیر 1394 ساعت 17:51 

چسب هایی در بازار وجود دارد که فاقد رنگ بوده و وقتی خشک می‌شوند فاقد اثر و هرگونه بو می باشند و اگر به دست یا بدن بچسبند امکان تمیز کردن آن ها وجود ندارد مگر این که پوست تراشیده شود. اگر چنین وضعیتی بوجود آید حکم چیست؟

جواب) در فرض سؤال بنابر احتیاط واجب باید هم وضوء جبیره‌ای بگیرد و هم تیمّم نمائید.

آیت الله العظمی وحید خراسانی

____________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 08 تیر 1394 ساعت 19:51

آیا اقتدا به امام جماعتی که می‌تواند امر به معروف و نهی از منکر کند، ولی انجام نمی‌دهد، جایز است؟

ج: مجرد ترک امر به معروف و نهی از منکر که ممکن است بر اثر عذر مقبولی نزد مکلّف باشد، به عدالت ضرر نمی‌زند و مانع اقتدا به او نیست.

حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

____________________________________________________________________________________________

یکشنبه, 07 تیر 1394 ساعت 14:29

ایا پدر و مادر یک دختر می توانند بدون رضایتش او را به عقد یکی از پسران مورد نظر خود دربیاورند؟ در صورت انجام چنین عقدی، اگر دختر به پلیس شکایت کند، آیا این عمل علامت باطل بودن عقد اجباری است یا لازم است که طلاق شرعی اجرا شود؟

در صحت عقد نکاح، وجود دو عنصر معتبر است: 1-رضایت پدر یا جد پدری. 2-رضایت دختر در وقت اجرای عقد نکاح. و اگر یکی از این دو وجود نداشته باشد، عقد باطل است و نیازی به طلاق نیست.

آیت الله العظمی فیاض

____________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 04 تیر 1394 ساعت 17:51 

آیا پدر و مادر می‌توانند یکی از فرزندان را از ارث محروم کنند؟

وصیت به محرومیت یکی از ورثه از ارث، خلاف شرع و باطل است و اثر ندارد.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی

_______________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 04 تیر 1394 ساعت 17:44 

کشیدن سیگار در مسجد اشکال دارد یا خیر؟

ج: درصورتى‏که مضرباشد یاآثارسوء تربیتى ‏ایجاد نمایداشکال‏ دارد.

آیت الله العظمی نوری همدانی

________________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 04 تیر 1394 ساعت 17:21 

در مساجد جهت جا گرفتن، رحل، مهر یا تسبیح قرار مى‏دهند، اگر فاصله زمانى قرار دادن رحل یا... تا اقامه جماعت زیاد باشد (مثلاً از شب گذشته تا ظهر فردا) آیا موجب حقِّ اولویت و در نتیجه غصبى بودن مکان مى‏ گردد؟

ج: براى حقِّ اولویت در مکان لازم است چیزى مانند سجاده باشد، مهر یا تسبیح یا مسواک کافى نیست و این حق اولویت در صورتى است که زیاد طولانى نباشد، بنابراین در وقت اقامه نماز اگر صاحب سجاده خود را به محل نرساند که مستلزم تعطیل مکان شود حقّى نسبت به آن ندارد بنابراین دیگرى مى‏تواند سجّاده را کنار گذاشته و خود جاى او را بگیرد ولى موظّف است که سجاده را به صاحب او برساند و اگر نرساند ضامن است.

آیت الله العظمی نوری همدانی

___________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 02 تیر 1394 ساعت 22:54 

آیا رطوبت‏ها یا چرکى که از زخم یا دمل خارج مى‏شود، نجس است؟

پاسخ : اگر خونى به همراه آن نباشد و با خون و نجاست اطراف زخم برخورد نکرده باشد، محکوم به طهارت است.

آیت الله العظمی موسوی اردبیلی

____________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 02 تیر 1394 ساعت 22:30

یک) آیا تغییر جنسیت (مرد به زن و زن به مرد) جایز است؟ دو) ادله فقهی اثبات یا ردّ آن چیست؟ سه) اگر شخصی چنین عملی انجام داد، وظیفه‌ی دیگران در برابر او چیست؟

پاسخ یک: تغییر جنسیت، حرام نیست.‏ پاسخ دو: نبودن دلیل بر حرمت، برای اثبات جواز، کافی است.‏ پاسخ سه: در صورت اطلاع، هر کس برابر وضع کنونی، به لحاظ محرم یا نامحرم بودن، عمل ‏می‌کند.

آیت الله العظمی جوادی آملی

____________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 01 تیر 1394 ساعت 15:00 

نصب پمپهای پر فشار آب که اخیرا عرضه شده در منازل در صورتی که اگر پمپ مشغول به کار باشد آب آن منزل فراوان و آب همسایه ها کم می شود ، آیا نصب آنها جایز است ؟ اخیرا در بعضی از مساجد هم این کار مشاهده شده است .

ج : اگر موجب ضرر به آنها شود و یا اشکالی در کار آنها ایجاد کند جایز نیست .

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی

_____________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 01 تیر 1394 ساعت 00:57

این جانب به وسواس مبتلایم و اطمینان به شسته شدن بدنم در غسل پیدا نمی‌کنم، آیا می‌توانم از همسرم در غسل کمک بگیرم؟

در غیر موارد اضطرار، کسی نباید دیگری را وضو یا غسل دهد؛ اما اگر نگاه کند و بگوید که به کجای بدن آب رسیده است، اشکال ندارد.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی

_____________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 26 خرداد 1394 ساعت 11:28

آیا جبران صدمه و آسیبی که به حیوانات وارد می شود، لازم است؟ و اگرصاحب آن را نشناسیم باید ردّ مظالم بدهیم؟

اگر حیوان، مالک داشته باشد، ضمان و ردّ مظالم در این مورد ثابت است. البته آزار و اذیت قابل توجه حیوانات، بدون وجود ضرورت (شرعی یا عقلایی) جایز نیست.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

___________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 31 اردیبهشت 1394 ساعت 22:20

من با خیریه قرار داد می بندم که در ازای مبالغی که با زحمت از خیرین در سطح شهر جمع آوری می کنم درصدی از آن مال خودم باشد. چه حکمی دارد؟

اشکالی ندارد.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی

______________________________________________________________________________________________

چهارشنبه, 16 اردیبهشت 1394 ساعت 22:17 

آیا فروش لوازم آرایشی به زنان خیابانی یا زنان بی حجاب تعاون در اثم است و پولی که از این راه دریافت می‌شود حرام است یا خیر؟

اگر اطمینان دارند که لوازم آرایش در موارد حرام مورد استفاده قرار می‎گیرند و موجب فساد در جامعه می‎باشد، در این مورد خاص فروش آن جایز نیست، ولی اگر اطمینان ندارند، اشکال ندارد.

آیت الله العظمی موسوی اردبیلی

______________________________________________________________________________________________

چهارشنبه, 16 اردیبهشت 1394 ساعت 21:57

وظیفه زن در صورت درخواست یا اجبار مرد به بد حجابی وی اگر شوهر، زن خود را به بدحجابی اجبار کند وظیفه زن چیست؟ و اگر زن تمکین کند گناه آن بر کدامیک از آن دو نوشته می شود؟

مرد حق ندارد همسر خود را به خلاف شرع مجبور کند و زن هم نباید در این موارد اطاعت کند و در صورت اطاعت از شوهرش، گناه آن برای هر دو نوشته می شود.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

____________________________________________________________________________________________

یکشنبه, 06 اردیبهشت 1394 ساعت 15:13 

اگر  گاهى براى تفریح و ورزش بگوئیم بازنده باید براى همه بستنى بخرد آیا جایز است؟

در هر ورزشى که در آن برد و باخت شرط شود حرام است ولى اگر ورزش کنند و یکى ببرد و دیگرى ببازد از او بخواهند که براى دیگران چیزى بخرد (و او قبول کند) اشکالى ندارد . والله العالم

آیت الله العظمی سبحانی

____________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 01 اردیبهشت 1394 ساعت 23:14 

در محله‌ها اعلام مى‌شود که مى‌خواهند مسابقه برگزار کنند. از مسابقه دهنده‌ها پول مى‌گیرند که این پول را صرف پول دادن به داور و خریدن جایزه براى برنده و... نمایند. آیا گرفتن این پول اشکال دارد؟

اگر پول را از بازیکنان [براى شرکت در مسابقه] مى‌گیرند و بعد از مال خودشان به برنده جایزه مى‌دهند به‌طورى که طرف دیگر چیزى نباخته باشد، اشکال ندارد ولى اگر پول را از شرکت‌کنندگان دریافت مى‌کنند که به برنده بپردازند، قمار و حرام است.

 آیت الله العظمی خامنه ای

___________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 13 فروردین 1394 ساعت 21:23 

اگر زنی در محلی که نامحرم او را می بیند وضو بگیرد، وضویش چه حکمی دارد؟اگر مضطر به این کار باشد چطور؟

وضویش صحیح است، اگر چه گناه کرده و در صورتی که تنها راه وضو، قرار گرفتن در منظرنامحرم باشد، باید تیمم کند.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی

___________________________________________________________________________________________

دوشنبه, 10 فروردین 1394 ساعت 17:55

آیا مرد می تواند بدون داشتن دلیل مانع از اشتغال همسر خویش گردد؟

اگر قبل از ازدواج زن طبق قرارداد شرعی استخدام شده ویا در هنگام ازدواج شرط کرده دراین جهت آزاد باشد شوهر نمی تواند اورا منع نماید ، در غیر اینصورت می تواند.

آیت الله العظمی سیستانی

__________________________________________________________________________________________

شنبه, 08 فروردین 1394 ساعت 23:13

آیا بدون اجازه، پدر و مادر مى توانند وسائل شخصى فرزند را تفتیش کنند؟

بسمه تعالى: اگر فرزند نابالغ باشد اشکال ندارد، و درصورت بلوغ اگر احتمال امر مهمى را مى دهند که با سرنوشت فرزند ارتباط دارد و درصدد هدایت و نجات او باشند در این صورت پدر مى تواند تفتیش کند.

آیت الله العظمی سبحانی

___________________________________________________________________________________________

پنجشنبه, 28 اسفند 1393 ساعت 23:04

حکم مالکیت و تصرف در کادو ها و مبالغ نقدی که برای فرزندان تازه متولد شده می آورند چیست؟

اگر تصریح خاصی از طرف اهدا کنندگان نسبت به نوع مصرف آن نشده باشد ظاهر این است که وجه نقد و امثال آن در واقع کمک هزینه هایی است که پدر برای بچه انجام داده است و به او می رسد ولی اجناس غیر نقدی و کادوهای متناسب با فرزند، متعلق به فرزند است و باید در مصلحت فرزند استفاده و در آن تصرف شود.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی

________________________________________________________________________________________

جمعه, 22 اسفند 1393 ساعت 00:39

اگر انسان از کسى هدیه درخواست بکند و شخص مقابل در رو در بایستى قرار بگیرد و از روى خجالت و به اکراه هدیه را به شخص طلب‌کننده بدهد آیا این هدیه غصبى مى‌شود؟ حکم نماز خواندن با این هدیه چیست؟

اگر بدانید هدیه دهنده راضى نیست، تصرف در آن جایز نیست و چنانچه لباس باشد، نماز با آن باطل است.

آیت الله العظمی خامنه ای

_______________________________________________________________________________________

جمعه, 22 اسفند 1393 ساعت 00:33

اگر صدقه جمع شده با رضایت خودم به کسى قرض دهم تا مشکل طرف مقابل حل شود و بعد از حل مشکل به من برگرداند و براى صدقه استفاده کنم حکم آن چیست؟

اگر مبلغ صدقه از خودتان بوده و جمع کرده‌اید و هنوز به فقیر نداده‌اید، از ملک شما خارج نشده و اختیار آن دست خود شماست مگر اینکه در صندوق کمیته امداد ریخته باشید

آیت الله العظمی خامنه ای

__________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 19 اسفند 1393 ساعت 15:01

در بعضى از دعاها مانند فرج (اللهم کن لولیّک الحجة ابن الحسن) در آخر آن (برحمتک یا ارحم الراحمین) اضافه کردن، جایز است یا نه ؟ با چه شرایطى؟

نباید اضافه نمود چون زمینه ساز تحریف در ادعیه است و همان نحو که وارد شده باید بدون کم و زیاد نمودن خوانده شود.

آیت الله العظمی صانعی

___________________________________________________________________________________________

سه شنبه, 19 اسفند 1393 ساعت 14:41

خرید و فروش سگ چه حکمى دارد، آیا جایز است؟

خرید و فروش سگ نگهبان و سگ گله و سگ شکارى اشکال ندارد ولى در غیر این موارد جایز نیست.

آیت الله العظمی خامنه ای

__________________________________________________________________________________________

منبع: خبرگزاری شفقنا

روزه خواری در برنامه زنده تلویزیونی؟!!

 

 

ابن ویدئو چند طرف دارد:

 

ا - خود مجری:

پرسش 39 - آیا چشیدن غذا ، روزه را باطل می کند؟!

همه مراجع: اگر آن را فرو نبرد ، اشکال ندارد.

مسأله 1575 - اگر روزه دار سهواً چیزی بخورد یا بیاشامد ، روزه اش باطل نمی شود.

مسأله 1650 - اگر سهواً چیزی را فرو ببرد و پیش از رسیدن به شکم یادش بیاید که روزه است ، چنانچه به قدری پایین رفته باشد که اگر آن را فرو دهد خوردن  نمی گویند ، لازم نیست آن را بیرون آورد و روزه او صحیح است ( معنایش این است که پیش از آن باید بیرون آورد و به جهت اطمینان احتیاطا سه مرتبه آب دهان را جمع کند و بیرون بریزد )

 

2 - حاضرین:

پرسش 43 - اگر شخص روزه دار در اثر فراموشی چیزی بخورد ، آیا تذکر دادن به او واجب است؟!

همه مراجع: خیر ، تذکر دادن به او واجب نیست.

 

3 - بینندگان و برداشت آنها:

سؤال : آیا طرف روزه خواری کرده؟!

قطعا خیر. عکس العمل توأم با افسوس ایشان نشان دهنده همه چیز بود و خوب می دانیم فراموشکار به لحاظ شرعی تکلیفی ندارد.

توجه داشته باشیم موارد روزه خواری مجاز کم نیستند مریضی ، مسافرت ، مخصوصاً برای خانم ها ایام عادت ماهانه ( که خوب اکثرا خانمها بخشی از ماه مبارک را به این جهت روزه ندارند و به همین جهت هم انتظار فراموشی در آنها بیش از آقایان خواهد بود )

 

منبع:

 پرسش و پاسخ ها: از دفتر هفدهم پرسش و پاسخ دانشجویی ( احکام روزه )

مسأله ها: از رساله مرحوم امام

روزه حرام !!

یکى از پزشکان قم نقل مى کرد:

هنگامى که خبر دادند امام خمینى (قدّس سرّه ) دچار ناراحتى قلبى شده اند، خود را به بالین ایشان رسانده و فشار خونشان را گرفتم .

فشار ایشان ، عدد 5 را نشان مى داد که از نظر طبى خیلى خطرناک بود، کارهاى اولیه را انجام دادم و پس از دو ساعت که قدرى وضع بهتر شده بود، ولى قاعدتا امام نمى توانستند و نمى بایستى حرکت کنند، آماده حرکت شدند.

عرض کردم : آقا جان ! چرا برخاستید؟

فرمودند: نماز!

عرض کردم : آقا شما در فقه مجتهدید و من در طبّ ! حرکت شما به فتواى طبّى من حرام است ، خوابیده نماز بخوانید.

ایشان با دقّت به نظر من عمل کردند و خوابیده نماز خود را خواندند.

منبع: داستان دوستان ج 5 ش 99

محمد محمدى اشتهاردى

_________________________________________________________________________________

یکی از نکات حائز اهمیت توجه به این نکته است که احکام اسلامی متناسب با توان افراد سبک و سنگین می شود .

و مسلمان واقعی آن است که همه وقت تسلیم حکم صادره از شرع باشد.

مثلا در آیات ذیل که مربوط به روزه ماه رمضان است می فرماید:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (183) أَیَّامًا مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ وَأَنْ تَصُومُوا خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (184) شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآَنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَنْ کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلَا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (185) بقره -

کسانى که در ماه رمضان در حضر باشند باید روزه بگیرند، اما آنها که بیمار یا مسافرند روزهاى دیگرى را بجاى آن روزه مى گیرند (فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا او على سفر فعدة من ایام اخر).

تکرار حکم مسافر و بیمار در این آیه و آیه قبل ممکن است از این نظر باشد که:

 بعضى به گمان اینکه خوردن روزه مطلقا کار خوبى نیست به هنگام بیمارى و سفر اصرار داشته باشند روزه بگیرند! لذا قرآن با تکرار این حکم مى خواهد به مسلمانان بفهماند همانگونه که روزه گرفتن براى افراد سالم یک فریضه الهى است افطار کردن هم براى بیماران و مسافران یک فرمان الهى مى باشد که مخالفت با آن گناه است - تفسیر نمونه -

_______________________________________________________________________

توجه به فتاوایی در مورد روزه مریض:

پرسش 100 - اگر گرفتن روزه باعث شود بیماری دیرتر بهبود یابد، تکلیف چیست؟!

همه مراجع: نباید روزه بگیرد.

پرسش 101 - اگر بیمار با اعتقاد به اینکه روزه برایش ضرر دارد روزه بگیرد ، حکم چیست؟

همه مراجع:

اگر روزه بگیرد ، صحیح نیست! و باید پس از ماه رمضان آن را قضا کند!!

پرسش 102 - کسی که می داند یا احتمال قوی می دهد که اگر روزه بگیرد ، به زخم معده یا سنگ مثانه دچار می شود ، آیا روزه بر او واجب است؟!

همه مراجع: اگر احتمال عقلایی می دهد ، روزه بر او واجب نیست.

پرسش 103 - کسی که ناراحتی کلیه دارد و باید برای جلوگیری از آن در طول روز ، چندین بار از آب و مایعات استفاده کند ، حکم روزه او چه می شود؟

همه مراجع: اگر برای جلوگیری از بیماری کلیه ، نیاز به نوشیدن آب یا سایر مایعات در طول روز باشد ، روزه گرفتن بر او واجب نیست.

پرسش 105 - چشم من ضعیف است و می ترسم روزه برایم ضرر داشته باشد ، تکلیف من چیست؟!

همه مراجع: اگر ترس ضرر عقلایی باشد ، روزه بر شما واجب نیست و اگر تا ماه رمضان سال بعد هم بیماری ادامه یافت ، قضا هم واجب نیست و تنها برای هر روز 750 گرم گندم یا جو یا آرد و ... به عنوان کفاره به فقیر بدهید

( البته ضعف چشم خصوصیتی ندارد و هر بیماریی که از این رمضان تا رمضان آینده ادامه داشته باشد و روزه ضرری باشد همین است )

پرسش 106 - به علت درس خواندن و امتحانات (مثلا) ضعف و سستی بر من غالب می شود، آیا می توانم روزه ها را بخورم؟!

همه مراجع: این گونه ضعف و سستی ها تا حدودی لازمه روزه است و برای نوع افراد پیش می آید و به جهت آن نمی توان روزه را خورد. ولی اگر ضعف به حدی برسد که تحمل آن بسیار سخت و مشکل باشد ، خوردن آن اشکال ندارد.

تبصره: انسان می تواند در این شرایط به مسافرت برود ( احتیاطا بیش از بیست و دو نیم کیلومتر ) و روزه خود را بخورد و به وطن برگردد. در این صورت لازم نیست تا مغرب از خوردن و آشامیدن خودداری کند. و خوب بعد! قضای آن را به جا آورد و کفاره هم ندارد.

پرسش 108 - آیا احتمال ضرر مجوز ترک روزه می شود ، یا اطمینان به ضرر لازم است؟ میزان در مقدار ضرر چیست؟!

همه مراجع (بجز سیستانی، تبریزی، وحید) : آنچه باعث افطار می شود: ترس ضرری است که منشأ عقلایی داشته باد و میزان در مقدار آن عرف عقلاء است به گونه ای که اثر مترتب بر روزه را ضرر بدانند.

آیات عظام سیستانی، تبریزی، وحید : آنچه باعث افطار می شود: ترس ضرری ست که منشأ عقلایی داشته باشد و مقدار ضرر باید قابل توجه باشد.

پرسش 109 - ملاک در ضرر ، تشخیص پزشک است یا خود شخص؟!

همه مراجع: تشخیص خود بیمار ملاک است. همین اندازه که ترس نسبت به ضرر عقلایی باشد کافی ست. خوف ضرر گاهی از قول متخصص و زمانی از تجربه مریض های مشابه و گاهی هم از تجربه خود انسان به دست می آید.

پرسش 110 - اگر انسان شک داشته باشد که روزه برایش ضرر دارد یا نه ، ولی پزشک او را از گرفتن روزه منع می کند ، تکلیف چیست؟

آیات عظام امام، خامنه ای، صافی، فاضل، نوری: اگر از گفته پزشک برای او ترس پیدا شود و احتمال عقلایی بدهد که روزه برایش ضرر دارد ، نباید روزه بگیرد.

آیات عظام تبریزی، وحید :در فرض یاد شده اگر پزشک متخصص و مورد اعتماد باشد ، باید به گفته اش عمل کند.

آیات عظام بهجت و سیستانی: اگر از گفته پزشک برای او ترس پیدا شود و احتمال عقلایی بدهد که روزه برایش ضرر دارد ، می تواند روزه نگیرد.

آیت الله مکارم: اگر از گفته پزشک برای او ترس پیدا شود و احتمال عقلایی بدهد که روزه برایش ضرر دارد، نباید روزه بگیرد. و اگر با تجربه خودش دریافته که ضرر ندارد باید روزه بگیرد. در صورت شک می تواند یکی دو روز را تجربه کند و بعد طبق دستور بالا عمل نماید.

پرسش 112 - روزه گرفتن برای زن باردار - که نمی داند روزه برای جنین ضرر دارد - چه حکمی دارد؟

همه مراجع: اگر بر اثر روزه ، ترس ضرر بر جنین داشته باد کافی ست ونباید روزه بگیرد.

( همچنین است زن شیر ده اگر روزه باعث کمی شیر و ناراحتی بچه شود یا برای خود مادر ضرر داشته باشد - پرسش 114 -)

پرسش 120 - دختری که به حد بلوغ رسیده ولی به واسطه ضعف بنیه ، نمی تواند روزه بگیرد وقضای آن را تا دو سه سال به جا آورد ، تکلیف او چیست؟

همه مراجع (بجز مکارم و تبریزی) :اگر گرفتن روزه برای او ضرر دارد یا تحمل آن برایش زحمت و مشقت زیاد دارد ، روزه بر او واجب نیست ولی ترک آن به صرف برخی عذرها جایز نیست. و هر زمان توانست باید قضای آن را بجا آورد.

آیت الله مکارم: در فرض یاد شده روزه بر او واجب نیست و باید هر روز یک مد طعام( 750 گرم - اگر از خود مال دارد -) بدهد و قضای این روزه ها هم بر او واجب نیست.

(آیت الله تبریزی هم چون فوت کردندو مقلد در این سنین ندارند نیازی به ذکرش نبود)

منبع پرسش و پاسخها:

پرسش وپاسخهای دانشجویی دفتر هفدهم احکام روزه

به صلیب کشیدن روزه خوار توسط داعش + تعزیر و حد روزه خواری در اسلام

به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم، عناصر داعش پس از به صلیب کشیدن این دو کودک بر نرده‌های مقر پلیس دینی این گروه تروریستی در خیابان "بوکمال" شهر "المیادین" سوریه، کاغذهایی را بر گردن آنها آویختند که روی آن نوشته شده بود، "روزه خواری بدون عذر شرعی". 

_______________________________________________________________________________

البته آن جوری که از تصویر برداشت می شود این فردی که به صلیب کشیده شده پسر بچه ای بیش نیست امام اگر واقعا بالغ باشد و روزه خواری در ملأ عام کرده باشد به لحاظ شرعی وی را می بایست تعزیر کرد، هرچند استفاده از صلیب امری جدید و شگفت است.

ترس من از این است که به جهت نمایش وحشیانه ای که داعش در اجراء حدود دارد و اعتراضها را حتی در بین مسلمین برانگیخته، این امر موجب به فراموشی سپردن قوانین قصاص و حدّ و تعزیر در اسلام گردد!

زنای محصنه اگر ثابت شود به تصریح فقهاء حدش سنگسار است !

لواط اگر ثابت شود حدش پرت کردن او از بلندی یا تخریب دیوار یا آتش یا ضربه شمشیر است!

و ...

مبادا اعتراض ما به داعش در نهایت منجر به اعتراض به احکام اسلامی گردد!

بله در اثبات این گناهان و متعاقب آن استحقاق این حدود سنگین، کمال سختگیری و دقت صورت گرفته است و به این راحتی ها نیست ولی بر فرض اثبات ، مجازات باید به گونه ای باشد که بازدارندگی که هدف اصلی از اجراء حدود است ، محقق گردد.

___________________________________________________________________________

در مورد روزه خواری عمدی و در ملأ عام فتوا را ببینید:

همه مراجع:

افزون بر قضا و کفاره ، تعزیر نیز دارد که مقدار آن برای بار اول و دوم 25 تازیانه است و به نظر عده ای اندازه ای برای آن مشخص نشده و با نظر و تشخیص حاکم تعیین می گردد. اگر بعد از تعزیر اول و دوم برای مرتبه سوم روزه خواری کند، حکمش قتل است! - پرسش و پاسخهای دانشجویی دفتر هفدهم احکام روزه پرسش 154 -

متأسفانه وقتی از تعزیر و حد خبری نباشد منتظر اخبار دیگری باید بود :

_______________________________________________________________________________

92 دختر و پسر زمانی که در کافی شاپ هتل در حال روزه خواری بودند، توسط پلیس تبریز دستگیر شدند.

کد خبر: ۵۱۱۴۴۱

تاریخ: ۰۲ تیر ۱۳۹۴ - ۲۱:۴۵ - 23 June 2015

92 دختر و پسر زمانی که در کافی شاپ هتل در حال روزه خواری بودند، توسط پلیس تبریز دستگیر شدند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، پلیس تبریز دیروز با اطلاع از موضوع روزه‌خواری در هتل شهریار سریعا به محل اعزام شد تا موضوع را مورد بررسی قرار دهد.

ماموران پس از حضور در کافی شاپ هتل مشاهده کردند که 41 دختر و 51 پسر اهل تبریز در حال صرف غذا و نوشیدنی هستند.

لذا سریعا تمامی دختر و پسر‌ها به همراه مسئول کافی شاپ به نام حمید دستگیر و به مقر انتظامی منتقل شدند، تا در اختیار مقام قضایی قرار بگیرند.

گفته می‌شود، این کافی شاپ به دلیل باز بودن در ماه مبارک رمضان غذا‌ها و نوشیدنی ‌های خود به چندین برابر قیمت برای متقاضیان سرو می‌کرده است.

علی اسمعیل‌پور  معاون اجتماعی نیروی انتظامی آذربایجان‌شرقی این خبر را تائید کرده است.

روزه 22 ساعتی !! ( ببینم بعضیا روشون میشه دیگه غر بزنن؟!)

بعضی ماه مبارک رمضون نیومده لب و لفچه انداخته ند که وای چه کنیم با این روزهای طولانی و هوای گرم و تشنگی و...؟!!

 مطلب پائین مناسب حال این افراده، ببینم دیگه روشون میشه غر بزنن؟!

کشور سوئد در شمال کره‌ی زمین قرار گرفته است. که این کار باعث می‌‌شود ما در تابستان شب نداشته باشیم و در زمستان روزهای کوتاهی داشته باشیم و این حالت آب و هوایی، بر نماز‌هایمان تاثیر بدی گذاشته است.
مثلا در تابستان بخاطر تاریک نشدن هوا مجبور هستیم نماز شبمان را تقریبا ساعت ۱۲ شب بخوانیم و نماز صبح مان را ۱-۲ ساعت بعد از نماز شبمان بخوانیم. این امر باعث میشود که ما یا باید تا ساعت ۲ بیدار بمانیم یا این که چندین بار از خواب بیدار شویم تا نماز مان را ادا کنیم. ولی‌ در زمستان به خاطره کوتاه بودن روزها ما با خواندن نماز ظهر و عصر مشکل داریم چون در آن ساعت از روز ما یا سر کار و یا در مدرسه هستیم و فقط شاید ۲-۳ ساعت برای ادای نماز وقت داریم. شما میتوانید ساعت نماز‌های سوئد را در این سایت ملاحظه کنید.
ولی‌ من می‌‌خواهم بدانم اگر ماه رمضان در فصل تابستان واقع گردد چگونه باید روزه بگیریم؟ چون در آن صورت ما فقط ۲-۴ ساعت فقط وقت داریم که هم نماز بخوانیم و هم افطار کنیم و سحری بخوریم آن هم بستگی دارد در کجای سوئد زندگی‌ کنیم چون این مشکل در شهرهای شمالی سوئد بیشتر هست.
"در یکی‌ از برنامه‌هایی‌ که از طریقه شبکه جام جم ۱ ایران از طریقه ماهواره پخش می‌‌شد، آقایی از سوئد به این برنامه زنگ زد و از روحانی که در این برنامه دعوت کرده بودند، راجع به آب و هوای سوئد به ایشان توضیحاتی دادند و درباره‌ی رمضان در فصل تابستان در سوئد پرسیدند و راه حلی‌ از این آقا خواستند.حاج آقا گفتند شما طبق طلوع و غروب خورشید باید روزه بگیرید یعنی‌ اینکه شما فقط همان چند ساعتی‌ که خورشید در آسمان نیست وقت دارید افطار کنید و غذا بخورید و مابقی ساعتی را که خورشید دیده میشود را روزه بگیرید". در آن صورت ما باید تقریبا ۲۰ ساعت یا بیشتر در ۲۴ ساعت روز را روزه باشیم و این غیر ممکن هست و تاثیرات بدی روی بدن و کار انسان میگذارد.

آیا شما هم با گفته این روحانی موافق هستید یا خیر؟ چگونه در تابستان "در اینجا" روزه بگیریم؟

پاسخ اجمالی

با سلام و تشکر از مکاتبه شما. جواب مسأله ای که بیان کرده اید به علت استنباطی و غیر متعارف بودن آن، بین مراجع محترم تقلید، اختلاف وجود دارد. شما باید بر طبق نظر مرجع تقلید خود عمل کنید.در هر حال ما نظر برخی از مراجع محترم را که در این موضوع از آنان استفتاء کرده ایم، برای شما ارسال می کنیم.

 

پاسخ های دریافتی این سؤال از دفاتر مراجع معظم تقلید به شرح زیر است:

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):

  در کتب مختلف فقهی در مواردی که موضوعاتی خارج از متعارف پیدا می شود می گویند باید طبق متعارف عمل گردد مثلا صورت های غیر متعارف را در وضو به اندازه متعارف می شویند و همچنین در ابواب دیگر، بنابراین در مناطقی که روز و شب از حد متعارف خارج می شود باید طبق مناطق متعارف (مانند مناطق معتدله) رفتار کرد، اخیراً از بعضی مناطق فنلاند از ما سوال شده بود که روزها به قدری طولانی است که توان روزه آن را نداریم، ما برای اینکه آنها گرفتار شک و شبهه نشوند افق تهران را انتخاب کردیم، گفتیم در اینجا ساعت پنج بعد از نیمه شب امساک می کنند و ساعت هشت بعد از ظهر افطار، شما هم به وقت محلی ساعت پنج امساک کنید و ساعت هشت افطار.

  لذا چنین افرادی عبادات خود را مطابق اوقات شرعی مناطق معتدله ای که تقریباً در یک خط نصف النهار با آنها قرار دارند، بجا آورند.

 

دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):

  مکلف باید در مورد اوقات نمازهای یومیه و روزه، همان افق محل سکونت خود را رعایت کند. ولی اگر روزه گرفتن بر اثر طولانی بودن روز، غیر مقدور یا حرجی باشد، ادای آن ساقط و قضای آن واجب است.

 

دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی):

  در فرض سؤال، به حسب روزهای کوتاه (یک یا دو ساعتی) یا بلند (بیست و دو ساعتی) به وظیفه نماز و روزه عمل نمایید. بلی، در مناطقی که شب و روز مثلاً هر یک شش ماه است ظاهراً عمل طبق اوقات نزدیکترین بلاد کفایت می کند و چنانچه مقدورتان باشد لازم است به بلادی که معمول است مهاجرت نمایید.

 

پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:

  در مناطقی که دارای شب و روز متعارف هستند، یعنی در طول بیست و چهار ساعت غروب و طلوع خورشید در آنها وجود دارد، باید بر طبق همان روز و شب به وظایف شرعی خود عمل کنند و اگر طول روز آنها را در روزه گرفتار حرج می کند، وجوب روزه از آنها ساقط می شود و باید آن را قضا کنند و می توانند قضای آن را در روزهای کوتاه زمستان انجام دهند.

منبع:

اسلام کوئست نت

تأثیر عینی « نهی از منکر » بر « حجاب خانم دیپلمات »

حجاب قبل از اعتراض

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

حجاب پس از اعتراض ها

« سگ » نجس است ؛ چرا؟!

« سگ » نجس است ؛ چرا؟!

در فقه اسلامی «نجس» به شیئی گفته می شود که به خاطر شدّت پلیدی باید از آن دوری و اجتناب کرد. نحوه اجتناب و دوری از آن را شرع بیان کرده است مثلا: آبی که با عین نجاست برخورد کرده، قابل نوشیدن نیست و نمی توان با آن، وضو و غسل گرفت؛ و یا با لباسی که نجس شده، نمی توان نماز خواند.

نجاست سگ به معنی پلیدی ظاهری است که تمام اجزاء سگ اعم از پوست، گوشت و موی آن نجس است و هر چیز مرطوبی که به سگ برخورد کند؛ نجس می شود.

ولی در حقیقت و واقع، آیا سگ موجود پلید و بی خاصیتی است یا نه؟ نمی شود این را ادعا کرد. چون سگ مخلوق خداست.

سگ مثل خون، نجس العین است. خون فواید زیادی دارد و بدون خون هیچ موجود زنده ای دوام نمی آورد؛ ولی نجس است. نجاست سگ ربطی به وفاداری و یا بیگناهی آن ندارد. همانطور که نجاست بول، مدفوع و خون، ربطی به انسانیت انسان ندارد. انسانیتش محترم و عزیز، ولی خون و بول و مدفوعش نجس.

شاید یکی از حکمت هایی که سگ از جانب خداوند نجس معرفی شده است؛ این باشد که به علت وفاداری زیاد سگ، انسان، اقوام و همنوع خویش را فراموش کرده و فقط با سگ، انس گرفته و از عبودیت و بندگی، محبت و خدمت به سایر انسان ها غافل شود.

در جهان کنونی بعضی از انسان ها رابطه با اقوام و فرزندان را قطع و با سگ ازدواج می نمایند!!

 سند خودرو و خانه اش را به نام آن حیوان می زند. حیوان را به عنوان وارث خود معرفی میکند.

در کشورهایی مثل سومالی عده ای از گرسنگی می میرند؛ ولی کسانی به فکر لباس مخصوص سگ، خوراک مخصوص سگ و یا تزئینات دیگر آن هستند.

در دنیای غرب رابطه عاطفی انسان و سگ به مراتب بیشتر از رابطه عاطفی انسان با انسان است! ببینید کار خلیفه الله به کجا کشیده شده است.

در اسلام به حیات، سلامتی، امنیت و حقوق حیوانات، اعم از سگ و غیره، سفارش شده و برای آن ها حقوقی معین کرده است. همانطور که به حیات انسان سفارش نموده است. ولی در تزاحم بین حفظ حیوان و حفظ انسان، حفاظت از انسان مهمتر است.

اگر در بیابان مقداری آب دارید که می توانید وضو بگیرید و یا جان یک سگ را نجات دهید. حکم این است که جان سگ را نجات داده و با تیمم نماز بخوانید.

اگر آب همراه شما به قدری است که جان یک گوسفند و یا یک سگ را نجات می دهد.؛ چون گوسفند حلال گوشت است؛ گوسفند را سر بریده، از گوشت آن استفاده کنید و جان سگ را نجات دهید. این اهمیت اسلام به حیوانات است.

 اگر آب موجود فقط جان یک سگ و یا یک انسان را نجات می دهد؛ شما شرعا مکلف هستید که جان انسان را نجات دهید. زیرا که حفظ جان انسان مهم تر است.

باید توجه داشت که عدم ذکر حکمت و فلسفه نجاست، دلیل بر نداشتن حکمت برای تشریع این حکم نیست.

یکی از مسلّمات احکام اسلامی این است که احکام شرع، تابع مصالح و مفاسد واقعی است. اگر مصالح و مفاسد نبود، نه امری بود و نه نهیی و نه حکم به نجاست و نه طهارت. پس هر جا دیدیم از طرف شارع مقدّس عملی واجب گردیده، می فهمیم در آن عمل، مصلحتی است که به دست آوردن آن مصلحت، مطلوب است؛ اگر چه از آن آگاهی نداشته باشیم.

همچنین اگر خداوند یا پیامبر صلی الله علیه و آله و معصومان علیهم السلام از عملی نهی نموده اند، یا به خاطر مفسده و ضرری است که اجتناب از آن لازم است و یا بخاطر مصلحتی است که در ترک آن عمل می باشد.

در مساله نجاست سگ نیز همین گونه است. لازم نیست ما به دنبال ضرری مثل بیماری و امراض خاصّی باشیم. شاید مصلحت دیگری در کار است که سبب این حکم شده است و ما از آن بی اطّلاعیم.

بنابراین در پس هر نهی و امری، مصلحت و مفسده ای است، که گاهی اوقات به خاطر اطلاعات اندک علمی، به مفاسد و مصالح آن پی نمی بریم. البته در عین حال پذیرش آن از روی تعبّد، منافاتی با عقلانیت ندارد. همانطور که ما بدون این که از پزشک در مورد خصوصیات داروها سؤالی نماییم؛ به دستوراتش عمل می کنیم. و هیچ کس بخاطر این عمل، ما را به نادانی محکوم نمی کند. زیرا ما به علم و دانش و تخصّص پزشک اعتماد کرده ایم و می دانیم که او جز معالجه و بهبود ما منظور دیگری ندارد.

به عبارت دیگر حکم نجاست سگ از اعتباریات است که شارع مقدس آنرا نجس قرار داده و احکامی بر آن مترتب کرده و این بدین معنا نیست که لزوماً باید در تکوین نیز نجاست عینی خاصّی (مانند نوعی میکروب یا بیماری لاعلاجی) همراه این حیوان باشد. بلکه مصالح و مفاسد دیگری می تواند منشأ این اعتبار باشد فراتر از مضرات جسمی . چه بسا هم نشینی با سگ بخصوص اگر به سگبازی منتهی شود؛ تاثیرات سوئی در روح و روان انسان داشته باشد.

اسلام دین تعادل و میانه روی است. این اعتدال و میانه روی را به وضوح می توان در دستورات اسلامی مشاهده کرد.

هرچند در اسلام، سگ حیوانی نجس است؛ تا جاییکه «امام صادق علیه السلام میفرماید: خداوند مخلوقی را نجس تر (پلیدتر) از سگ نیافریده است»[1] امّا این سبب نشده تا حقوق او به عنوان یک حیوان، نقض شود.

رعایت حقوق سگ به این نیست که به آن دست بزنی، و او را مونس و هم بازی خود قراردهی! بلکه با رسیدگی به آب و غذایش و آزار نرساندن به او، حقوقش را رعایت کرده اید. همانطور که به رعایت حقوق سایر حیوانات و سیرکردن و رفع تشنگی آنها در روایات اسلامی تأکید شده است.

پیشوایان و بزرگان مذهبی ما، با اینکه عقیده به نجاست سگ دارند؛ امّا ظلم به این حیوان را روا ندانسته، حق و حقوقی برای آن قائل شده اند.

در متون روایی ما، روایات فراوانی هست که توجه به حقوق سگ را ـ به عنوان یک حیوان ـ تایید می کند. «در بعضی از روایات از اذیت و آزار سگ منع شده و در دسته ای دیگر به اطعام و سیراب کردن سگ توجه شده است»

علاوه بر این روایاتی هستند که قاتل سگ را ملزم به پرداخت دیه می کند.«دیه سگ شکاری 40 درهم و دیه سگ گله 20 درهم می باشد»[2]

«امیرالمؤمنین علیه السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می کند که آن حضرت فرمود: از مثله کردن بپرهیزید، هر چند در مورد سگ آزار رساننده باشد»[3]

نجیح گوید: «حسن بن علی علیه السلام را دیدم که مشغول خوردن غذا بود و سگی روبروی او قرار گرفته بود. هر لقمه ای که می خورد؛ یک لقمه هم به آن سگ می داد. عرض کردم: یابن رسول اللّه! این سگ را از سفره غذای شما دور کنم؟ حضرت فرمود: رهایش کن. زیرا من از خداوند حیا می کنم که جانداری به من نگاه کند و من بخورم و به او نخورانم»[4]

حال که اسلام، حقوق سگ را به عنوان یک حیوان به رسمیّت می شناسد؛ هیچ کس نباید ـ تحت هر عنوانی ـ بدون دلیل، به این حیوان آسیبی برساند و نمی توان نجاست آن را دلیلی بر نفی حقوق و سبب پستی و بی ارزشی آن دانست.

به عبارتی دیگر سگ نیز یکی از مخلوقات خداوند و قابل احترام است.

سگ در تشریع هر چند حکم نجس بودن بر او بار می شود؛ ولی از نگاه تکوین نجس نمی باشد. لباس حریر و طلا برای مردان حرام است؛ ولی در تکوین آیا حریر و طلا چیز پست و بی ارزشی است؟

لذا در روایات سگ ها به چند دسته تقسیم شده اند. 1- سگهای شکاری 2- سگهایی که همراه گله و گوسفندان هستند 3- سگهایی که از مزارع و منازل محافظت میکنند 4- سگهای ولگرد.

پیامبر صلی الله علیه و آله فقط دستور به کشتن سگهایی داده اند که سبب اذیت و آزار مردم می شوند. به خصوص سگهای ولگرد و وحشی که غالبا موجب ترساندن و اذیت مردمند[5] همانگونه که انسان های مزاحم و شرور از جامعه برچیده می شوند.

جهت اطلاع بیشتر به لینک زیر مراجعه فرمایید:

مساله نجاست سگ در اسلام                  

 

پی نوشت ها:                                                                            

---

[1] وسائل‏الشیعة، ج 1، ص 220.                                                     

[2]وسائل‏الشیعة،ج  29، ص  227.

[3]وسائل‏الشیعة،ج  29، ص 128.

[4]بحارالأنوار، ج  43، ص  352.

[5]مستدرک‏الوسائل، ج 13، ص 90.

 

منبع: پایگاه حوزه، شماره 1-28049

استفاده غیر عبادی از مساجد ( خواب، دفن، ختم و عروسی، درس، شعر، فیلم، کتابخانه، بسیج و...)

استفاده غیر عبادى از مسجد:

خوابیدن در مسجد

183-خوابیدن در مسجد مکروه است مگر در حال ناچارى (1) .

نماز بر میت

184-خواندن نماز میت در مساجد مکروه است،ولى در مسجد الحرام مکروه نیست (2) .

دفن میت

185-دفن میت در مسجد،اگر ضرر به مسلمانان باشد یا مزاحم نمازشان باشد،جایز نیست، بلکه مطلقاً دفن میت در مسجد جایز نیست (3) .

186-س:آیا جایز است که وصیت کنم پس ازمرگ در مسجد محل که در آن زحمت زیادى کشیده ام مرا دفن کنند،چون بسیار دوست دارم در این مسجددفن شوم،در حیاط مسجد یا شبستان؟

ج-اگر هنگام اجراء صیغه وقف،دفن میت استثناء نشده باشد دفن میت در آن جایز نیست و وصیت شما در این مورد اعتبارى ندارد (4) - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

برگزارى مجالس سوگوارى و فاتحه

187-اگر مسجد را براى عزادارى چادر بزنند و فرش کنند و پارچه سیاه نصب کنند و وسائل چاى و پذیرایى به مسجد ببرند،در صورتى که این کارها به مسجدضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود اشکال ندارد (5) .

188-س:تشکیل مجلس فاتحه و ترحیم،درمسجد،چه صورت دارد؟

ج-اگر مانع از نماز نباشد مانعى ندارد (6) - آیت الله گلپایگانى قدس سره -

برگزارى مجلس شادى

189-س:اینجانب قصد دارم طبق سنت صدراسلام مجلس عروسى و ولیمه ازدواج پسرم را با حفظ تمام شعائر مذهبى در مسجد برگزار نمایم.استدعا دارم نظر شریف را در این مورد مرقوم فرمائید.

ج-برگزار نمودن مجلس عروسى درمسجد،در صدر اسلام به صورت یک سنت،معلوم نیست و بهتر این است که اینگونه مجالس را در منازل خود تشکیل دهید ونسبت به مسجد اگر مزاحمت با نمازگزاران باشد حرام و الا سزاوار نیست،زیرا مناسب وضع مسجد نیست و هتک است (7) - آیت الله گلپایگانى قدس سره -

190-س:در برخى مناطق،بویژه در روستاها،مجالس عروسى را در مساجد بر پا مى کنند، یعنى مجلس رقص و غنا را در خانه برگزار مى کنند ولى نهاریا شام را در مسجد مى دهند،آیا این کار شرعا جایزاست یا نه؟

ج-غذا دادن به میهمانان،در مسجد،به خودى خود اشکال ندارد ولى بر پا کردن مجالس عروسى در مساجد مخالف جایگاه اسلامى مسجد است و جایزنمى باشد و ارتکاب محرمات شرعى ازقبیل غنا و موسیقى لهوى مطرب،حرام است مطلقا (8) - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

درس و بحث

191-س:آیا از صحن و ایوان مسجد مى توان براى توجیه فکرى و فرهنگى و اعتقادى و دروس نظامى به جوانان استفاده کرد،با توجه به اینکه جا براى این امور،کم است و از ایوان مسجد هم استفاده دیگرى نمى شود؟

ج-این امور تابع کیفیت وقف صحن و ایوان مسجد است و در این خصوص لازم است نظر امام جماعت و هیئت امناى مسجد راجویا شوید.یاد آورى مى شود که راهنمایى جوانان و تشکیل کلاسهاى دروس دینى باموافقت امام جماعت و هیئت امناى مسجد،امرى است مطلوب و پسندیده (9) - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

192-س:در مسجدى که نماز اقامه مى شود،بخشى از آن مختص به بانوان است و گاهى در این مسجد درس گفته مى شود و هنگام درس و بحث،بانوان از مسجد خارج مى شوند و این درس مانع نماز بانوان است آیا درسى که مانع نماز آنان است اشکال دارد یا نه؟

ج-مانع شدن از نماز خواندن نمازگزاران در مسجد جایز نیست،خواه نمازگزارمرد باشد یا زن (10) - آیت الله گلپایگانى قدس سره -

شعر خوانى

193-خواندن شعرى که نصیحت و مانند آن نباشددر مسجد مکروه است (11) .

ورزش

194-س:آیا تمرینات ورزشى در مسجد محله یاخوابیدن در آن یا مسجد دیگر جایز است؟

ج-مسجد مکان ورزش نیست و خوابیدن در مسجد مکروه است (12) - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

نمایش فیلم

195-س:آیا نمایش فیلمهاى سینمایى که ازسوى وزارت ارشاد اسلامى مجوز دارد در مسجد براى کسانى که در جلسات قرآن شرکت مى کنند،شرعا اشکال دارد؟

ج-جایز نیست مسجد را به مکان نمایش فیلمهاى سینمایى تبدیل کنند ولى نمایش فیلم در وقت نیاز با هماهنگى امام جماعت مسجد مانع ندارد (13) - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

کتابخانه و اتاق بسیج

196-س:اشغال کردن مسجد به اینکه مقدارى ازمسجد را کتابخانه کنند یا اینکه براى غیر نماز اجتماع کنند در مسجد، به طورى که مزاحم مصلین(نمازگزاران)باشند چه صورتى دارد؟

ج-کتابخانه کردن مقدارى از مسجد و مزاحمت نمازگزاران جایز نیست(اگر قبل از آنکه زمین وقف مسجد شود قسمتى را کتابخانه و قسمتى را مسجد بسازند اشکال ندارد، ولى پس از آنکه وقف مسجد شد،تغییر آن جایز نیست.)ولى مى توانند تعدادى کتاب بدون مزاحمت مصلین در مسجد قرار دهند (14) .

197-س:آیا مى شود قسمتى از مسجد را که هیچگونه استفاده اى از آن نمى شود براى شوراى همیارى که هیچ جایى براى جلسات شورا ندارند،اختصاص داد یا نه؟

ج-اختصاص دادن قسمتى از مسجد به امور شورا جایز نیست (15) .

198-س:آیا در قسمت پشت بام مسجد،مى توان ساختمانى به عنوان کتابخانه ساخت و مورداستفاده قرار داد یا نه؟

ج-نمى شود (16) .

- آیت الله گلپایگانى قدس سره -

استفاده از وضوخانه مسجد

199-کسى که نمى خواهد در مسجدى نماز بخواند،اگر نداند حوض یا وضوخانه آن را براى همه مردم وقف کرده اند یا براى کسانى که در آن جا نمازمى خوانند،نمى تواند از حوض یا وضوخانه آن مسجدوضو بگیرد.ولى اگر معمولا کسانى هم که نمى خواهنددر آنجا نماز بخوانند وضو مى گیرند،مى تواند در آنجا وضو بگیرد (17) .

200-اگر طهارتخانه مسجد،تنها براى استفاده نمازگزاران آن مسجد وقف شده باشد،استفاده کسانى که نمى خواهند در آن مسجد نماز بخوانند،حرام است.

ولى اگر ندانند که براى استفاده همه مردم وقف شده یافقط نمازگزاران همان مسجد،حکم مساله قبل رادارد (18) .

201-س:آیا استفاده شخصى آنهم به مقدار کم،از آب مخصوص وضو در مساجد،مثلا مغازه داران محل براى نوشیدن یا درست کردن چاى یا براى ماشین،با توجه به اینکه چنین مسجدى واقف مشخص ندارد که از این کار منع کند،چه حکمى دارد؟

ج-اگر معلوم نباشد که آب،تنها وقف وضوى نمازگزاران است و عرف مردم آن محل و رهگذران از مثل این آب استفاده مى کنند،اشکال ندارد هر چند احتیاط دراین موارد مطلوب است (19) .[یعنى بهتر است پرهیز کنند و استفاده نکنند.] - آیت الله خامنه اى دامت برکاته -

پى نوشتها:

1-توضیح المسائل،م 913.

2-توضیح المسائل،م 612.

3-توضیح المسائل،م 622.

4-اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 125،س 418.

5-توضیح المسائل،م 907.

6-مجمع المسائل،ج 1،ص 137،س 40.

7-مجمع المسائل،ج 1،ص 136،س 35.

8-اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 120،س 406.

9-اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 120،س 405.

10-مجمع المسائل،ج 1،ص 135،س 33.

11-توضیح المسائل،م 914.

12-اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 119،س 404.

13-همان،ص 122،س 409.

14-استفتائات،ج 2،ص 346،س 31.

15-همان،س 30.

16-مجمع المسائل،ج 1،ص 142،س 59.

17-توضیح المسائل،م 269.

18-همان و توضیح المسائل،م 64.

19-اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 124،س 415.

منبع:

احکام مسجد

محمد حسین فلاح زاده

________________________________________________________________________________________

از مطالب قبلب وبلاگ متناسب با بحث:

برخی مداحان می گویند کف زدن دارای ثواب است و هر چه بهتر و محکمتر کف بزنید ثواب بیشتری می برید و اساسا این گونه حرکات مانند کف زدن و رقص اگر برای اهل بیت علیهم السلام باشد اشکال ندارد. آیا بر این گونه اعمال اگر برای اهل بیت علیهم السلام انجام شد ثواب مترتب می شود؟!

حضرت آیت ا... فاضل لنکرانی:

به طور کلی کف زدن در مساجد و حسینیه ها و اماکن مقدس به هر عنوان که باشد جایز نیست و در غیر آن هم با توجه به اینکه در طول تاریخ اسلام و تشیع، شعار مسلمانان ذکر صلوات بوده است، خصوصا در مجالسی که به نام و یاد ائمه تشکیل شده، لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علائق مذهبی خویش را با فرستادن صلوات ابراز دارند. (جامع المسائل 1/486)

حضرت آیت ا... صافی گلپایگانی:

واضح است کسی که چنین امری را اظهار می دارد لاابالی است و یا جاهل و این گونه اشخاص بدعت گذار محسوب می شوند. صحت و یا فساد عمل و یا ثواب داشتن و نداشتن آن را باید مجتهد جامع الشرایط بفرماید.

حضرت آیت ا... تبریزی:

کف زدن و رقص با مجالس معصومین علیهم السلام مناسبت ندارد و لازم است در این مجالس ترک شود، مجالس معصومین علیهم السلام باید طوری باشد که مردم را به یاد خداوند متعال بیندازد و فضایل و سفارش های معصومین علیهم السلام را برای مردم بیان کنند نه اینکه العیاذ بالله در آن کار حرام انجام شود یا کاری که موجب غافل شدن مردم از خداوند شود که در این صورت ثوابی بر آن مترتب نمی شود.

حضرت آیت ا... بهجت:

شایسته مجالس اهل بیت علیهم السلام نیست، بلکه اگر به حد لهو برسد یا هتک مکان یا معصوم باشد باید اجتناب شود.

حضرت آیت ا... مظاهری:

این گونه کارها حرام است و موجب غضب اهل بیت علیهم السلام است.

منبع:

فرهنگ اسلام ، 80

پرسش: کف زدن در مجالس اعیاد برای بزرگداشت اهل بیت (علیهم السلام) در غیر حسینیه و مسجد اگر موجب وهن ائمه (علیهم السلام) نباشد چه حکمی دارد؟

پاسخ: اشکال ندارد ولی سزاوار نیست جای صلوات را بگیرد. سایت آیت الله سیستانی

پرسش: آیا دست زدن هماهنگ و مرتّب، یا نامرتّب، در مجالس مولودى ائمّه اطهار(علیهم السلام) جایز است؟ آیا با احترام و قداست این مجالس سازگار است؟ شرکت در این مجالس، که جهت اظهار شادى به دست زدن مشغول مى شوند، چه حکمى دارد؟

جواب: کف زدن مانعى ندارد; امّا در مساجد و حسینیّه ها باید ترک شود. سایت آیت الله مکارم

ویژگی های لباس اسلامی ؛ احکام لباس اسلامی

از دیدگاه فرهنگ اسلامی، لباسی که زن و مرد می پوشند، باید ویژگی های زیر را دارا باشد:

1 - لباس عامل تشبّه مرد و زن به یکدیگر نشود!

لباس های ویژه زنان را مردان نپوشند و جامه هایی که مردانه محسوب می شود، زنان بر تن نکنند.

 البته پوشیدن لباس هایی که معمولاً هر دو گروه استفاده می کنند مجاز است.

2 - جامه های غصبی چه از اموالِ افراد و چه اموال نهادها و چه شرکت ها و مؤسسات، چه غصب اموال اشخاص حقیقی باشد و چه حقوقی، چه خصوصی و چه بخش عمومی، چه مالک آگاه باشد و چه خبر نداشته باشد، جامه ای نیست که مسلمان مجاز به استفاده از آن در نماز و غیر نماز باشد.

3 - لباسی که جامه شهرت محسوب شود، چه به دلیل رنگ و جنس پارچه و چه به دلیل نوع دوخت و یا پوشیدن آن، از موارد ممنوع در فقه اسلامی است.

4 - مردان و زنان مسلمان باید از پوشش لباس هایی که توجه نامحرمان را به آنان جلب می کند، خودداری کنند.

5 - لباس باید میزان پوشش لازم در فقه اسلامی را برای مردان و زنان تأمین کند یعنی خواهران در برابر نامحرم غیر از صورت و کفّین ( دستها تا مچ ) دیگر بخش های بدن را بپوشاند و برادران هم بخشی از بدن را که عورت به حساب می آید، از دیدرس دور سازند.

6 - مقداری از پوشش بین مرد و زن محرم هم ضروری است. 

مرد از مرد و زن از زن نیز باید عورتین خود را بپوشانند و حتی بهتر است که حداقل از ناف تا زانو پوشیده باشد.

7 - در شرائطی که کسی با قصد ریبه و نگاه آلوده به دست و صورت بانوان نگاه کند، پوشاندن آن از بیننده لازم است، گرچه بیننده، پسر بچه ای نابالغ باشد.

منبع:

مبلغان ش 37

_____________________________________________________________________________________________

اشاره ای به احکام لباس ، مطابق با فتاوای امام خمینی ( ره) :

124 اگر بداند یکى از دو ظرف یا دو لباسى که از هر دوى آنها استفاده مى کند نجس شده و نداند کدام است، باید از هر دو اجتناب کند، بلکه اگرمثلا نمى داند لباس خودش نجس شده یا لباسى که هیچ از آن استفاده نمى کند و مال دیگرى است باز هم احتیاط آن است که از لباس خودش اجتناب کند اگر چه لازم نیست.

143 اگر انسان ببیند کسى چیز نجسى را مى خورد یا با لباس نجس نماز مى خواند،لازم نیست به او بگوید.

144 اگر جایى از خانه یا فرش کسى نجس باشد و ببیند بدن یا لباس یا چیز دیگر کسانى که وارد خانه او مى شوند با رطوبت به جاى نجس رسیده است، لازم نیست به آنان بگوید.

159 اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست، یک مرتبه در آب کر یا جارى فرو برند که آب به تمام جاهاى نجس آن برسد، پاک مى شود. و احتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طورى فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود ( در آب قلیل که فتوا به لزوم فشردن لباس و فرش داده اند! مسأله 160 و 162 )

208 اگر موقعى که کافر بوده، لباس او با رطوبت به بدنش رسیده باشد و آن لباس در موقع مسلمان شدن در بدن او نباشد، نجس است. بلکه اگر در بدن او هم باشد، بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب کند.

214 اگر لباس و مانند آن را با آب قلیل، آب بکشند و به اندازه معمول فشار دهند تا آبى که روى آن ریخته اند جدا شود، آبى که در آن مى ماند پاک است.

219 اگر گرد و خاک نجس به لباس و فرش و مانند اینها بنشیند، چنانچه هر دو خشک باشند، نجس نمى شود. و اگر گرد و خاک یا لباس و مانند اینها تر باشد، باید محل نشستن گرد و خاک را آب بکشند.

221 اگر بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگرى که مانند ظرف و فرش در اختیار او است نجس شود و آن مسلمان غایب گردد، اگر انسان احتمال بدهد که آن چیز را آب کشیده یا یه واسطه آنکه مثلا آن چیز در آب جارى افتاده پاک شده است، اجتناب از آن لازم نیست.

223 کسى که وکیل شده است لباس انسان را آب بکشد و لباس هم در تصرف او باشد، اگر بگوید آب کشیدم، آن لباس پاک است.

354 اگر در لباس خود منى ببیند و بداند که از خود او است و براى آن غسل نکرده، باید غسل کند و نمازهایى را که یقین دارد بعد از بیرون آمدن منى خوانده قضا کند، ولى نمازهایى را که احتمال مى دهد بعد از بیرون آمدن آن منى خوانده، لازم نیست قضا نماید.

596 کسى که مى خواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمم باشدو بدن و لباسش پاک باشد. و اگر لباس او غصبى هم باشد، اشکال ندارد. اگر چه احتیاط مستحب آن است که تمام چیزهایى را که در نمازهاى دیگر لازم است رعایت کند.

636 اگر مرد در مرگ زن یا فرزند، یقه یا لباس خود را پاره کند، یا اگر زن در عزاى میت صورت خود را بخراشد، به طورى که خون بیاید یا موى خود را بکند، باید یک بنده آزاد کند یا ده فقیر را طعام دهد و یا آنها را بپوشاند. و اگر نتواند، باید سه روز روزه بگیرد. بلکه اگر خون هم نیاید، بنابر احتیاط واجب به این دستور عمل نماید.

676 کسى که بدن یا لباسش نجس است و کمى آب دارد که اگر با آن وضو بگیردیا غسل کند براى آب کشیدن بدن یا لباس او نمى ماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند. ولى اگر چیزى نداشته باشد که بر آن تیمم کند،باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.

در مقدمه احکام نماز: ... کارهایى که ثواب نماز را زیاد مى کند بجا آورد، مثلا انگشترى عقیق به دست کند، و لباس پاکیزه بپوشد، و شانه و مسواک کند، و خود را خوشبو نماید.

798 لباس نمازگزار شش شرط دارد: اول: آنکه پاک باشد. دوم: آنکه مباح باشد. سوم: آنکه از اجزاى مردار نباشد. چهارم: آنکه از حیوان حرام گوشت نباشد.پنجم و ششم: آنکه اگر نمازگزار مرد است، لباس او ابریشم خالص و طلاباف نباشد.

و تفصیل اینها در مسایل آینده گفته مى شود - مراجعه شود -

مسأله 845 - بنابر احتیاط واجب باید انسان از پوشیدن لباس شهرت که پارچه یا رنگ یا دوخت آن براى کسى که مىخواهد آن را بپوشد معمول نیست، خوددارى کند، ولى اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.

مسأله 846 - احتیاط واجب آن است که مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه نپوشد ولى اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.

848 در سه صورت که تفصیل آنها بعدا گفته مى شود، اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آنکه به واسطه زخم یا جراحت یا دملى که در بدن او است، لباس یا بدنش به خون آلوده شده باشد. دوم: آنکه بدن یا لباس او به مقدار کمتر از درهم که تقریبا به اندازه یک اشرفى مى شود، به خون آلوده باشد. سوم: آنکه ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. و در دو صورت اگر فقط لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آنکه لباسهاى کوچک او مانند جوراب و عرقچین نجس باشد. دوم: آنکه لباس زنى که پرستار بچه است، نجس شده باشد. و احکام این پنج صورت مفصلا در مسائل بعد گفته مى شود.

865 چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است، و از آن جمله است: پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ، و لباس شرابخوار، و لباس کسى که از نجاست پرهیز نمى کند، و لباسى که نقش صورت دارد. و نیز باز بودن تکمه هاى لباس و دست کردن انگشترى که نقش صورت دارد، مکروه مى باشد.

865 چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است، و از آن جمله است: پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ، و لباس شرابخوار، و لباس کسى که از نجاست پرهیز نمى کند، و لباسى که نقش صورت دارد. و نیز باز بودن تکمه هاى لباس و دست کردن انگشترى که نقش صورت دارد، مکروه مى باشد.

2518 زنى که در عده وفات مى باشد حرام است لباس الوان بپوشد و سرمه بکشد و همچنین کارهاى دیگرى که زینت حساب شود بر او حرام مى باشد.

2780 قرآن و انگشتر و شمشیر میت و لباسى را که پوشیده یا براى پوشیدن گرفته و دوخته است اگر چه نپوشیده باشد مال پسر بزرگتر است و اگر میت از این چهار چیز بیشتر از یکى دارد، مثلا دو قرآن یا دو انگشتر دارد چنانچه مورد استعمال است یا براى استعمال مهیا شده، مال پسر بزرگتر است.

منبع:

توضیح المسائل حضرت امام خمینى

فتاوای مراجع در مورد « حیوان کشی »

 

متن استفتای انجام شده: بسمه تعالی، محضر مبارک عالم گرانقدر، سلام علیکم،

اخیرا افرادی تحت تاثیر موارد معدود گزارش بیماری حیوانات شهری، اقدام به تحریک ارگان هایی نظیر شهرداری نموده اند که باید برای مقابله با بیماری یا جلوگیری از خطر حیوانات شهری (نظیر سگ و گربه) آنها را معدوم نمود. آیا کشتن و معدوم سازی یک گونه حیوان شهری با هدف "امحا” آن را به چنین بهانه ای مجاز می دانید؟

با توجه به اینکه گروه های حامی محیط زیست، اقداماتی داوطلبانه در جهت مداوای حیوانات انجام می دهند، آیا صرف هزینه امحاء، جمع آوری و معدوم سازی (از قبیل ماشین آلات، تجهیزات، پرسنل و جوایز اهدایی به آنها برای کشتن هر حیوان) را برای درمان و واکسیناسیون این مخلوقات الهی روا میدانید؟

با توجه به حق و حقوق حیوانات برای زندگی، آیا اصولا معدوم سازی یا عقیم سازی پرهزینه این حیوانات را با هدف امحاء یکی از گونه های مخلوقات الهی و حذف جلوه ای از جلوه های خلق خدا از شهرها مجاز می دانید؟

در صورت اصلاح روش دفع زباله، جمعیت این جانوارن به صورت طبیعی و زاد آوری کمتر به صورت پایدار کاسته خواهد شد. آیا حذف فیزیکی آنها با تله، سم، گلوله و کلا انتخاب مرگ سخت را برای آنها روا میدانید؟

 

پاسخ آیت الله العظمی حسین مظاهری: بسمه تعالی، چنین کارهایی روا نیست.

پاسخ آیت الله العظمی علوی گرگانی: بسمه تعالی، معدوم سازی حیوانات و امحای آنان به وسیله های مختلف به بهانه حفظ بهداشت و محیط زیست با توجه به امکان تدبیرات دیگر برای حفظ بهداشت و محیط زیست جایز نیست. البته از بین بردن برخی حیوانات خاص که موجب اذیت هستند بدون امحای نسل آنان جایز است.

پاسخ آیت الله العظمی بیات زنجانی: بسمه الله الرحمن الرحیم، با سلام و تحنیت؛ باتوجه به فرمایش حضرت علی (ع) که فرموده اند شما مسوول هستید حتی در مقابل ساختمان ها و بهایم، بنابراین کشتن هر موجود زنده ای به هر بهانه ای مسوولیت آور است؛ در نتیجه اگر حیوانی موذی نباشد و یا با تشخیص کارشناسان امین، موجب مریضی نباشد، کشتن آن جایز نیست. اما اگر در موردی موجب بیماری تشخیص داده شدند، باید حتی الامکان از راه هایی که منجر به کشتن حیوانات نباشد، وارد شد و تلاش کرد که آزار کمتری به آنها رسانده شود. ولی اگر ضرورت اقتضا کند که حیوانی کشته شود، دلیی بر حرمت این عمل نداریم.

بسمه تعالی

پاسخ آیت الله العظمی موسوی اردبیلی:  در این گونه موارد، مناسب است، کارشناسان از ارگان ها و نهادهای مختلف موضوع را بررسی نمایند و هرگونه که مصلحت کشور و جامعه و محیط زیست است عمل شود، نه این که هر نهادی به طور مستقل اقدام نماید.

پاسخ آیت الله العظمی روحانی: باسمه جلت سبحانه، وقتی انسان بروایات مراجعه میکند میبیند اسلام چقدر در رفتار خوب با آنها سفارش کرده است و در گرفتاری آنها اقدامات جدی نموده اند. امام سجاد (س) با جمعیتی به باغ رفته بودند با آهوی گرسنه ای که سه شبانه روز غذا نخورده آن را سر سفره خود آوردند و به او غذا خوراندند تا سیر شد. کسی که صورت الاغی را جهت علامت گذاری داغ کرده بود مورد لعن و نفرین پیامبر اکرم قرار گرفت. در روایاتی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله نهی فرمودند از عقیم کردن اسب و گوسفند و خروس و در خبری پیامبر (ص) شخصی که جویی را که میخواهد به اسبش بدهد پاک کند و به آن بخوراند خدای متعال به چنین شخصی برای هر دانه جویی که تمیز کرده حسنه میدهد . و در حدیثی فرموده اند وقت گذاشتن برای تربیت اسب جزء امور باطل و لهوی نیست. و در خبری چنین است کسی که چشم اسبی را کور کند باید جریمه بپردازد و نیز فرموده اند خروس را دشنام ندهید و در حدیثی فرموده است حرام است که خروس ها را به جان هم بیاندازید. در حدیثی فرموده اند خدا لعنت کند گروهی را مرغ زنده را مورد آزار و شکنجه قرار دهند. روایت شده است که امام سجاد (س) به قصد سیر کردن حیوانات بیابانی دانه هایی را روی زمین می کاشتند و ما در کتاب فقه الصادق ج ۳۳ ص۴۹۰ باب مفصلی در نفقه بهائم نوشته ایم مراجعه شود.

پاسخ آیت الله العظمی نوری همدانی: بسمه تعالی، سلام علیکم، تلف نمودن حیوانات غیر موذی جایز نیست.

پاسخ آیت الله العظمی مکارم شیرازی: بسمه تعالی، تنها در صورتی این کار جایز است که واقعا احساس خطر از ناحیه آنها شود و راه دیگری جز این نباشد.

گزیده ای از سایت
تابناک ، کد خبر: ۴۹۲۴۴۹
تاریخ: ۲۹ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۵:۱۷ -

ازدواج با خــــــــود !!!!!

استمناء چیست؟!

همه مراجع : استمناء آن است که انسان با خود یا دیگری کاری کند که از او منی بیرون آید. انجام دادن آن حرام است و در صورت خروج منی ، غسل جنابت واجب می شود.

سؤال : آیا خودارضایی در صورتی که به حد خروج منی نرسد ، باز هم حرام است؟
همه مراجع ( بجز تبریزی و سیستانی و وحید ) : آری ، حرام است . ولی غسل بر او واجب نمی شود. این سه بزرگوار: بنابر احتیاط واجب حرام است ، ولی غسل واجب نمی شود.
تبصره : فرض مسأله جایی ست که با خودارضایی قصد خروج منی دارد!

سؤال : برخی از روانشناسان ، استمناء را در شرایطی که امکان حفظ تعادل روحی سالم  وجود ندارد ، توجیه می کنند ؛ نظر مراجع چیست؟
همه مراجع : استمناء در هر شرایطی حرام است ، مگر جایی که برای معالجه و درمان بوده و درمان آن نیز تنها منحصر به استمناء باشد

سؤال : کسی که شرایط ازدواج برایش فراهم نیست و از نظر غریزه جنسی در سختی به سر می برد ، آیا می تواند استمناء کند؟
همه مراجع : خیر ، استمناء در هیچ شرایطی جایز نیست.

سؤال : برای تشخیص اینکه مرد قادر به بچه دار شدن هست ، آیا می تواند استمناء کند تا آزمایش های پزشکی بر روی منی او انجام شود؟
همه مراجع : خیر ، این کار جایز نیست ، مگر آنکه ضرورتی ایجاب کند.
تبصره : چنانچه در موردی ضرورت ایجاب نماید که شخص استمناء کند ؛ در صورتی که همسر دارد ، واجب است این عمل را به وسیله او انجام دهد ( نه با اعضاء و جوارح خود )

سؤال : آیا استمناء کفاره دارد؟ کفاره آن چیست؟
همه مراجع : خیر ، کفاره ندارد ؛ ولی باید توبه کند و از این کار دست بردارد. ( توضیح : مگر در ماه رمضان که ابطال روزه به استمناء موجب کفاره خواهد شد. البته بین مراجع در اینکه یک کفاره بر او واجب است یا کفاره جمع ، اختلاف است - به مراجعه شود - )

سؤال : شخصی به قصد اینکه از همسرش منی خارج شود ، او را با دست تحریک می کند ، آیا این کار از نظر شرعی جایز است؟
همه مراجع : آری استمناء به وسیله بدن همسر جایز است.

سؤال : آبی که هنگام خواندن مطالب مهیّج و یا دیدن تصاویر محرّک از انسان خارج می شود ، چه حکمی دارد؟!
همه مراجع : اگر یقین کند که منی است یا نشانه های منی ( که در رساله ها نوشته شده ) را دارا باشد ، غسل واجب می شود و در صورت شک ، آن رطوبت پاک است و غسل ندارد.

سؤال : آیا بر کسی که خودارضایی می کند ؛ ولی نمی گذارد منی خارج شود ، غسل واجب است؟
همه مراجع : خیر ، تا از او منی خارج نشود ، غسل واجب نیست.

منبع:
رساله دانشجویی مطابق با نظر ده تن از مراجع
سید مجتبی حسینی
__________________________________________________

سؤال : تخیل به قصد برانگیختن شهوت ( توضیح: بدون بکارگرفتن اعضاء و جوارح ) در دو صورت زیر چه حکمی دارد؟
الف : تخیل همسر ب: تخیل اجنبی
جواب : در فرض اول در صورتی که حرامی مانند انزال ( با جوارح ) بر آن مترتب نشود ، اشکالی ندارد ؛ و در فرض دوم ، احتیاط در ترک است - اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری سؤال : 791 -
________________________________________________

توجــــــــــــه :
عرق جنب از حرام ( مثل استمناء ) را مراجع ، فتوای به نجاستش نداده اند ؛ اما نماز در اینچنین بدن یا لباسی را خلاف احتیاط ( واجب یا مستحب ) دانسته اند.
جز آیات عظام اراکی و بهجت که فتوای به عدم جواز نماز داده اند ؛ و جز آیت الله سیستانی که فتوا به جواز داده است.
و می شود مقلدین سایر مراجع ( جز اراکی و بهجت ) که در این مسأله احتیاط واجب داده اند ، به ایشان ( سیستانی ) مراجعه کرده و در نتیجه نمازشان صحیح خواهد بود.
- برگرفته از توضیح المسائل 13 مرجع بحث نجاسات. بنی هاشمی خمینی -
________________________________________________

استمناء و تعزیر :
الاءمام السید الخوئی :
« من استمنی بیده أو بغیرها عزّره الحاکم حسبما رآه من المصلحة ؛ آیت الله خویی : کسی که با دست یا غیر آن استمناء کند ، حاکم شرع به مقداری که مصلحت بداند ، تعزیرش نماید »

الاءمام روح الله الخمینی :
« من استمنی بیده أو بغیرها من أعضائه عزّر ؛ آیت الله خمینی : هر که به دست یا دیگر اعضایش استمناء کند ، تعزیر می شود. »

روایات استمناء :

نبی (ص) : ناکح ُ الیدِ ملعون ، ازدواج کننده با دست ! ملعون است.

و عن سعید بن جبیر: عذَّب َ الله أُمّة کانوا یعبثون بمذاکیرهم ؛ عذاب کند خداوند امتی را که عادت به بازی با آلت جنسی شان پیدا کرده اند!

و عن عطاء: سمعت قوماً یُحشرون وأیدیهم حبالی وأظن ُّ أنهم الذین یستمنون بأیدیهم ؛ شنیدم که قومی در قیامت محشور می شوند در حالی که دستانشان حمل برداشته است و به گمانم کسانی بودند که با دستشان استمناء می کردند!

عن أبی عبد الله (ع ) أن ّأمیر المؤمنین علیّاً (ع ) أُتی اءلیه برجل عبث بَذِکَرِه ِ، فضرب یده حتی احمرّت ، ثم زوّجه من بیت المال ؛ امام صادق (ع): مردی را پیش امیرالمؤمنین آوردند که با آلتش بازی کرده بود! حضرت ( تعزیرش کرده: ) بر دستش زد تا قرمز شد! و بعد با پول بیت المال دامادش نمود!! »

عن الامام الصادق (ع) حیث «سُئل عن الخضخضة؟ فقال :
اءثم عظیم ، قد نهی الله عنه فی کتابه ،و فاعله کناکح نفسه ، ولو علمت بمن یفعله ما أکلت معه ، فقال السائل : فبیّن لی یا بن رسول الله من کتاب الله فیه ؟ فقال : قول الله: (فَمَن ِ ابْتَغَی وَرَاءَ ذَلِک َ فَاُولَئِک َ هُم ُ الْعَادُون َ) ؛
از امام صادق (ع) در مورد استمناء پرسیدند ، فرمود :
گناه بزرگی ست که خدا در قرآن از آن نهی فرموده است و چنین کسی انگار با خودش ازدواج کرده است و چنانچه من کسی را که چنین بکند بشناسم با او هم غذا نخواهم شد!
سؤال کننده پرسید: کدام آیه قرآن؟ فرمود:
فَمَن ِ ابْتَغَی وَرَاءَ ذَلِک َ فَاُولَئِک َ هُم ُ الْعَادُون - آیه 7 سوره مؤمنون - و آنها که دامان خود را از آلودگى به بى عفتى حفظ مى کنند 6 - تنها آمیزش جنسى با همسران و کنیزانشان دارند که در بهره گیرى از آنها ملامت نمى شوند 7 - و هر کس غیر این طریق را طلب کند تجاوزگر است -

منبع:
الاستمناء أو العادة السرّیة فی الشرع والطّب
السید محمد علی الحسینی

برخی مداحان می گویند کف زدن دارای ثواب است و هر چه بهتر و محکمتر کف بزنید ثواب بیشتری می برید...

برخی مداحان می گویند کف زدن دارای ثواب است و هر چه بهتر و محکمتر کف بزنید ثواب بیشتری می برید و اساسا این گونه حرکات مانند کف زدن و رقص اگر برای اهل بیت علیهم السلام باشد اشکال ندارد. آیا بر این گونه اعمال اگر برای اهل بیت علیهم السلام انجام شد ثواب مترتب می شود؟!

حضرت آیت ا... فاضل لنکرانی:

به طور کلی کف زدن در مساجد و حسینیه ها و اماکن مقدس به هر عنوان که باشد جایز نیست و در غیر آن هم با توجه به اینکه در طول تاریخ اسلام و تشیع، شعار مسلمانان ذکر صلوات بوده است، خصوصا در مجالسی که به نام و یاد ائمه تشکیل شده، لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علائق مذهبی خویش را با فرستادن صلوات ابراز دارند. (جامع المسائل 1/486)

حضرت آیت ا... صافی گلپایگانی:

واضح است کسی که چنین امری را اظهار می دارد لاابالی است و یا جاهل و این گونه اشخاص بدعت گذار محسوب می شوند. صحت و یا فساد عمل و یا ثواب داشتن و نداشتن آن را باید مجتهد جامع الشرایط بفرماید.

حضرت آیت ا... تبریزی:

کف زدن و رقص با مجالس معصومین علیهم السلام مناسبت ندارد و لازم است در این مجالس ترک شود، مجالس معصومین علیهم السلام باید طوری باشد که مردم را به یاد خداوند متعال بیندازد و فضایل و سفارش های معصومین علیهم السلام را برای مردم بیان کنند نه اینکه العیاذ بالله در آن کار حرام انجام شود یا کاری که موجب غافل شدن مردم از خداوند شود که در این صورت ثوابی بر آن مترتب نمی شود.

حضرت آیت ا... بهجت:

شایسته مجالس اهل بیت علیهم السلام نیست، بلکه اگر به حد لهو برسد یا هتک مکان یا معصوم باشد باید اجتناب شود.

حضرت آیت ا... مظاهری:

این گونه کارها حرام است و موجب غضب اهل بیت علیهم السلام است.

منبع:

فرهنگ اسلام ، 80

پرسش: کف زدن در مجالس اعیاد برای بزرگداشت اهل بیت (علیهم السلام) در غیر حسینیه و مسجد اگر موجب وهن ائمه (علیهم السلام) نباشد چه حکمی دارد؟

پاسخ: اشکال ندارد ولی سزاوار نیست جای صلوات را بگیرد. سایت آیت الله سیستانی

پرسش: آیا دست زدن هماهنگ و مرتّب، یا نامرتّب، در مجالس مولودى ائمّه اطهار(علیهم السلام) جایز است؟ آیا با احترام و قداست این مجالس سازگار است؟ شرکت در این مجالس، که جهت اظهار شادى به دست زدن مشغول مى شوند، چه حکمى دارد؟

جواب: کف زدن مانعى ندارد; امّا در مساجد و حسینیّه ها باید ترک شود. سایت آیت الله مکارم

احکام خرید، مصرف، تولید و فروش کالا مطابق با فتاوای رهبر انقلاب

پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره‌ی احکام خرید، مصرف، تولید و فروش کالا مطابق با فتاوی رهبر انقلاب

سیاست > رهبری - حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اخیر مردم آذربایجان، برنامه‌ریزی مناسب برای استفاده‌ی حداکثری از ظرفیت‌ها و منابع داخلی را یکی از راه‌های برون‌رفت از مشکلات اقتصادی برشمردند و تأکید کردند که مردم و همه‌ی کسانی که علاقه‌مند به ایران و آینده‌ی آن هستند و همچنین دستگاه‌های دولتی باید کالاهای خارجی را که مشابه داخلی آن وجود دارد، استفاده نکنند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین با توجه به اهمیت موضوع سبک خرید و مصرف کالا که رهبر انقلاب در این دیدار اشاره کردند و همزمان با فرارسیدن ایام سال نو، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR طی فراخوانی اعلام کرد که به پرسش‌های شرعی مخاطبان درباره‌ی «احکام خرید و مصرف، تولید و فروش کالا» مطابق با فتاوای حضرت‌ آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای پاسخ می‌دهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده -عضو دفتر استفتائات حضرت آیت ‌الله‌العظمی خامنه‌ای و رئیس مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی- به پرتکرارترین سؤالات مطابق با فتاوای معظم‌له پاسخ داده است که در ادامه متن پاسخ‌ ایشان به این سؤالات ارائه می‌شود.

فهرست:
۱. آیا سخنان حضرت آقا درباره‌ی خرید کالای داخلی به معنای فتوای حرمت خرید جنس خارجی در صورت وجود مشابه داخلی است؟ یا اینکه صرفاً یک توصیه است؟ یا اینکه حکم حکومتی است؟
۲. آیا اگر کالایی را به خاطر اینکه ایرانی است بخریم ثواب برده‌ایم؟ چرا؟
۳. منظور از کالای ایرانی دقیقاً چیست؟ اگر اجزای یک کالا در خارج از کشور تولید شده و فقط در کشور ما سر هم می‌شود، می‌توان آن کالا را ایرانی نامید؟
۴. آیا کالاهای تولید داخل که تحت لیسانس کشورهای خارجی هستند، خارجی محسوب می‌شوند؟ خرید این کالاها چه حکمی دارد؟
۵. «مشابه داخلی داشتن» کالاهای خارجی به چه معناست؟
۶. با توجه به اینکه برخی لوازم و قطعات، ساخت کشورهایی هستند که آن کشورها دشمن ما محسوب می‌شوند، آیا خرید آن کالاها جایز است؟
۷. برخی از کالاها وجود دارد که گفته می‌شود برند آنها صهونیستی بوده و مقداری از سودش به جیب رژیم اشغالگر قدس می‌رود، اما از سوی دیگر این کالاها به طور کاملاً رسمی و قانونی در کشور تولید و خرید و فروش می‌شوند. در این میان وظیفه‌ی مردم چیست؟
۸. اگر به هر دلیلی کسی کالایی خارجی که مشابه داخلی دارد را خرید، آیا استفاده از آن کالا جایز است؟
۹. در صورتی که اجناس غیر ایرانی را برای ما هدیه آورده باشند، حکم استفاده از آن کالا چیست؟
۱۰. بعضی از کالاهایی که تولید داخل است، کیفیت خوبی ندارند و در صورت خرید، باید بعد از مدتی آن را تعویض کنیم؛ با این حال آیا صرف اینکه کالایی ایرانی است باید آن را بخریم؟
۱۱. خرید برخی محصولات تولید داخل به دلیل پایین بودن کیفیت‌شان، باعث خسارت می‌گردد؛ آیا در این صورت خرید کالای خارجی جایز است؟
۱۲. اگر پزشک گفته باشد که از یک داروی خارجی استفاده کنید و از این دارو نسخه‌ی ایرانی هم وجود داشته باشد، در اینجا تکلیف چیست؟
۱۳. آیا نرم‌افزارها هم به‌مثابه کالا هستند و حکم خرید کالای ایرانی در مورد آنها هم وجود دارد؟
۱۴. خرید از فروشنده‌ی غیرمسلمان چه حکمی دارد؟ آیا خرید از فروشنده‌ی‌ مسلمان ارجحیت دارد؟
۱۵. حکم کلی قاچاق کالا چیست؟ اگر این کالا لباس باشد، آیا می‌توان با آن نماز خواند؟
۱۶. آیا خرید از دست‌فروشان یا افرادی که اهل تخلف در معامله هستند حرام است؟
۱۷. خانواده‌ام مشغول خرید جهیزیه برای من هستند، هرچه از آنها خواهش می‌کنم که اجناس را ایرانی بخرند تأثیری ندارد. آیا باید در مقابل این کار آنها بایستم یا حرف رهبرم را زمین بگذارم؟
۱۸. فروشنده مجاز است چند درصد سود روی قیمتی که کالا را خریداری کرده بکشد و آنها را بفروشد؟
۱۹. اگر شخصی کالای معیوبی را مرمت کند به‌طوری‌که عیب آن پوشانده شود و بعد بفروشد، حکم آن چیست؟
۲۰. اینجانب در مغازه‌ام کالای تولید ایران را که برند خارجی دارد می‌فروشم. آیا این کار جایز است؟
۲۱. آیا فقط خرید جنس خارجی اشکال دارد؟ یعنی آیا فروش جنس خارجی در مغازه بلااشکال است؟
۲۲. آیا اگر تولیدکننده برای ارزان شدن محصول از مواد اولیه‌ی نامرغوب استفاده کند اشکال دارد؟
۲۳. بعضی از شرکت‌ها به علت نداشتن رقیب در عرصه‌ی داخلی، کالاهای بی‌کیفیت را به مردم عرضه می‌کنند. آیا در این موارد ورود محصولات خارجی برای ارتقای سطح محصولات داخلی بهتر نیست؟

۱. آیا سخنان حضرت آقا درباره‌ی خرید کالای داخلی به معنای فتوای حرمت خرید جنس خارجی در صورت وجود مشابه داخلی است؟ یا اینکه صرفاً یک توصیه است؟ یا اینکه حکم حکومتی است؟ در هر صورت چه نسبتی با نظرات دیگر مراجع تقلید دارد؟
اگرچه اینجا نمی‌توانیم بگوییم که این فتوای شرعی است و اگر کسی یک مورد کالای خارجی خریده و بخواهد استفاده کند، او مرتکب کار حرام و گناه شده است، اما از طرف دیگر هم نمی‌توانیم این سخنان را یک توصیه‌ی ساده تلقی کنیم. ایشان در بیاناتشان تعبیر «باید» داشتند اما «باید» به معنای حرمت فقهی نیست. ولی به هر حال همه‌ی کسانی که نظر حضرت آقا برایشان محترم است یا به کشورشان و تقویت اقتصاد کشورشان علاقه دارند، به دنبال پیشرفت کشورشان هستند، به این توصیه گوش دهند. فرقی هم نمی‌کند که این افراد مقلد مراجع دیگر باشند یا مقلد حضرت آقا. به هر حال مجتهد جامع‌الشرایطی که رهبری جامعه را بر عهده دارند و بر قله‌ی اداره‌ی کشور قرار دارند و از مسائل کشور به خوبی آگاه هستند، یک توصیه‌ای به مردم می‌کنند و مردم اگر پیشرفت کشورشان را می‌خواهند باید به این توصیه گوش دهند.

 

۲. آیا اگر کالایی را به خاطر اینکه ایرانی است بخریم ثواب برده‌ایم؟ چرا؟
اگر قصدتان از خرید کالای ایرانی این باشد که نظر حضرت آقا، مراجع معظم تقلید و دین این است؛ یا به هر حال این کار شما موجب تقویت مسلمانان و اقتصاد مملکت اسلامی شود تا بتوانیم در مقابله با دشمن و تحریم دشمن روی پاهای خودمان بایستیم و استقلال خود را حفظ کنیم، قطعاً این کار شما ثواب دارد.

۳. منظور از کالای ایرانی دقیقاً چیست؟ اگر اجزای یک کالا در خارج از کشور تولید شده و فقط در کشور ما سر هم می‌شود، می‌توان آن کالا را ایرانی نامید؟ مصرف کالایی که مشابه ایرانی ندارد، چه حکمی دارد؟
هر چند این سؤال را باید از اهل فن، بازار و تولیدکنندگان پرسید که چه کالایی را ایرانی و چه کالایی را غیرایرانی می‌دانند، اما اجمالاً بسیاری از کالاها در داخل تولید می‌شوند که مواد اولیه‌ یا اجزایش خارجی است؛ و در اینجا طبق مقررات با مجوز قانونی مونتاژ و عرضه می‌شوند، نمی‌توان گفت که این کالاها خارجی هستند، اگرچه در این موارد هم خرید کالایی که صددرصد داخلی است، یعنی متخصصان داخلی آن را طراحی کرده‌اند و می‌سازند بهتر است و این کار به اقتصاد کشور کمک بیشتری می‌کند.

 

۴. آیا کالاهای تولید داخل که تحت لیسانس کشورهای خارجی هستند، خارجی محسوب می‌شوند؟ خرید این کالاها چه حکمی دارد؟
ممکن است یکسری از اجناس برندش خارجی باشد ولی در داخل تولید بشوند، یا شیوه‌ی تولید خارجی است یا کارخانه‌اش را آنها ساخته‌اند یا تحت لیسانس کشور دیگری باشد، این کالا خارجی محسوب نمی‌شود و خریدش جایز است، مگر اینکه منع قانونی داشته باشد یا بدانیم و مطمئن باشیم که خریداری این کالا موجب کمک به دشمنان می‌شود که در این صورت جایز نیست.

۵. «مشابه داخلی داشتن» کالاهای خارجی به چه معناست؟ یعنی کیفیت و میزان کارایی کالای داخلی و خارجی هم مشابه باشد؟ یا اینکه صرف وجود یک کالای داخلی در بازار با هر کیفیتی ملاک است؟
عرض می‌کنیم وقتی یک کالا خریداری می‌شود به چه غرضی است؟ چه فایده‌ای دارد؟ چه استفاده‌ای از آن می‌شود؟ به عنوان مثال دارو را برای درمان بیماری می‌گیرند، اگر این دارو نمونه‌ی خارجی دارد، نمونه‌ی داخلی هم دارد و نمونه‌ی داخلی همان تأثیر را دارد و با استفاده از آن بیمار درمان می‌شود، اینجا مشابهت وجود دارد. یا مثلاً لوازم منزل مثل بخاری که هر دو نمونه‌ی ایرانی و خارجی گرم‌کننده هستند و به هر حال با خرید این کالا غرض حاصل می‌شود؛ ممکن است گاهی وقت‌ها هم کیفیت مشابه داخلی کمی پایین‌تر باشد، اما با خرید آن غرض حاصل می‌شود.
اما یک وقت است که اگر با خریدن یک کالا واقعاً خریدار متضرر می‌شود و واقع مطلب این است که به او می‌گویند تو مغبون شدی، بی‌خود این کالا را خریدی، آن فایده‌ای را هم که به خاطر آن، این کالا را خریدی ندارد؛ ما به این کالا نمی‌گوییم مشابه.

 

۶. با توجه به اینکه برخی لوازم و قطعات، ساخت کشورهایی هستند که آن کشورها دشمن ما محسوب شده و از تولید این کالا به آنها سود می‌رسد، آیا خرید آن کالاها جایز است؟
اگر کسانی که از بابت خرید این کالا توسط ما سود می‌برند یا کمکی به آنها می‌شود از دشمنان ما باشند، یعنی کسانی که در حال جنگ با مسلمانان هستند مثل رژیم غاصب صهیونیستی یا گروه‌های تکفیری که الان در حال جنگ با مسلمین هستند، خریدن آن کالا حرام است؛ اما اگر مطمئن نیستیم که آنها سود می‌برند یا نه، اشکالی ندارد.

 

۷. برخی از کالاها وجود دارد که گفته می‌شود برند آنها صهونیستی بوده و مقداری از سودش به جیب رژیم اشغالگر قدس می‌رود، اما از سوی دیگر این کالاها به طور کاملاً رسمی و قانونی در کشور تولید و خرید و فروش می‌شوند. پرسش این است که صرف تولید شدن و قانونی بودن تولید و فروش یک کالا در جمهوری اسلامی ایران، به معنی غیرصهیونیستی بودن آن است یا خیر؟ در این میان وظیفه‌ی مردم چیست؟
مشابه این سؤال را در مورد آهنگ‌هایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شود یا آهنگ‌هایی که مجوز نهادهای رسمی را دارد می‌پرسند که آیا صرف این پخش شدن یا مجوز داشتن دلیل بر حلال بودن گوش کردن به آنها است یا نه؟ در جواب گفته می‌شود که صرف پخش شدن یک آهنگ از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران یا داشتن مجوز قانونی دلیل بر حلیت نیست. ممکن است موضوع از مواردی باشد که مسئولین امر تشخیص داده‌اند که آن آهنگ «غنایی» و «مطرب» نیست، اما شما تشخیص دادید که مطرب است، پس شما نباید گوش دهید.
درباره‌ی این موضوع هم یک وقت است که تولید و فروش یک کالا مجوز قانونی دارد، ولی شما در موردی خاص تشخیص‌تان این است که این کالا صهیونیستی است یا برندش متعلق به آنها است یا بهره‌ای به آنها می‌رسد، در این صورت شما مجاز نیستید که آن کالا را خریداری کنید. اما باید دقت کنید که تبلیغات علیه نهادهای رسمی کشور که آنها مجوز قانونی صادر کرده‌اند جایز نیست. شاید تشخیص مسئولین این است که با تولید یا فروش این کالا به صهیونیست‌ها کمک نمی‌شود.
حال اگر شما شک دارید و یقین ندارید که کالایی که در داخل کشور تولید و توزیع می‌شود متعلق به دشمنان یا صهیونیست‌ها هست یا اینکه به آنها کمک می‌شود یا نه، خریدن آن کالا اشکالی ندارد. البته در اینگونه موارد که شک دارید احتیاط خوب است. اما اگر خریداری کردید، مرتکب گناه و حرام نشده‌اید.

۸. اگر به هر دلیلی کسی کالایی خارجی که مشابه داخلی دارد را خرید، آیا استفاده از آن کالا جایز است؟ یا اینکه چون نباید می‌خریده، الان استعمالش هم اشکال دارد؟
این مطلب دو صورت دارد؛ یک وقت این کالا ساخت دشمنان ما است، یعنی متعلق به کسانی است که در حال جنگ با مسلمین هستند مثل دولت غاصب صهیونیستی یا برخی از کشورهایی که الان در حال جنگ اقتصادی با کشور ما هستند و ما را تحریم کرده‌اند. به طور کلی ما نباید به دشمنان‌مان کمک کنیم. اما حکم این مسئله فرق می‌کند:
اگر شخص کالایی را خریده است، مثلاً وسیله‌ی نقلیه‌ای خریده و الان متوجه شده است که این وسیله ساخت و متعلق به دشمنان ما بوده و نبایستی می‌خریده است، حالا آیا می‌تواند از آن استفاده کند یا نه؟ اگر استفاده‌ی شما از آن کالا تبلیغ و ترویج کالای آنها باشد یا به‌نحوی کمک به آنها باشد، این استفاده جایز نیست.
اما اگر دارید استفاده می‌کنید، تبلیغ و ترویجی هم نیست، پولش هم دیگر از دست رفته، اگر هم آن کالا را کنار بگذارید، به‌نحوی اسراف محسوب می‌شود و امکان پس دادن هم وجود ندارد، در اینجا استفاده اشکالی ندارد؛ مگر اینکه مفسده‌ای بر آن مترتب شود، مثلاً اینکه حجم زیادی از آن کالا که مشابه داخلی هم دارد استفاده شود و این کار موجب تضعیف کالای ایرانی شود و ضرر به اقتصاد اسلام و مسلمین بخورد که در این صورت یک حکم ثانوی است و مفسده بر آن مترتب می‌شود. اما تا زمانی که در آن حد نباشد، استفاده از آن کالا اشکالی ندارد.

 

۹. در صورتی که اجناس غیر ایرانی را برای ما هدیه آورده باشند و خودمان تهیه نکرده باشیم، حکم استفاده از آن کالا چیست؟
کالایی که هدیه آورده‌اند و خارجی است متعلق به کجاست؟ اگر برای صهیونیست‌ها یا دشمنانی است که در حال جنگ با مسلمین یا نظام اسلامی هستند، این استفاده‌ اگر به نحوی تبلیغ یا ترویج آن کالا باشد که دیگران هم تشویق شوند و خریداری کنند، این کار حرام است.
اگر دیگران آن کالا را هدیه آورده‌اند و پس دادنش هم ممکن نیست، در اینگونه موارد اگر بتوانید کالا را نگیرید و آن فرد را هم توجیه کنید که این کالا مربوط به دشمنان است و من به این خاطر استفاده نمی‌کنم و شما هم استفاده نکنید، این خودش نهی از منکر است؛ چون خریدن کالای دشمنانی که در حال جنگ با مسلمین هستند، کمک به دشمنان ما است و کمک به آنها حرام است و کسی که خریداری کند منکَر مرتکب می‌شود و نهی از منکَر بر ما واجب است. یعنی اگر بدانیم که آن شخص هدیه‌دهنده باز هم از این کالا می‌خرد باید او را نهی کنیم؛ این گام اول.
گام دوم زمانی است که دیگر از این مرحله گذشته است؛ او کالا را هدیه آورده و شما متوجه شدید که این کالا مربوط به دشمنان است، اما برگرداندن آن یا ممکن نیست یا اثر و ثمری ندارد، در این صورت استفاده از آن کالا اگر تبلیغ و ترویج آن نشود اشکال ندارد.

۱۰. بعضی از کالاهایی که تولید داخل است، کیفیت خوبی ندارند و در صورت خرید، باید بعد از مدتی آن را تعویض کنیم؛ با این حال آیا صرف اینکه کالایی ایرانی است باید آن را بخریم؟
مسئله این است که ما باید متوجه این مسئله باشیم که زمان ما زمان حساسی است. اگر این تحریم‌ها نبود و خرید کالای خارجی لطمه به اقتصاد کشور نمی‌زد، شاید این مسئله مشکلی نداشت. اما اگر یک نگاه کلان داشته باشیم، متوجه می‌شویم که الان عصر و زمانی است که خرید کالای خارجی در حالی که نمونه‌ی داخلی وجود دارد به اقتصاد کشور لطمه می‌زند. البته تولیدکنندگان نیز باید دقت بیشتری کنند تا کیفیت کالای آنها بالا برود. حال اگر کیفیت کالای ایرانی مقدار کمی پایین‌تر بود و کالای داخلی در حد کالای خارجی نبود، در آن صورت اگر افراد کالای داخلی را خریداری کنند بهتر و شایسته‌تر است.

۱۱. خرید برخی محصولات تولید داخل به دلیل پایین بودن کیفیت‌شان، باعث خسارت خریدار می‌گردد؛ این در حالی است که خرید نمونه‌های خارجی آنها باعث ایجاد امنیت بیشتر مصرف‌کنندگان می‌شود. آیا در این صورت خرید کالای خارجی جایز است؟
به تولیدکنندگان داخلی توصیه می‌شود که کیفیت کالاها را بالاتر ببرند ولی بخشی از این حرف‌ها تبلیغات سوء است، یعنی اینگونه نیست که کیفیت کالاهای‌ ایرانی همیشه پایین‌تر باشد، حتی در برخی موارد بالاتر است و بعضی افراد همان کالاهای ایرانی را با برند خارجی می‌فروشند، تنها به این خاطر که بعضی افراد نگاه بهتری به کالای خارجی دارند؛ اما این مسئله واقعیت ندارد و توهم بی‌جایی است.
اما بر فرض اینکه کالای داخلی واقعاً کیفیت نداشت و خرید آن موجب خسارت خریدار شود، در اینجا تولیدکننده ضامن است و مسئولیت شرعی دارد؛ در اینجا کسی نمی‌گوید که شما حتماً بروید کالایی را که کیفیت ندارد خریداری کنید، بلکه اگر مشابه داخلی خوبی دارد، شما آن مشابه داخلی بهتر را خریداری کنید تا آن کسی که تولیدکننده‌ی کالای کم‌کیفیت است بفهمد و سعی کند کیفیت کالای خود را ارتقا دهد. این کار یک نمونه‌ی نهی از منکر است.

۱۲. اگر پزشک به ما گفته باشد که از یک داروی خارجی استفاده کنید و ما بدانیم که از این دارو نسخه‌ی ایرانی هم وجود دارد، در اینجا تکلیف چیست؟
اگر می‌دانید که داروی مشابه داخلی با همان کیفیت داروی خارجی یا کیفیت پایین‌تر از آن موجود است و بیماری را درمان می‌کند و مفید است، و اینکه استفاده‌ی شما از داروی داخلی به معنای مخالفت با دستور پزشک محسوب نمی‌شود، مصرف داروی داخلی اشکالی ندارد.

 

۱۳. آیا نرم‌افزارها هم به‌مثابه کالا هستند و حکم خرید کالای ایرانی در اینجا هم وجود دارد؟
حکم خرید کالای دشمنان که به نحوی کمک به آنها محسوب می‌شود تحت عنوان «اعانه‌ی ظالم» شامل اینجا نیز می‌شود؛ یعنی ما با خریداری یک نرم‌افزار، خدماتی به آنها برسانیم یا به نحوی از این نرم‌افزارها استفاده کنیم که سودش به جیب آنها برود، مثل برخی برنامه‌ها که اصل ورود به آنها و تعداد استفاده‌کنندگان از آنها برای صاحبش مفید است، همین ورود به برنامه هم حرام می‌شود. بنابراین فرقی نمی‌کند که این کالا سخت‌افزار باشد یا نرم‌افزار و این توصیه‌‌ای که گفته‌اند اگر کالایی مشابه داخلی دارد، از کالای خارجی استفاده نکنید، شامل نرم‌افزارها هم می‌شود و باید از نرم‌افزار داخلی استفاده کنید.

۱۴. خرید از فروشنده‌ی غیرمسلمان چه حکمی دارد؟ آیا خرید از فروشنده‌ی‌ مسلمان بر خرید از فروشنده‌ی غیرمسلمان ارجحیت دارد؟
در اینجا دو بحث وجود دارد؛ یک بحث اینکه غیرمسلمانی در داخل کشور اسلامی مثلاً داخل کشور خودمان فروشگاهی دارد، وقتی ما از او خرید می‌کنیم، این کمک به غیرمسلمانان، کمک به دشمنان ما نیست و اقتصاد کشور هم لطمه نمی‌خورد، در اینجا اشکالی ندارد، زیرا از هموطن‌مان کالایی ایرانی یا کالای خارجی مجازی را خریداری کرده‌ایم. منعی هم از نظر فقهی در کار نیست.
اما یک وقت است که ما از باب امر به معروف از مسلمان خرید می‌کنیم تا غیرمسلمان تشویق شود و به اسلام تمایل پیدا کند که این بحث دیگری است.
اما به خودی خود اگر از یک فروشنده‌ی غیرمسلمان که داخل کشورمان کالای ایرانی یا خارجی مجاز می‌فروشد خرید کنیم اشکالی ندارد.

۱۵. حکم کلی قاچاق کالا چیست؟ اگر این کالا لباس باشد، آیا می‌توان با آن نماز خواند؟
هر چیزی را که قانون قاچاق دانسته، خرید و فروش آن از نظر شرعی حرام است و استفاده از آن جایز نیست. به‌طور کلی کالای قاچاق به دو دسته تقسیم می‌شود: یک وقت هم اصل آن کالا ممنوع قانونی بوده و هم از نظر شرعی حرام است، اما یک وقت آن کالا ممنوع شرعی یا قانونی نیست، ولی تشریفات گمرکی برای ورود آن طی نشده است و کسی جنس قاچاق می‌آورد. در اینجا خرید چنین کالایی که بدانیم قاچاق است و کار ما کمک به قاچاقچی و قانون‌شکن می‌شود، اشکال دارد.
اما اگر این کار کمک به او نباشد و اصل این کالا هم ممنوع شرعی یا قانونی نباشد، خرید و فروشش اشکالی ندارد.
در صورتی هم که شک داریم کالایی را که می‌فروشند قاچاق است یا نه، خریدش مشکلی ندارد ولی در اینگونه موارد احتیاط خوب است.
اگر کالای قاچاق لباسی است که پوشیدنش غیرقانونی نبوده و از نظر شرعی هم حرام نیست، ولی به صورت قاچاق وارد کشور شده و فرد نادانسته خریده است، حال اگر بپوشد و با آن نماز بخواند، نماز خواندن با آن اشکال ندارد، با این شرط که تبلیغ کالای قاچاق نباشد.

۱۶. آیا خرید از دست‌فروشان یا افرادی که اهل تخلف در معامله هستند حرام است؟ اگر کالا را خریده باشیم چه باید کرد؟
اگر دست‌فروش غیرقانونی کار می‌کند، به قانون‌شکن نباید کمک کرد و از او نباید خرید کنیم. همین کار خودش نهی از منکر است. در مرحله‌ی اول امر به معروف و نهی از منکر گفته شده ترک مراوده کنید؛ ترک مراوده یک مصداقش هم نخریدن از افراد متخلف است، حالا متخلف یا گرانفروش است یا اهل ربا و احتکار است یا اهل خدعه و فریب و قسم دروغ است، یا اینکه غیرقانونی کار می‌کند، یعنی در جایی که نباید کالایی بفروشد، کالا می‌فروشد؛ اگر کار او غیرقانونی است، ما نباید از او خرید کنیم.
اما اگر کالایی که از نظر قانون کشور فروشش ممنوع نیست ولی در جایی به فروش رسیده که غیرقانونی است و الان خریده شده است، استفاده از آن اشکالی ندارد.

۱۷. خانواده‌ام مشغول خرید جهیزیه برای من هستند، ولی من هرچه از آنها خواهش می‌کنم که همه‌ی اجناس را ایرانی بخرند تأثیری در آنها ندارد و چون با پدر و مادرم مواجه هستم، نمی‌توانم خیلی سخت بگیرم و در مقابل آنها محکم بایستم و آنها را از خودم برنجانم. آیا باید در مقابل این کار آنها بایستم یا حرف رهبرم را زمین بگذارم؟
احسنت به چنین دختر خانمی؛ امیدواریم همه‌ی دختر خانم‌ها اینگونه فکر کنند. یعنی به فکر پیشرفت کشور و استفاده از کالاهای کشور خودشان باشند. البته توصیه شده که کاری نکنید پدر و مادرتان رنجیده شوند، احترام آنها را حفظ کنید و اگر با استدلال و دلیل و حرف منطقی آنها را قانع کنید خوب است.
اما اینکه خدای ناکرده در مقابل آنها بایستید و به آنها بی‌احترامی شود یا آنها اذیت و آزار شوند، نباید این کار را کرد و باید احترام آنها را نگه دارید.

 

۱۸. فروشنده مجاز است چند درصد سود روی قیمتی که کالا را خریداری کرده یا خدمات مورد ارائه‌ی خود بکشد و آنها را بفروشد؟ این درصد باید علاوه بر هزینه‌ها باشد؟ یا اینکه بدون لحاظ هزینه‌ها؟
گاهی بر اثر تحریم‌ها افراد سودجویی بازار را متشنج می‌کنند‌، برخی از کالاها گران می‌شود و متدینین سؤال می‌کنند که کالایی را به قیمتی خریداری کردیم، اگر بخواهیم الان آن را با مثلاً ۱۰ درصد سود مشخص شده بفروشیم، دیگر نمی‌توانیم نمونه‌ی آن کالا را بخریم و متضرر می‌شویم. این سؤالی است که می‌پرسند.
جواب این است که به قیمت متعارف بازار بفروشید، نه به قیمتی که با موج ایجاد شده است. قیمت متعارف بازار ممکن است گران‌تر از قبل هم باشد، اما به اصطلاح خارج از انصاف نیست و اجحاف به مشتری نمی‌شود. با این شرایط اشکالی ندارد و می‌تواند به قیمت متعارف بازار بفروشد.
حالا آن درصد سود مشخص شده هم ملاک همیشگی برای همه‌ی کالاها نیست. گاهی وقت‌ها ممکن است افراد به درصد کمتری قانع باشند یا نباشند و درصد بالاتری بخواهند، مثلاً به خاطر اینکه کالایی هزینه‌ی بالاتری داشته مثل هزینه‌ی حمل و نقل، نگهداری یا انبارداری یا امثال اینها. پس قاعده‌ی کلی این است که قیمت متعارف بازار مراعات شود.

 

۱۹. اگر شخصی کالای معیوبی را خریداری کند، سپس آن را مرمت کند به‌طوری‌که عیب آن پوشانده شود و بعد بفروشد، حکم آن چیست؟
اگر عیب آن کالا را مرمت کرده و عیب به طور کامل از بین رفته است - حال ممکن است مقداری جزئی باقی مانده باشد که تأثیری در رغبت افراد ندارد - اشکالی ندارد. چون در فروش کالا می‌گویند اگر کالا عیبی دارد که اگر خریدار آن عیب را بفهمد، آن کالا را نمی‌خرد یا به این قیمت نمی‌خرد، اصطلاحاً می‌گویند آن عیب در رغبت افراد تأثیر دارد، در اینجا فروشنده باید خریدار را از آن عیب آگاه کند. اما اگر فروشنده عیب‌پوشی ‌کرد، مثلاً عیب را مرمت جزئی کرده، حالا می‌خواهد آن را به قیمت کالای سالم بفروشد و مشتری هم اصلاً متوجه آن عیب نمی‌شود، در اینجا اشکال دارد و جایز نیست و حتماً باید آن عیب به خریدار گفته شود. اگر فروشنده عیب را به خریدار نگفت و خریدار بعداً متوجه شد، اختیار فسخ معامله را دارد.

 

۲۰. اینجانب در مغازه‌ام کالای تولید ایران را که برند خارجی دارد می‌فروشم. آیا این کار جایز است؟
به اشتباه انداختن مردم که یک دروغ عملی است، حرام است. ممکن است برخی بگویند این عرف بازار است و همه می‌دانند.
در جواب باید گفت اینگونه نیست که همه بدانند، اصلاً اگر همه می‌دانند، دیگر این کار چه فایده‌ای دارد؟ پس معلوم می‌شود که بسیاری نمی‌دانند و به اشتباه می‌افتند. دروغ که حتماً نباید از زبان صادر شود، اگر کسی چیزی را بنویسد، یا برندی بزند، یا کاری انجام دهد که حکایت از مطلب غیرواقعی کند و طرف مقابل به اشتباه بیفتد، کذب است و اگر مشتری متوجه شود برندی که روی کالا بوده واقعیت ندارد حق فسخ معامله را دارد.
بنابراین اگر کالای داخلی را برند خارجی بزنند و افراد به اشتباه بیفتند و تصور کنند این کالا خارجی است، این کار حرام است. بیایید کالاهای خودمان را تبلیغ و ترویج کنید تا مردم رغبت بیشتری به آنها پیدا کنند. به مردم اعلام کنید این کالای ایرانی است، ببرید استفاده کنید، مقایسه کنید و به اهل فن نشان دهید، تا ببینید کیفیتش کمتر از خارجی نیست، بلکه بیشتر هم هست؛ نه اینکه یک گناه کبیره مرتکب شوید.

 

۲۱. آیا فقط خرید جنس خارجی اشکال دارد؟ یعنی آیا فروش جنس خارجی در مغازه بلااشکال است؟
آن چیزی که توصیه‌ی حضرت آقا بوده این است که افراد سعی کنند کالاهای ساخت داخل را استفاده کنند. اینکه شما می‌گویید من کالای خارجی را بفروشم، خب شما کالای خارجی را از کجا آورده‌اید؟ حتماً خریده‌اید دیگر. پس با این کار خود از آن توصیه‌ی خرید کالای ایرانی تخطی کرده‌اید. بنابراین به طور کلی استفاده از کالاهای داخلی توصیه‌ی حضرت آقا بوده است، حالا ممکن است در قالب خرید و فروش باشد یا در قالب استعمال؛ مثلاً فرد لباسی را می‌پوشد یا وسیله‌‌ی نقلیه‌ای را سوار می‌شود و امثال اینها.

 

۲۲. آیا اگر تولیدکننده برای کاهش قیمت تمام‌شده و در نهایت ارزان شدن محصول از مواد اولیه‌ی نامرغوب استفاده کند اشکال دارد؟
اگر کالایی که تولید می‌شود مثمرثمر نیست و نمی‌شود از آن استفاده کرد و در این صورت خریدار متضرر می‌شود یا خسارت می‌بیند این کار قطعاً جایز نیست و حرام است. مثلاً کالا وسیله‌ی نقلیه‌ای است که به دلیل استفاده‌ی مواد نامرغوب در تولید آن، حادثه به بار می‌آورد یا اجاق گازی است که موجب حادثه می‌شود. این کار حرام است.
اما اگر آن‌طور نیست که استفاده‌ی او از موادی که مرغوبیت کافی را ندارد منجر به خسارت خریدار شود، ولی اگر اجناس مرغوب به کار ببرد، استفاده‌ی بهتری از آن کالا می‌شود یا طول عمرش بیشتر می‌شود و استهلاکش کمتر است؛ از این جهت ممکن است کالاها به درجه یک یا دو یا سه تقسیم شوند و افراد در حد توان و مورد استفاده‌شان آنها را خریداری کنند.

۲۳. بعضی از شرکت‌ها به علت نداشتن رقیب در عرصه‌ی داخلی، کالاهای بی‌کیفیت را به مردم عرضه می‌کنند و به حقوق مصرف‌کننده احترام نمی‌گذارند و کیفیت محصولات خود را هم افزایش نمی‌دهند. آیا در اینگونه موارد ورود محصولات خارجی برای ارتقای سطح محصولات شرکت‌های داخلی بهتر نیست؟
غالباً اینگونه نیست که شرکت‌های داخلی رقیب نداشته باشند، بلکه می‌شود بین شرکت‌های داخلی رقابت سالم ایجاد کرد. اگر امر به معروف و نهی از منکر به‌طور صحیح اجرا شود، بسیاری از شرکت‌ها کالای مرغوب تولید می‌کنند، یعنی ما بیاییم از کسانی خرید کنیم که کالای مرغوب تولید می‌کنند، این کار خودش یک تذکر عملی به آنها است؛ زیرا تولیدکننده متوجه می‌شود که اگر بخواهد بازار داشته باشد، اگر بخواهد مشتری داشته باشد، اگر بخواهد ورشکست نشود، باید کالای مرغوب تولید کرده و سطح کارش را بالاتر بیاورد. این نحوه‌ی رقابت داخلی ایجاد کردن بهتر است؛ نه اینکه ما بیاییم کالای خارجی خریداری کنیم و یک شرکت خارجی را تقویت کنیم تا یک شرکت داخلی بهتر بشود! و کالایی با کیفیت بهتر تولید کند!
مگر اینکه وضعیت استثنایی پیش بیاید و برای اینکه شرکت داخلی کالای مرغوب تولید کند، هیچ راهی نداشته باشیم جز اینکه کالای خارجی را وارد کرده و استفاده کنیم که آن هم وضعیت خاص خودش را دارد.

 

 

23231

 

احکام نوزاد...

در دین مبین اسلام تولد فرزند دارای احکامی است که بعضی واجب و برخی مستحب می باشد. عمل به این احکام در زمینه سازی برای سلامت و تربیت معنوی فرزند نقش بسزایی دارد.

موارد ذیل، بعضی از این احکام مستحب است: 

1 - مستحب است کودک را پس از تولد در صورتی که ضرری متوجه او نشود، بشویند.

2 - در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگویند.

3 - کام او را با آب فرات و تربت سید الشهداءعلیه السلام بردارند.

4 - برای او نام نیک انتخاب کنند که این از حقوق فرزند بر پدر می باشد.

بهترین اسمها :

اسمی است که متضمّن معنای عبودیّت برای خداوند تعالی باشد، مثل: عبدالله، عبدالرحمن، عبدالرحیم و... و پس از آن اسماء انبیاء و ائمه علیهم السلام و از همه اسمها بهتر "محمد" است.(1)
[و برای دختر نیز مستحب است نامی مناسب و دارای معنای خوب، مثل: فاطمه، زهراء، زینب، خدیجه و... انتخاب کنند.]

5 - از دیگر مستحبّات آن است که پس از ولادت طفل، ولیمه بدهند.(2) 

6 - یکی از مستحبات مؤکّد آن است که برای طفل عقیقه کنند.(3)

کسانی که قدرت مالی ندارند، هر گاه توانستند آن را انجام دهند و اگر هیچ گاه نتوانستند عقیقه کنند، اشکالی ندارد.(4) و در استحباب عقیقه فرقی بین فرزند پسر و دختر و نوزاد اول و دوم و غیره نیست.(5)

در ارزش و اهمیت این عمل مستحب، همین بس که از امام صادق علیه السلام نقل شده است:

"کُلُّ مَوْلُودٍ مُرْتَهَنٌ بِعَقِیقَتِهِ؛(6) هر مولودی در گرو عقیقه خود است." به عبارت دیگر، اگر عقیقه نکند، در معرض انواع بلاهاست.(7) 

اما باید دانست که در عقیقه اموری است که توجه به آنها لازم می باشد؛ یا مراعات آنها اولی و مستحب است و یا اصل عقیقه بدون آنها محقق نمی شود، و آنها عبارت اند از:

1. عقیقه حتماً باید یکی از أنعام ثلاثة باشد؛ یعنی یا از جنس گوسفند باشد که البته بز نیز در این باب با گوسفند یک جنس حساب می شود. و یا از جنس گاو باشد و یا از جنس شتر.(8)

2. مستحب است برای مولود پسر حیوانی نر و برای نوزاد دختر حیوان ماده عقیقه شود.(9)

3. مستحب است عقیقه در هفتمین روز ولادت باشد.

ولی اگر با عذر یا بدون عذر از روز هفتم تأخیر افتاد، استحباب آن ساقط نمی شود، حتی اگر کودک بمیرد! باز هم مستحب است برای او عقیقه کنند.(10) البته اگر قبل از زوال روز هفتم بمیرد، استحباب عقیقه ساقط می شود.(11)

و اگر تا زمان بلوغ عقیقه نشد، مستحب است خودش برای خودش عقیقه کند.(12) یعنی تا وقتی طفل بالغ نشده، استحباب و سنت بودن عقیقه برای پدر طفل است و پس از بلوغ، بر خود فرزند سنت است که برای خودش عقیقه کند.(13) 

بلکه اگر برای خودش در تمام مدت زندگی عقیقه نکرد، مستحب است برای او پس از مُردنش عقیقه کنند.(14) 

شرائط حیوان عقیقه :

4. گفته شده: مستحب است شرائط حیوانی که برای قربانی تهیه می کنند، در حیوانی که برای عقیقه در نظر می گیرند نیز جمع شده باشد؛ یعنی:
الف. حیوان سالم باشد.
ب. اگر شتر است، سنش کمتر از پنج سال نباشد.
ج. اگر گاو است، کمتر از دو سال نباشد.
د. اگر بز است، کمتر از یک سال کامل نباشد.
ه. اگر گوسفند است، کمتر از هفت ماه نباشد.(15)

موارد مصرف عقیقه :

5. مستحب است که پا و ران حیوان عقیقه را به قابله بدهند؛ بلکه در بعضی اخبار وارد شده است که یک چهارم آن را و در بعضی دیگر وارد شده است که یک سوم عقیقه را به قابله بدهند. و اگر یک چهارم آن را که مشتمل بر پا و ران است، به وی بدهند، بعید نیست که به هر دو استحباب عمل کرده باشند.

و اگر کودک هنکام ولادت قابله نداشته باشد، همان مقدار را به مادر کودک بدهند تا او آن مقدار را به هر کس که خواست، صدقه دهد.(16) و این صدقه اختصاص به فقراء ندارد، بلکه به هر کس دلش خواست، آن مقدار را می بخشد.(17)

و اگر قابله مادر بزرگ پدری نوزاد باشد یا زنی باشد که نان خور پدر کودک است، چیزی از عقیقه اختصاص به او ندارد.(18)

6. مکروه است والدین کودک و نیز کسانی که نان خور آنها حساب می شوند، از عقیقه مصرف کنند و این کراهت در مورد مادر شدیدتر است.(19)

7. گوشت عقیقه را می توان خام بین مؤمنین تقسیم کرد و می توان پخت و تقسیم کرد و همچنین می توان پخت و مؤمنین را دعوت کرد تا مصرف کنند و حداقل دعوت شدگان دَه نفر باشند. [و اگر خواستند گوشت را پخته یا خام تقسیم کنند، باز هم حداقل بین دَه نفر تقسیم کنند.] البته اگر بیش از دَه نفر باشند، افضل است.(20)

8. دعوت شدگان یا کسانی که گوشت عقیقه بین آنها تقسیم می شود، فقط مؤمنین و اهل ولایت باشند.(21) 

9. مستحب است کسانی که گوشت عقیقه را مصرف می کنند، پس از آن برای کودک دعا کنند.(22) 

10. مکروه است که استخوانهای عقیقه شکسته شود، بلکه بهتر است آنها را از یکدیگر از سر مفاصل جدا کنند؛ به گونه ای که استخوانها نشکند.(23)

11. شرط نیست که حتماً پدر کودک برای او عقیقه کند، بلکه اگر دیگران نیز مثل مادر طفل یا پدر بزرگ یا عموی او برای او عقیقه کنند، خوب است.(24) 

دعای عقیقه :

12. مستحب است هنگام کشتن عقیقه دعاهایی را که وارد شده است، بخوانند و از خداوند تعالی بخواهند که عقیقه را فدیه قرار دهد؛ یعنی گوشت آن در مقابل گوشت کسی که عقیقه برای اوست، استخوان در مقابل استخوان، پوست در مقابل پوست و مو در مقابل مو باشد.
برخی از دعاهایی که در این مورد نقل شده، عبارت است از: 

الف. ابراهیم کرخی از امام صادق علیه السلام نقل کرده که آن حضرت فرمود: هنگامی که عقیقه کردی، بر عقیقه بگو: "بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ عَقِیقَةٌ عَنْ فُلَانٍ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍصلی الله علیه وآله."(25)

ب. همچنین امام صادق علیه السلام فرمود: وقتی که اراده کردی عقیقه را ذبح کنی، می گویی: "یَا قَوْمِ إِنِّی بَرِی ءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ إِنَّ صَلَاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیَایَ وَ مَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ بِذَلِکَ أُمِرْتُ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ اللَّهُمَّ مِنْکَ وَ لَکَ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَقَبَّلْ مِنْ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ." سپس مولود را نام می بری و حیوان را ذبح می کنی.(26)

ج. امام باقرعلیه السلام نیز فرمود: هنگام ذبح عقیقه بگو: "بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ إِیمَاناً بِاللَّهِ وَ ثَنَاءً عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله وَ الْعِصْمَةُ لِأَمْرِهِ وَ الشُّکْرُ لِرِزْقِهِ وَ الْمَعْرِفَةُ بِفَضْلِهِ عَلَیْنَا أَهْلَ الْبَیْتِ." و اگر کودک پسر است بگو: "اللَّهُمَّ إِنَّکَ وَهَبْتَ لَنَا ذَکَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ وَ مِنْکَ مَا أَعْطَیْتَ وَ کُلَّمَا [کُلَّ ما] صَنَعْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَی سُنَّتِکَ وَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ صلی الله علیه وآله وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّیْطَانَ الرَّجِیمَ لَکَ سُفِکَتِ الدِّمَاءُ لَا شَرِیکَ لَکَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ."(27)

نکات مهم :

1. عقیقه از قربانیِ مستحب بهتر و لازم تر است.(28) البته بعضی از فقهاء فرموده اند: "اگر کسی در روز عید قربان قربانی کند، به جای عقیقه محسوب می شود و کفایت می کند.(29)

2. صدقه دادن قیمت حیوانی که می خواهند عقیقه کنند، جایگزین عقیقه نمی شود و از آن کفایت نمی کند؛(30) بلکه خوب است صبر کنند تا عقیقه میسّر شود.(31)

ّ

• پاورقــــــــــــــــــــی

---

1) تحریر الوسیله، امام خمینی رحمه الله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و ما یلحق بها، ص 276، مسئله 2.
2) همان، ص 277، مسئله 3.
3) همان؛ وسائل الشیعه، چاپ اسلامیة، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 38، ص 143.
4) وسائل الشیعه، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 43، ص 148.
5) جامع المسائل، آیة الله العظمی فاضل، ج 2، مسئله 1025.
6) وسائل الشیعه، ج 21، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 38، ص 414، ح 7.
7) مفاتیح الجنان، باقیات الصالحات، دعاء عقیقه، ص 495.
8) تحریر الوسیله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و مایلحق بها، ص 277، مسئله 9.
9) همان.
10) همان.
11) شرح لمعه، با حواشی مرحوم کلانتر، ج 5، کتاب النکاح، احکام الاولاد، ص 450.
12) همان؛ تحریر الوسیلة، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و ما یلحق بها، ص 277، مسئله 9.
13) مفاتیح الجنان، باقیات الصالحات، دعاء عقیقه، ص 495.
14) تحریر الوسیله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و ما یلحق بها، ص 278، مسئله 9.
15) همان.
16) همان.
17) شرح لمعه، ج 5، کتاب النکاح، احکام الاولاد، ص 450 و 451.
18) وسائل الشیعه، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 47، ص 156، ح 1.
19) همان؛ شرح لمعه، ج 5، کتاب النکاح، احکام الاولاد، ص 450 و 451.
20) تحریر الوسیله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و ما یلحق بها، ص 278، مسئله 10.
21) وسائل الشیعه، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 47ص 156، ح 1؛ شرح لمعه، ج 5، کتاب النکاح، احکام الاولاد، ص 451.
22) تحریر الوسیله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة وما یلحق بها، ص 278، مسئله 10.
23) شرح لمعه، ج 5، کتاب النکاح، احکام الاولاد، ص 451.
24) وسائل الشیعه، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 50، ص 158.
25) همان، ب 46، ص 154، ح 1.
26) همان، ح 2.
27) همان، ح 4.
28) همان، ب 38، ص 143، ح 1.
29) جامع المسائل، آیة الله العظمی فاضل لنکرانی، ج 2، مسئله 1025.
30) تحریر الوسیله، ج 2، کتاب النکاح، القول فی احکام الولادة و ما یلحق بها، ص 278، مسئله 9؛ وسائل الشیعه، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 40، ص 145.
31) وسائل الشیعه، ج 15، کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، ب 43، ص 148، ح 1 و 3.

منبع:
مبلغان ش 84
با تصرف

احکام * شادی و نشاط *

شادی و نشاط همچون سایر نیازها و رفتارهای انسان دارای احکام و آداب خاصی است . برخی از شرائط شادی از این قرار است:

1 . پرهیز از گناه:

در مجالس شادی باید از گناه و معصیت پرهیز کرد .

امیرالمؤمنین(ع) :

... و کل یوم لایعصى الله فیه فهو عید - جامع آیات و احادیث موضوعى نماز ، مؤ لف : عباس عزیزى - و هر روزی که در آن معصیت خدا نشود آن روز روز عید ( و شادمانی ) است!

امام صادق علیه السلام فرمودند:

« لا ینبغی للمؤمن ان یجلس مجلسا یعصی الله فیه ولایقدر علی تغییره; (1) سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند، که در آن معصیت خدا می شود و او نمی تواند آن را تغییر دهد .»

2 . پرهیز از آزار مؤمنین:

یکی از شرائط شادی و تفریح این است که با اذیت و آزار دیگران همراه نباشد .

متاسفانه امروزه بسیاری از شادیها همراه با اذیت و آزار دیگران است!

مانند: بلند کردن صدای موسیقی، انفجارهای تفریحی در شبهای شادی و ...

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:

« من آذی مؤمنا فقد آذانی; (2) کسی که مؤمنی را آزار دهد، مرا آزار داده است .»

هشام بن سالم گوید، از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود:

خداوند می فرماید: « لیاذن بحرب منی من آذی عبدی المؤمن; (3) آن کس که بنده مؤمن مرا بیازارد، با من اعلان جنگ می دهد .»

3 . پرهیز از لهویّات :

در آیین اسلام، بازی و سرگرمیهای زیانبار و غفلت زا ممنوع است .

ساعتها نشستن پای برنامه های فاقد پیامی درست! ساعتها اینترنت گردی بدون غرضی صحیح! ساعتها حرفهای یک من یک غاز! و به طور کلی اوقات را به بطالت گذراندن ممنوع است!

بسم الله الرحمن الرحیم
اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِی غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ (1) مَا یَأْتِیهِمْ مِنْ ذِکْرٍ مِنْ رَبِّهِمْ مُحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَهُمْ یَلْعَبُونَ (2) لَاهِیَةً قُلُوبُهُمْ ... - سوره انبیاء - حساب مردم به آنها نزدیک شده اما آنها در غفلتند و رویگردانند! هر یادآورى تازه اى از طرف پروردگارشان براى آنها بیاید با لعب و شوخى به آن گوش فرا میدهند. در حالى که قلوبشان در لهو و بیخبرى فرو رفته است...

( آنها از نظر ظاهر همه مسائل جدى را لعب و بازى و شوخى میپندارند (چنانکه جمله یلعبون به صورت فعل مضارع و مطلق به آن اشاره مى کند) و از نظر باطن گرفتار لهو و اشتغال فکر به مسائل بی ارزش و غافل کننده هستند. و طبیعى است چنین کسانى هرگز راه سعادت را نخواهند یافت - تفسیر نمونه - )

بخندیم یا بگرییم؟؟؟!

کد خبر: ۴۶۱۰۶   /   تاریخ مخابره: ۱۳۹۴/۱/۱۵ -  ۱۶:۰۱  |     |

۰ - ۰

موافقت شورای امنیت با حضور بانوان در سالن‌های ورزشی

این طرح مجموعه‌ای از ملاحظات فرهنگی، اجتماعی و شرعی است.

بانک ورزش - معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهش وزیر ورزش و جوانان از تایید طرح پیشنهادی این وزاتخانه برای حضور خانم ها و خانواده ها در سالن های ورزشی از سوی شورای امنیت کشور خبر داد و گفت: این طرح امسال اجرایی می شود.

به گزارش بانک ورزش، عبدالحمید احمدی در گفت و گو با ایرنا افزود: سال گذشته وزارت ورزش و جوانان آیین نامه جامع خود را برای حضور خانواده ها و زنان در سالن های ورزشی به شورای امنیت کشور ارایه کرد که خوشبختانه اواخر سال 93 مورد تایید این شورا قرار گرفت.

او یادآور شد که این طرح با در نظر گرفتن تمامی جوانب و با رویکردی ایجابی تنظیم شده است.

او با بیان اینکه سالن های ورزشی را باید به سمت حضور خانواده ها برد تا با خروج از حالت تک بعدی فضای سالن های ورزشی تلطیف شود، افزود: این طرح مجموعه ای از ملاحظات فرهنگی، اجتماعی و شرعی است، البته در برخی رشته های ورزشی نه خانواده ها طالب حضور هستند و نه امکان حضور وجود دارد، زیرا تعدادی از این ورزش ها مردانه است.

معاون وزیر ورزش و جوانان درباره اینکه آیا این طرح در سراسر کشور اجرایی می شود یا خیر؟ گفت: پیش بینی هایی در این زمینه صورت گرفته است و حضور خانم ها و خانواده ها در سالن های ورزشی به تناسب رشته ها بستگی دارد که ما نیز تصمیم داریم این طرح را در سال جاری اجرا کنیم.

سال گذشته اعلام شد که برخی مجامع بین المللی ورزشی از جمله فدراسیون بین المللی والیبال از ایران خواسته اند تا زمینه حضور بیشتر زنان را در سالن های ورزشی با توجه به آیین نامه ها و مقررات بین المللی ورزشی مهیا کند.

معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهش وزیر ورزش وجوانان بهمن ماه سال گذشته با یادآوری اینکه این وزرات خانه آیین نامه جامع خود را برای حضور خانواده ها و زنان درسالن های ورزشی به شورای امنیت کشور ارایه کرده است، گفته بود که منتظر اعلام نظر مراکز ذیصلاح در این باره هستیم.

احمدی درباره مهمترین برنامه های این وزاتخانه در سال جاری خاطرنشان کرد: برنامه های متعددی در دستور کار این وزارت خانه قرار دارد که به ترتیب اولویت در شورای معاونین مطرح و دنبال می شود.

او به برگزاری نخستین نشست شورای معاونین در سال جاری که امروز برگزار می شود اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین موضوعات این نشست بررسی اصلاح اساسنامه فدراسیون ها است که جزو اولویت اصلی این وزارتخانه خواهد بود.

معاون وزیر ورزش از دیگر برنامه های این وزراتخانه را پیگیری و حمایت های لازم درباره کسب سهمیه المپیک ریو برشمرد و گفت: ساماندهی باشگاه های خصوصی که خدمات عمومی ورزشی ارایه می کنند از دیگر برنامه هاست.

به گفته معاون وزیر ورزش و جوانان دنبال کردن موضوعات آمورزشی برای مدیران و مربیان به طور تخصصی تر نیزازدیگر مواردی است که در دستور کار این وزاتخانه قرار می گیرد.

________________________________________

بسم الله الرحمن الرحیم

اگر چه اینجانب مکرّر خطر اختلاط زن و مرد بیگانه و برنامه‌های مضرّه‌ای را که مخالف عفاف و حجاب بانوان و موجب تغییر شخصیت اسلامی جامعه است تذکر داده‌ و به همگان در مورد آثار و عواقب سوء گرایش به آداب غیر اسلامی غربی هشدار داده‌ام اکنون که مؤمنین در مورد حضور بانوان در ورزشگاه‌های کشور، سؤال و ابراز نگرانی می‌نمایند حسب الوظیفه حرمت نظر زن و مرد اجنبی را به بدن یکدیگر از نظر جمیع فقهای عظام اعلام می‌نمایم؛ علی هذا حضور بانوان در این گونه برنامه‌ها خلاف شرع و تنازل ظاهر از مواضع اسلامی است.

انتظار از مسئولین محترم جمهوری اسلامی این است که با اعلام لغو این عنوان، نگرانی‌ها را رفع و موجبات خشنودی قلب مقدس حضرت بقیة الله الاعظم ارواحنا فداه را فراهم نمایند.

26 ربیع الاول 1427

5/2/85

لطف الله صافی- دفتر معظم له -

________________________________

حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

جو حاکم در ورزش گاه ها برای حضور زنان مناسب نیست و شکی نیست که اختلاط جوانان وآزاد بودن آنها سرچشمه مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اجتماعی می شود؛ اضافه بر این در بعضی انواع ورزش، مردان پوشش مناسبی در برابر زنان ندارند؛ بنابراین لازم است از حضور در این برنامه ها خودداری کنند بخصوص اینکه این برنامه ها را از رسانه ها می توانند ببیند و حضور آنها ضرروتی ندارد. - دفتر معظم له -

یه ترکی... قزوینیه... به لره میگن... احکام لطیفه گویی قومی

سؤال:

گفتن لطیفه های رایج در کشور که حالت تمسخر قشر، قوم یا مناطقی از مردم کشور را در بر می گیرد، چه حکمی دارد و شنیدن آن چه صورت دارد؟

آیة الله خامنه ای: اگر استهزاء آنان محسوب شود جایز نیست . - مسائل جدید، ج 2، ص 59 -

آیة الله مکارم: اگر واقعا تمسخر قومی به طور عام بوده باشد، اشکال دارد . - مسائل جدید، ج 2، ص 59 -

آیة الله فاضل: بهتر آن است که از این نوع مزاحها اجتناب شود . - جامع المسائل، ج 1، ص 639 -

آیة الله سیستانی: اگر مستلزم هتک و توهین مؤمنین باشد، جایز نیست . - مسائل جدید، ج 2، ص 60 -

آیة الله صافی: اگر قصد لطیفه گویی باشد وتوهین صدق نکند،اشکال ندارد . - مسائل جدید، ج 2، ص 60 -

آیة الله تبریزی: مسخره کردن مؤمن جایز نیست واگر این طور نباشد ومتضمن کذب هم نباشد،مانعی ندارد . - مسائل جدید، ج 2، ص 60 -

فرار از درس!

علامه حلی رحمة الله علیه در دوران طفولیت، نزد دائی اش مرحوم محقق حلی رحمة الله علیه درس می خواند.
نقل است که گاهی شیطنت کودکانه علامه گل می کرد و از پای درس فرار می کرد.

محقق نیز به دنبال او راه می افتاد تا او را بگیرد ؛ ولی همین که به علامه نزدیک می شد، علامه آیه سجده را می خواند و محقق به سجده می افتاد، علامه نیز که کودک بود و بر خودش سجده واجب نبود، فرصت را غنیمت می شمرد و پا به فرار می گذاشت!

_______________________

[ 1633 ] مسألة 2 : یجب السجود على من قرأ إحدى آیاته الأربع فی السور الأربع وهی : الم تنزیل عند قوله : ( و لا یستکبرون ) ، وحم فصلت عند قوله : ( تعبدون ) ، والنجم والعلق وهی سورة « باسم اقرأ » عند ختمهما ، وکذا یجب على المستمع لها بل السامع على الأظهر - العروة الوثقی فصل فى سائر أقسام السجود -

واجب می شود سجده بر هر که یکی از این چهار آیه را در این چهار سوره بخواند: سوره الم تنزیل وقتی به ( لایستکبرون ) برسد. حم فصلت وقتی به ( لاتعبدون) برسد و سوره های نجم و علق وقتی تمامشان نماید. و همچنین واجب است بر گوش دهنده ( به میل خود )، بلکه بر کسی هم که به گوشش بخورد اظهر: وجوب است.

نقاشى و تزیین مسجد

51- بنابر احتیاط واجب مسجد را نباید به طلا زینت نمایند - توضیح المسائل مسأله 908 -
52- بنابر احتیاط واجب نباید صورت انسان وحیوان را در مسجد نقش کنند و نقاشى چیزهایى که روح ندارد، مثل گل و بوته مکروه است - توضیح المسائل، مسأله 908 -
53- سؤال : در رساله آن جناب، نقاشى و تصویر درمسجد به احتیاط واجب منع شده است، آیا این منع شامل عکس هم مى شود یا نه؟
جواب : شامل نیست - استفتاءات،ج 1،ص 150،س 79 -
54- سؤال : امروزه در بعضى از مساجد و یا مکانهایى که نماز جمعه اقامه مى شود، عکسها و پوسترهایى روبروى نمازگزاران نصب مى شود،آیا نماز خواندن دراین مکانها اشکال دارد؟
جواب : نماز صحیح است،هر چند در مقابل نمازگزار بودن آن کراهت دارد و کراهت رفع مى شود به اینکه روى آن را به وسیله اى بپوشانند - استفتاءات،ج 1،ص 150 س 80 -
55- سؤال : آیا در مقابل نمازگزار عکس مکه حرام است یا نه؟ چرا؟ و عکسهاى دیگر چطور؟
جواب : حرام نیست و اگر تصویر ذى روح (انسان وحیوان) باشد مکروه است - استفتاءات،ج 1،ص 150 س 81 -

مطابق فتاوای امام خمینی

منبع:

احکام مسجد
محمد حسین فلاح زاده

احکام عفــــــــــاف

1. پوشیدن جورابهای بدن نما که با پوشیدن آنها پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم حرام است، همچنین است پوشیدن لباسهای بدن نما.(1)

2. پوشیدن لباسی که برجستگیهای بدن را به گونه ای ظاهر می سازد که موجب سوق دادن زن به گناه و جلب نظر نامحرم است، جایز نیست.(2)

3. بیرون گذاشتن مقداری از موها به هر انگیزه ای که باشد حرام و ناپسند است. نمایان گذاشتن روی پا و کف پا ناپسند و حرام است.(3)

4. سخن گفتن زن با نامحرم و یا شنواندن صدایش به نامحرم اگر به کیفیتی باشد که تهییج کننده و یا خوف فتنه باشد حرام است.(4)

5. حضور مرد و زن نامحرم در جای خلوت جایز نیست و احتیاط در نماز نخواندن در آنجا است، لکن اگر خواند نمازش باطل نیست.(5)

6. مکروه است اختلاط ( قاطی پاتی شدن ) زن و مرد نامحرم ( توضیح: با رعایت مسائل شرعی ؛ وگرنه که حرام است) مگر برای افراد از کار افتاده(6)

7. اگر مرد و زن نامحرم در محل خلوتی باشند و کسی در آن جا نباشد و دیگری هم نتواند وارد شود، چنان که بترسند که به حرام بیفتند، باید از آنجا بیرون بروند و ماندن آنها در آن مکان حرام است.(7)

8 . هر کسی که نگاه کردن به او جایز نیست، تماس بدنی با او نیز جایز نیست. هر گونه لمس کردن بدن با هر عضوی باشد، حرام است و باید از آن اجتناب کرد، مگر از روی لباس، بدون قصد لذت و ریبه ( توضیح: مثل برخوردهای ناخواسته در خیابان و تاکسی و این قبیل چیزها ) (8)

9. دست دادن به نامحرم جایز نیست ولو بدون قصد لذت باشد.(9)

10. نگاه کردن بر دستها تا آرنج، مقداری از موی سر، پا تا زانو، زیر چانه و گردن پیرزنهای نامحرم اشکال ندارد.(10)

11. نگاه کردن آقایان به آلبوم عکسهای خانوادگی که در آن عکس زنان فامیل بدون حجاب قرار دارد جایز نیست.(11)

12. زنها می توانند به عکس مردان نگاه کنند مشروط بر آنکه قصد لذت نباشد؛ خواه مرد را بشناسند یا نشناسند؛ خواه مرد محرم باشد یا نامحرم. خرید و فروش و نگهداری عکسهای مبتذل حرام است و باید آنها را از بین برد.(12)

13. مرد می تواند به عکس نامحرمی که حجاب خود را کاملاً رعایت کرده نگاه کند مشروط به آنکه قصد لذت نباشد.

14. نگاه کردن به هر چیز! یا هر کس! به قصد لذت یا با خوف فساد، حرام است (به استثنای همسر) خواه نگاه به زن باشد یا به مرد، به حیوان باشد یا جماد، به عکس باشد یا فیلم، مجسمه باشد یا هر چیز دیگر.(13)

15. نامحرم به هر منظور که زینت کرده باشد، نگاه کردن به او جایز نیست. نگاه کردن به نامحرم به قصد لذت حرام است، اگر چه به صورت و دستها تا مچ یا حجم بدن او باشد.(14)

16. اگر خانم مسلمان کاملاً حجاب خود را رعایت کرده باشد نگاه کردن به وجه و کفین او برای مرد با شرایط ذیل اشکال ندارد:

1. وجه و کفین زینت نشده باشد.

2. نگاه به قصد لذت نباشد.(15)

17. صحبت کردن با هر کس از روی شهوت جایز نیست، مگر با همسر.(16)

18. خانمها می توانند با نامحرم صحبت نمایند ، مشروط به آنکه :  به قصد لذت و ریبه نباشد و صدای خود را ترقیق و نازک نکنند و خوف افتنان نباشد.(17)

19. مردها می توانند با نامحرم با شرایط ذیل صحبت نمایند:

1. به قصد لذت نباشد.

2. با این صحبت به گناه آلوده نشود.(18)

20. صحبت کردن با نامحرم به غیر ضرورت مکروه است، خصوصا اگر مخاطب جوان باشد.(19)

21. کسی که به واسطه نداشتن زن به حرام می افتد واجب است، زن بگیرد.(20)

22. مستحب است همسری را برای زندگی انتخاب نمود که باکره و پاکدامن و نجیب باشد.(21)

23. مستحب است در شوهر دادن دختری که بالغه است؛ یعنی مکلف شده، عجله کنند.(22)

24. مستحب است کسی که قدرت بر ازدواج ندارد روزه بگیرد.(23)

سؤال: استفاده از فیلمهای مستهجن چگونه است؟

جواب: استفاده از فیلمهای فوق که به منظور انحراف مردم تدارک دیده شده جایز نیست.(24)

سؤال: دختر و پسرهای امروزه که در دانشگاهها و مؤسسات با هم معاشر هستند آیا اجازه می فرمایید برای محرمیت بدون اذن ولی صیغه جاری گردد یا خیر؟

جواب: اذن پدر را شرط می دانم.(25)

• پاورقــــــــــــــــــــی

---

1. احکام بانوان، محمد وحیدی، ص124، با اقتباس از عروة الوثقی، ج1، ص550.

2. احکام خانواده، عبدالرحیم موگهی، ص285.

3. همان.

4. تحریرالوسیله، ج2، م29 نکاح.

5. توضیح المسائل مراجع، ج1، م889.

6. عروة الوثقی، ج2، ص805، م49.

7. توضیح المسائل، امام خمینی، م2445؛ توضیح المسائل، فاضل لنکرانی، م25111؛ استفتائات، آیة اللّه خامنه ای، ج1، س1095، ص342.

8. عروة الوثقی، ج2، فصل نکاح، م47؛ تحریرالوسیله، نکاح، ج2، م20؛ توضیح المسائل آیت اللّه بهجت با استفاده از مسئله 1934؛ استفتائات آیت اللّه خامنه ای، ج1، ص89، س252 و 221.

9. تحریر الوسیله، ج2، ص221؛ عروة الوثقی، ج2، م47 نکاح.

10. عروة الوثقی، م35 نکاح.

11. توضیح المسائل، م2453.

12. احکام روابط زن و شوهر، ص57، مسعود معصومی.

13. توضیح المسائل، مسائل متفرقه.

14. عروة الوثقی، نکاح، م31.

15. عروة الوثقی، ج1، م39؛ تحریر الوسیله، ج2، م18 نکاح.

16. تحریر الوسیله، ج2، م29؛ عروة الوثقی، ج2، ص39.

17. عروة الوثقی، ج2، م39؛ تحریر الوسیله، نکاح، م29.

18. عروة الوثقی، ج2، م39؛ تحریر الوسیله، م29.

19. عروة الوثقی، نکاح، م39؛ تحریر الوسیله، نکاح، م29.

20. توضیح المسائل، م2450.

21. عروة الوثقی، ج2، ص799.

22. عروة الوثقی، نکاح، م14؛ توضیح المسائل مراجع، م2459.

23. عروة الوثقی، ج2، ص801، م22.

24. جامع المسائل، فاضل لنکرانی، ج1، ص485، ص1729.

25. توضیح المسائل مراجع، ج2، ص676، س94.

منبع:
مجله مبلغان ش 57

کاشت مو و طهارت شرعی!

کاشت مو و حکم وضو و غسل :

به وسیله کاشت مو، موهای سر یا ابرو ترمیم می گردد، آیا وضو یا غسل با موی کاشته شده چه صورت دارد؟

حضرت آیت ا... خامنه ای:

اگر مانع از رسیدن آب در وضو و غسل باشد جایز نیست ؛ وگرنه اشکال ندارد.

حضرت آیت ا... بهجت:

در فرض سؤال، کاشتن خلاف احتیاط وجوبی است و در صورت کاشتن باید بر طرف شود و اگر امکان ندارد احوط : جمع بین وضو ( یا غسل ) جبیره است و تیمم.

حضرت آیت ا... فاضل لنکرانی:

اشکال دارد و در صورت امکان باید برطرف شود، اگر نمی شود، وضو و غسل جبیره انجام شده و احتیاطا تیمم هم بکند.

حضرت آیت ا... صافی گلپایگانی:

اشکال دارد.

حضرت آیت ا... مکارم شیرازی:

در صورتی که واقعا مو را بکارند و جزء بدن شود و رشد و نمو کند هیچ اشکالی ندارد ؛ و اگر مو به صورت مصنوعی باشد و مانع از رسیدن آب به بدن نگردد آن هم اشکالی ندارد ولی اگر مانع رسیدن آب به بدن است فقط در مواقع ضرورت جایز است.

حضرت آیت ا... سیستانی:

اگر احتمال داده شود که مانع رسیدن آب به بشره (پوست) است باید برطرف شود.

حضرت آیت ا... تبریزی:

چنانچه کاشتن مو طوری باشد که در وقت وضو و غسل آب به پوست سر و صورت برسد مانعی ندارد.

منبع:
مجله مبلغان ش 22

نگاه و پوشش از نظر مراجع تقلید

                                                                                                       

قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ (30) وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ ... (1)
ترجمه:
به مؤمنان بگو، چشم های خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند و عفاف خود را حفظ کنند، این برای آنان پاکیزه تر است; خداوند از آنچه انجام می دهند آگاه است.

و به زنان با ایمان بگو چشمهاى خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند، و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است آشکار ننمایند، و (اطراف ) روسریهاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند ؛ مـگـر براى شوهرانشان ...

 

امام خمینی قدس سره و رعایت حجاب در خانواده:

امام خمینی رحمه الله - که در عصر حاضر از هر نظر الگو می باشند - در مورد رعایت حجاب در خانواده بسیار دقیق و مراقب بودند.

دختر گرامی ایشان (2) این دقت و مراقبت را چنین بیان کرده اند:

«ایشان در مقابل بیرونی و نامحرم خیلی سخت گیرند. الآن پسرهای من و احمد آقا 15- 16 ساله اند و ما یک روز اگر منزل آقا برای ناهار دعوت شویم، پسرها حق آمدن ندارند یا اگر هم بیایند، ما خانه ی خانم (همسر حضرت امام) می نشینیم و سفره می اندازیم و آن ها منزل احمد آقا آن هم برای این که پسرها و دخترهای اهل فامیل و خانه باهم غذا نخورند نه فقط سر سفره بلکه حتی سلام هم به هم نکنند، چون واجب نیست.

من خودم پانزده ساله بودم که آقای اشراقی با خواهرم ازدواج کرد و داماد ما شده بود. یک روز ما دعوت داشتیم منزل ایشان، همین جور که من و آقا باهم وارد شدیم، دیدم آقای اشراقی دارند می آیند استقبال. در یک باغچه ای بود که ما داشتیم جلو می رفتیم، من گفتم سلام بکنم؟ امام گفتند: «واجب نیست » من هم رویم نشد که سلام نکنم، زدم و از تو باغچه رد شدم که با آقای اشراقی رو به رو نشوم.

و یا حتی مادر من وقتی آقا را گرفتند و بردند ترکیه ; یعنی، چهل سال بعد از زندگیشون اولین سلام را به برادر شوهرشون کردند!!!

ماجرا هم این بود که وقتی عمویم می خواستند بروند ترکیه خدمت آقا، آمدند از پشت در گفتند: «من می خواهم با خود خانم صحبت کنم اگر بخواهند پیغامی بدون واسطه برای آقا داشته باشند» . که مادرم ناچار شد، سلام کنند و بعد یادم هست آمد و گفت ناراحتند - چون که اولین سلام را در نبودن آقا کرده اند آن هم با این لفظ که «اگر راضی نباشد چه؟» من هم گفتم «نه حالا دیگر شما سنی ازتان گذشته و مجبور بودید.» البته امام در مورد کار واجب و ضروری حرفی ندارند، این را بدانید!» (3) .

پوشش، آرایش و نگاه از نظر امام خمینی قدس سره :

س 1- اگر زن در دست خود زینت داشته باشد نظیر حلقه ی ازدواج یا انگشتر یا در وجه خود آرایش کرده باشد آیا بر این زن واجب است که وجه و کفین خود را بپوشاند یا نه؟

ج : «پوشاندن از نامحرم در فرض مذکور واجب است » .

س 2- حدود حجاب اسلامی برای بانوان چیست؟ و برای این منظور پوشیدن لباس بلند آزاد و شلوار و روسری کفایت می کند؟ و اصولا چه کیفیتی در لباس و پوشش زن در برابر افراد نامحرم باید رعایت شود؟

ج : «واجب است تمام بدن زن به جز قرص صورت و دست ها تا مچ از نامحرم پوشیده شود و لباس مذکور اگر مقدار واجب را بپوشاند، مانع ندارد ولی پوشیدن چادر بهتر است و از لباس هایی که توجه نامحرم را جلب کند، باید اجتناب شود» .

س 3- آیا سرمه کشیدن یا ابرو چیدن، انگشتر عقیق، ساعت، عینک طبی زیبا، برای زنان زینت حساب می آید که پوشش آن لازم باشد؟

ج : «هر چه در نظر عرف مردم زینت محسوب می شود، اظهار آن در برابر نامحرم جایز نیست » .

س 4- حنای دست زن را اگر نامحرم ببیند، چه صورت دارد؟

ج : «باید از نامحرم بپوشاند!!» .

س 5- نگریستن به مرد نامحرم چه حکمی دارد؟

ج : «نگاه کردن زن به اندام مرد نامحرم بجز صورت و دستها تا مچ حرام است باقصد لذت یا بدون قصد اما نگاه کردن به صورت و دست ها تا مچ  اگر بی قصد باشد اشکال ندارد و چنانچه با قصد لذت باشد، حرام است» .

س 6- آیا مراجعه زن به پزشک مرد در صورتی که بتواند پزشک زن در آن رشته بیابد، جایز است؟ البته با توجه به این که غالبا به او نگاه شده و گاهی هم از او معاینه به عمل می آید؟

ج : «جایز نیست » .

س 7- وضو گرفتن زن آنجا که نامحرم او را ببیند، چگونه است؟

ج : «نباید آنجا وضو بگیرد، چنانچه گرفت، وضو صحیح است ولی گناه کرده است » .

س 8- گفتگوی زن با مرد نامحرم چه حکمی دارد؟

ج : «سخن گفتن اگر مهیج باشد حرام است و اگر مهیج نبوده و خوف فتنه هم در کار نباشد، احتیاط مستحب آن است که ترک نماید، (مگر ضرورتی باشد) بخصوص اگر طرف سخن او جوان باشد» .

س 9- مراد از لباس شهرت چیست؟

ج : «اگر لباس به واسطه ی داشتن خصوصیتی جلب توجه عموم و انگشت نما باشد، آن را لباس شهرت می نامند. (بنابر احتیاط واجب باید انسان از پوشیدن لباس شهرت که پارچه یا دوخت آن برای کسی که می خواهد آن را بپوشد، معمول نیست، خود داری کند) .

س 10- حکم نگاه کردن به فیلم های ورزشی برای خانم ها چیست؟

ج : «با تلذذ و ریبه جایز نیست » .

س 11- «آیا حجاب از ضروریات اسلام است و منکر آن و کسانی که بر این دستور الهی به ویژه در جامعه اسلامی بی اعتنایی می کنند، چه حکمی دارند؟

ج : «اصل حکم حجاب از ضروریات است و منکر آن حکم منکر ضروری را دارد و منکر ضروری ؛ محکوم به کفر است مگر این که معلوم باشد، منکر خدا یا رسول نیست » (4) .

نظرات مراجع عالیقدر تقلید «درباره ی بد حجابی »

س 1- پوشیدن جوراب نازک و بدن نما برای خانم ها در بیرون از منزل و انظار نامحرمان چه صورتی دارد؟ و بیرون گذاشتن موهای سر از چادر در مقنعه توسط خانم ها در دید نامحرمان چگونه است؟

حضرت آیة الله خامنه ای: پوشانیدن بدن از نامحرمان بر زن واجب است و چنین جوراب هائی برای حجاب شرعی واجب کفایت نمی کند و پوشیدن تمام موی سر در برابر نامحرمان واجب است.

س 2- آرایش زنان در خیابان ها و بیرون گذاشتن مقداری از موها و پوشیدن جوراب بدن نما و لباس های محرک چه صورتی دارد؟

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی: حرام است. حضرت آیة الله بهجت: حرام است. حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: حرام است. حضرت آیة الله مکارم شیرازی: بدون شک جایز نیست. حضرت آیة الله تبریزی: جایز نیست. حضرت آیة الله سیستانی: جایز نیست. حضرت آیة الله مظاهری: حرام است و گناه آن خیلی بزرگ است. حضرت آیة الله صالحی مازندرانی: حرام است. حضرت آیة الله نوری همدانی: حرام است. حضرت آیة الله علوی گرگانی: تمام فروض مذکور حرام است (5) .

نظرات مراجع عالیقدر تقلید درباره ی حجاب برتر:

سؤال: امروز یک حرکت خزنده ای بر علیه چادر که یک حجاب ملی و سنتی است آغاز گردیده است، خواهشمندیم نظر مبارک را در این مورد مرقوم فرمائید.

آیة الله العظمی فاضل لنکرانی: سزاوار است خانم ها از چادر استفاده کنند چون چادر در کشور اسلامی ایران از مظاهر و شعائر اسلام می باشد و با حفظ این شعار سعی کنند بانوان محترم حرکت مورد سؤال را خنثی کنند.

آیة الله العظمی صافی گلپایگانی: چادر بهترین پوشش برای خانم ها است، چون تمامی مفاتن بدن را می پوشاند. خانم های مسلمان باید آداب و سنن اسلامی را در لباس پوشیدن مراعات کنند و از تجدد گرائی مضر پرهیز کنند.

آیة الله العظمی بهجت: چادر حجاب پسندیده است.

آیة الله العظمی سیستانی: چادر حجاب بهتر است و سزاوار نیست زن های مؤمن بدون چادر خارج شوند.

آیة الله العظمی مکارم شیرازی: حجاب یکی از قوانین مسلم اسلام است و اساس آن پوشاندن بدن و موها غیر از صورت و دست ها تا مچ است ولی بی شک چادر حجاب برتر است.

آیة الله العظمی تبریزی: پوشیدن بدن بر زن واجب و بهترین نوع پوشش واجب، همان چادر مشکی است که زن های مؤمنه خود را با آن می پوشانند.

آیة الله العظمی مظاهری: معلوم است که آن حرکت خزنده حرام است و آثار بدی برای اجتماع و برای خود آن ها دارد.

آیة الله العظمی خامنه ای: چادر برترین نوع حجاب و نشانه ی ملی ما است (6) .

فتاوی مراجع عالیقدر درباره ورزش:

سؤال: تبلیغات بیش از حد، بسیاری از جمله دختران را به سوی فوتبال و جمع آوری عکس های فوتبالیست ها و نصب آن ها در منازل کشانده و اثرات نامطلوبی را از نظر تحصیلی و الگو دهی داشته است و در برخی موارد موجب بروز منکراتی در جامعه شده، ارشاد حضرتعالی در این زمینه چیست؟

و نظر حضرتعالی در مورد نگاه کردن زنان به صحنه های ورزشی مانند شنا و کشتی و...چه می باشد؟

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی:

ترویج این امور مناسب نیست اما نمی توان حکم به تحریم آن کرد مگر این که مفسده ای داشته باشد.

حضرت آیة الله بهجت:

نگاه کردن زن ها به بدن های لخت نامحرم حرام است و بالعکس.

حضرت آیة الله شیخ جواد تبریزی:

این آثاری است که در آخر الزمان ظاهر می شود و در بعضی روایات ذکر شده است. دعا نمائید که بدتر از این نشود.

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی:

متاسفانه نسبت به این امور بیش از حد تشویق و ترغیب می شود و عواقب سوء و آثار منفی بسیار دارد. از جمله اثرات نامطلوبی که در سؤال ذکر کرده اید و آثار نامطلوب دیگر، و فعلا به صورت سرمایه پر سودی برای عده ای شده است.

نگاه کردن زنان هم به این گونه صحنه ها با توجه به عوارض قطعی نامناسبی که دارد جایز نیست و خانواده های متدین از آن خودداری می کنند و اگر وضع به شکل کنونی پیش برود شاید در مدتی نه چندان دور، ورزش بانوان هم به صورت غیر مشروع و مفسد اخلاق جامعه، امری عادی و متعارف شود و هیچ کس هم اعتراض نکند. خداوند همه را از شر و فتن آخر الزمان محفوظ فرماید.

حضرت آیة الله سیستانی:

مادامی که مستلزم گناهی نباشد اشکال ندارد ولی مربیان جامعه باید از سوق دادن افکار جوانان به امور بی ارزش به طوری که از مسائل مهم دینی بلکه دنیوی باز بمانند پرهیز کنند.

حضرت آیة الله مظاهری:

گر چه اصل کار در مقابل اجانب و سرافرازی اسلام بد نیست ولی وضع فعلی که جلو آمده انصافا وضع نامطلوبی است و نگاه کردن زن به بدن نامحرم حرام است.

حضرت آیة الله علوی گرگانی:

مؤمنات محترمه باید از کارهایی که موجب از بین رفتن ثبات نفس آن ها و جریحه دار شدن عفت می گردد، اجتناب نمایند. و از کارهایی که منجر به عمل حرام می شود پرهیز نمایند. و از نگاه کردن به صحنه های ورزشی که به بدن نامحرم نگاه می شود اجتناب نمایند (7) .

نظرات مراجع تقلید و بزرگان حوزه درباره ی اظهار نظرهای نامناسب در مورد حجاب و ورزش بانوان:

سؤال: برخی در مورد مسائل زنان اظهار نظرهای نامناسبی را ابراز می کنند. مانند بحث دوچرخه سواری یا ورزش بانوان، یا در مورد حجاب اظهار می دارند که به نظر ما  کت و دامن جهت حجاب کفایت می کند. نظر حضر تعالی در این زمینه ها چیست؟

حضرت آیة الله تبریزی: ترویج اموری که مبدا نشر فساد در جامعه یا بی عفتی زنان و دختران شود جایز نیست. و پوشیدن لباسی که تمام حجم بدن آنان را نشان دهد که لباس زینت حساب شود کفایت نمی کند.

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: امور مذکوره معرضیت برای مفسده دارد. بانوان باید جدا از آن بپرهیزند.

حضرت آیة الله بهجت: هر چه باعث فتنه و فساد باشد اشکال دارد.

حضرت آیة الله مکارم شیرازی: هر چه موجب اشاعه ی مفاسد اخلاقی گردد حرام است.

حضرت آیة الله مظاهری: کلیه ی آنچه نوشته اید حرام است (8) .

• پاورقــــــــــــــــــــی

---

1) نور آیات 30 و 31

2) خانم زهرا مصطفوی در جمع دانش آموزان دبیرستان رشد دختران.

3) به نقل از مجله شاهد تیر ماه 67 شماره 159.

4) نصیحت، نشریه نمایندگی ولی فقیه در سپاه ولی امر، ش (0) 12/5/1371.

5) فرهنگ اسلام، بهار 1378.

6) همان.

7) همان .

8) همان.

منبع:  مجله مبلغان ش 4

موسیقی از دیدگاه مراجع

موسیقی از منظر امام خمینی رحمه الله

«موسیقی از اموری است که البته هر کس به حسب طبع خوشش می آید لیکن انسان را از جدیّت بیرون می برد و به یک موجود هزل و بیهوده [تبدیل می کند.] موسیقی فکر انسان را طوری می کند که دیگر نتواند در غیر محیط موسیقی و شهوات و اموری که مربوط به موسیقی است، فکر بکند.»

رهبر معظم انقلاب اسلامی:
«موسیقی اگر انسان را از یاد خدا و معنویت غافل کند و به ابتذال، گناه و بیکارگی بکشاند، حرام است.»

مقام معظم رهبری در پاسخ به سؤالی فرمودند: «این که ما بگوییم موسیقی بهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی است، نه، من به این معتقد نیستم که موسیقی یک چنین کششی داشته باشد.

بهتر است بگوییم موسیقی یکی از راه های مبارزه با تهاجم فرهنگی است. بله، یکی از راه هاست. البته با شرایطی می تواند باشد امّا این را، بهترین راه نمی دانم.

ببینید، در مورد موسیقی دو حرف وجود دارد: یکی این که ببینیم، اساسا مشخصه های موسیقی حلال و حرام چیست و دیگر این که بیاییم، در مصداق، مرزهایی را مشخص کنیم تا جوانان بدانند که این یکی حرام و این یکی حلال است.

البته این دومی کار آسانی نیست، کار دشواری است. که انسان از این اجراهای موسیقی های گوناگون ـ موسیقی خارجی، موسیقی ایرانی هم با انواع و اقسامش، با کلام، بی کلام ـ بخواهد، یکی یکی این ها را مشخص کند اما مشخصه های کلی یی دارد که آن را می شود، گفت.

البته من هم در جاهایی به بعضی از اشخاصی که دست اندر کار بودند، آنچه را که می توانستم و می دانستم، گفته ام. حالا هم مختصری برای شما عرض می کنم. ببینید. موسیقی اگر انسان را به بیکارگی و ابتذال و بی حالی و واخوردگی از واقعیّت های زندگی و امثال این ها بکشاند، این موسیقی، موسیقی حلال نیست، موسیقی حرام است.

موسیقی اگر چنانچه انسان را از معنویت، از خدا و از ذکر غافل کند، این موسیقی حرام است.

موسیقی اگر انسان را به گناه و شهوترانی تشویق کند، این موسیقی حرام است.

نظر اسلام این است.

موسیقی اگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، البته آن وقت حرام نیست. این هایی را که من گفتم، بعضی از آن ها در موسیقی بی کلام و در سازهاست، بعضی هم حتّی در کلمات است.

یعنی ممکن است فرضا یک موسیقی ساده ی بی ضرری را اجرا کنند لیکن شعری که در این موسیقی خوانده می شود، شعر گمراه کننده یی باشد. شعر تشویق کننده ی به بی بندوباری، به ولنگاری، به شهوترانی، به غفلت و این طور چیزها باشد، آن وقت حرام می شود.

بنابراین، آن چیزی که شاخص حرمت و حلّیت در موسیقی است ـ نظر شریف امام رحمه الله هم در اواخر حیات مبارکشان که آن نظریه را در باب موسیقی دادند، اشاره به همین مطلب بود ـ این است.

موسیقی لهوی داریم. ممکن است موسیقی ـ به اصطلاح فقهی اش ـ موسیقی لهوی باشد. لهو یعنی، غفلت یعنی، دور شدن از ذکر خدا، دور شدن از معنویت دور شدن از واقعیّت های زندگی، دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بی بندوباری این موسیقی می شود حرام.

اگر این با کیفیّت اجرا حاصل بشود، اگر با کلام حاصل بشود، فرقی نمی کند. شما می گویید زبان بین المللی. آن موسیقی یی که به قول خود شما مرزها را در نوردیده و در جاهایی پخش شده، آیا این لزوما موسیقی خوبی است؟ صرف این که یک موسیقی از مرز فلان کشور خارج شد و توانست به مثلاً کشورهای مختلف برود و یک عده طرفدار پیدا کند، مگر دلیل خوب بودن موسیقی است؟ نه، به هیچ وجه.

ممکن است یک موسیقی یی باشد که به شهوترانی و نشاط های شهوی جوانی تحریک می کند، طبیعی است که یک مشت جوانی که غفلت زده هستند، از این موسیقی خوششان می آید.

هر جایی که در دنیا دستشان به این نوار بیفتد، از آن نوار استفاده می کنند. این دلیل خوب بودن موسیقی نیست. من نمی توانم به طور مطلق بگویم که موسیقی اصیل ایرانی موسیقی حلال است، نه این طور نیست. بعضی خیال می کنند که مرز موسیقی حلال و حرام، موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی غیر سنتی است. نه این طوری نیست. آن موسیقی یی که منادیان دین و شرع همیشه در دوره های گذشته با آن مقابله می کردند و می گفتند حرام است، همان موسیقی سنتی ایرانی خودمان است که به شکل حرامی در دربارهای سلاطین، در نزد افراد بی بندوبار، در نزد افرادی که به شهوات تمایل داشتند و خوض در شهوات می کردند، اجرا می شده، این همان موسیقی حرام است. بنابراین، مرز موسیقی حرام و حلال، عبارت از ایرانی بودن، سنتی بودن، قدیمی بودن، کلاسیک بودن، غربی بودن یا شرقی بودن نیست. مرز آن چیزی است که من عرض کردم. این ملاک را می شود به دست شما بدهیم.»

نظر مقام معظم رهبری درباره ی ترویج موسیقی:
سؤال: با عرض سلام و آرزوی طول عمر با برکت برای حضرت عالی به عرض می رساند که یکی از مسابقاتی که در امور تربیتی بین دانش آموزان سراسر کشور برگزار می شود، مسابقه ی سرود است. در این مسابقه از ابزارهای موسیقی استفاده می شود و به تجربه ثابت شده که این ابزارها نه تنها اثر تربیتی مثبت ندارد، بلکه گاهی باعث جذب بعضی از دانش آموزان به این ابزارها شده و ترک تحصیل می نمایند. از باب نمونه در سمینار معاونین پرورشی کشور معاون پرورشی آذربایجان شرقی و ایلام ابراز داشتند که بعضی از محصلین که نواختن موسیقی را کاملاً یاد گرفته اند، ترک تحصیل نموده و در عروسی ها از آن استفاده نموده، پول می گیرند. اکنون با توجّه به مطالب فوق آیا حضرت عالی تجویز می فرمایند همچنان از ابزار موسیقی در مدارس و بین دانش آموزان استفاده شود و اصولاً این ابزارها را از مسائل تربیتی اسلامی می دانید یا نه؟ یا از همان قرآن و نهج البلاغه که جذابیتش نیز بیشتر است و خط و نقاشی و تئاتر استفاده شود، کافی است. ارشاد و راهنمائی آن جناب باعث امتنان و خوشبختی است.

جواب: «استعمال ابزار و آلات موسیقی در نواختن موسیقی مطرب لهوی حرام است و استفاده از این قبیل آلات در غیر موسیقی مطرب لهوی اگر مستلزم مفاسدی باشد جایز نیست و به طور کلی ترویج موسیقی و آلات آن با هدف های نظام اسلامی منافات دارد.»

نظرات علما و مراجع تقلید
سؤال: حکم استماع موسیقی های صدا وسیما یا اداره ی ارشاد، ساخت و تعلیم و خرید و فروش ابزار آلات موسیقی چیست؟

حضرت آیة الله سیستانی: «اگر موسیقی مناسب مجالس لهو و عیاشی نباشد حرام نیست.»

حضرت آیة الله تبریزی: «گوش دادن به موسیقی لهوی که مناسب مجالس خوش گذارنی می باشد، جایز نیست و همچنین ساخت و تعلیم و خرید و فروش ابزار آلات موسیقی لهوی جایز نیست.»

حضرت آیة الله خامنه ای: «هر گونه نوازندگی مطرب لهوی که متناسب با مجالس عیش و نوش باشد حرام است.»

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی: «موسیقی اگر مطرب و مهیج و مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است و در غیر این صورت مانعی ندارد و مرکز پخش تأثیری در حکم ندارد.»

حضرت آیة الله بهجت: «اگر موسیقی مطرب باشد، استماع و خرید و فروش آن حرام است.»

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: «آنچه را عرف مردم موسیقی می دانند، استماع آن و ساخت و تعلیم و تعلم و فروش آلات آن حرام است.»

حضرت آیة الله مکارم شیرازی: «کلیه صداها و آهنگ ها که مناسب لهو و فساد است، حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف عام خواهد بود.»

حضرت آیة الله مظاهری: «اگر موسیقی لهوی و تحریک کننده باشد، حرام است.»

حضرت آیة الله گلپایگانی (رضوان الله تعالی علیه): «غنا: کشیدن صدا و دور دادن آن به کیفیّت خاصه ی طرب آور است که مناسب با مجالس لهو و محافل انس و طرب و موافق با آلات لهو ولعب است و خواندن به نحو غنا و گوش دادن به آن و تکسب به آن حرام است و فرقی نمی کند که همراه با آلات لهو خوانده شود یا نه و در کلام باطل استعمال شود یا در قرآن یا دعا یا مرثیه یا شعر.»

تشکیل هنرستان های موسیقی
سؤال: طبق برنامه ریزی اعلام شده، بنابراین است که خانه های موسیقی و هنرستان هایی در این رابطه در شهرستان ها تشکیل شود که با عکس العمل مردم مواجه شده است، نظر حضرت عالی با رواج موسیقی چیست؟

حضرت آیة الله خامنه ای: «آموزش موسیقی و ترویج آن برای نوجوانان با اهداف نظام جمهوری اسلامی سازگار نیست.»

حضرت آیة الله مکارم شیرازی: «بدون شک تأسیس این گونه مراکز موجب گسترش فساد است و جایز نیست.»

حضرت آیة الله تبریزی: «موسیقی لهوی تعلیم و تعلم و اجرت گرفتن برای آن حرام است و این ها مظاهر فسادی است که به خاطر مسامحه بعضی از متصدّیان شروع شده است.»

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: «موسیقی و ترویج و تأسیس مراکز برای تعلیم آن حرام است.»

حضرت آیة الله بهجت: «موسیقی مطرب، شنیدن آن و تعلیم و تعلم آن و تعاون آن حرام است.»

حضرت آیة الله مظاهری: «باید احترام به افکار عمومی نهاد. باید از تشکیل مجالس گناه خودداری کرد.»

مسابقات مختلط
سؤال: اخیرا در سیمای جمهوری اسلامی مسابقاتی برگزار می شود که شرکت کنندگان در مسابقه، پسران و دختران به طور مختلط و تماشاچیان هم زنان و مردان هستند و برخی حرکات زننده ـ مانند دویدن دختران در حضور جوانان نامحرم ـ صورت می گیرد و مجری برنامه هم معمولاً زنان و دختران جوان می باشند. نظر حضرت عالی در برپایی چنین مسابقات و شرکت در آن ها و نمایش آن از تلویزیون که موجب عادی شدن روابط دختران و پسران و ریختن حُجب و حیای جامعه می شود، چیست؟

حضرت آیة الله مکارم شیرازی: «اگر منشأ مفاسد خاصّی گردد، جایز نیست.»

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی: «مجالس مذکوره مشتمل بر خلاف شرع و معرض فساد است و جایز نیست. جای بسی تعجب و تأسّف است که سیمای جمهوری اسلامی که باید منادی اسلام باشد، هر روز برنامه های خلاف شرع جدیدی به معرض نمایش بگذارد و به اخلاق و عفت و عقیده ی جامعه اسلامی لطمه بزند. خداوند همه را از شرور و فتنه آخر الزمان حفظ فرماید.»

حضرت آیة الله تبریزی: «این هم یکی از مظاهر فساد است و هرچه موجب ترویج فساد در جامعه باشد جایز نیست.»

حضرت آیة الله بهجت: «اختلاط جایز نیست و تشخیص و تعیین موضوع با مکلّف است.»

• پاورقــــــــــــــــــــی

---

1 ـ مجموعه سخنان و استفتاءات از نشریه فرهنگ اسلام، بهار 1378، نقل شده است.