پیر زن منو کناری کشید و گفت:
خیلی ناراحته!
حاضریم پولشم بدیم
گفتند هم وزنش باید پول بدین
حالا اومدم سؤال کنم هم وزن همون قرآنی که قسم خورده باید بدیم یا هر قرآنی که باشه فرقی نمیکنه؟!!!
کاغذی دراورد و به دستم داد و گفت:
خودش تو نامه توضیح داده.
نامه رو گرفتم و وارد مسجد شدم
تا اذان و نماز فرصت خوبی بود که نامه را مورد مطالعه قرار بدم
متن نامه :
« سلام حاجاقا
من یه دختر بیست ساله هستم چند سال پیش برای من یه مشکلی پیش آمد که به خاطر این که خانوادم اذیتم نکنن به قرآن قسم خوردم.
قرآن را در دستم گرفتم و دستم را گذاشتم روی قرآن و از همان روز زندگیم روز به روز بدتر می شود و رسوای عالم شدم!
حالا از شما می خواهم تا کمکم کنید! این قسمی که خوردم را خدا ببخشید! لطفا کمکم کنید!
ممنون »
نماز که تمام شد بیرون آمدم دیدم حاج خانم کناری منتظر ایستاده
گفتم:
نمیشه بر اساس این نامه جوابی بدم
خودشو بیارین دقیقا بدانم چه جوری قسم خورده
دیدم شماره ای گرفت و یواشکی زمزمه ای کرد و گوشی رو به دستم داد:
دخترک صداش می لرزید
گفتم :
میشه دقیقا توضیح بدین چی شده:
نوشتین قسم خوردین
به کی و چی قسم خوردی؟
قسم خوردی که چکار مثلا یکنی یا نکنی؟!
گفت:
داداشم بهم تهمت زد که با کسی ارتباط تلفنی داری
منم ترسیدم اذیتم کنه دست به قرآن گذاشتم و به قرآن مجید قسم خوردم که : نه
و از اون روز به بعد زندگیم روز به روز سیاهتر داره میشه
گفتم به دروغ قسم خوردی؟
به آرامی: « بله »
گفتم پول مولی به گردنت نیست، فقط توبه کن و خاطرت جمع .
ان شاء الله زندگیتم روبه راه میشه.
____________________________________________________________
احکام قسم خوردن
مسأله : قسم دو نوع است:
الف: قسم براى انجام یا ترک کارى در آینده.
ب: قسم براى اثبات یا نفى چیزى.
توضیح :
الف: اگر قسم بخورد که کارى را انجام دهد یا ترک کند مثلا قسم بخورد که روزه بگیرد، یا دود استعمال نکند، چنانچه عمداً مخالفت کند، باید کفاره بدهد، یعنى یک بنده آزاد کند، یا ده فقیر را سیر کند، یا آنان را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند باید سه روز پى درپى، روزه بگیرد.
ب: کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ مى باشد، ولى کفاره قسم را ندارد.
( ولى اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى شود امّا اگر بتواند توریه کند یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیّت کند که دروغ نشود بنابر احتیاط واجب باید توریه نماید; مثلا اگر ظالمى بخواهد کسى را اذیّت کند و از انسان بپرسد که او را ندیده اى؟ و انسان یک ساعت قبل او را دیده باشد، ولى بگوید او را ندیده ام به این قصد که از پنج دقیقه پیش ندیده ام. )
مسأله : قسم کسى شرعاً اعتبار دارد که: 1 ـ بالغ باشد. 2 ـ عاقل باشد. 3 ـ با اختیار و قصد باشد. 4 ـ اگر نسبت به امور مالى قسم مى خورد سفیه و مفلس نباشد. بنابراین قسم کودک یا دیوانه یا کسى که مجبور است قسم بخورد یا از فرط عصبانیت نمى فهمد چه مى گوید اعتبارى ندارد و همین طور قسم کسى که سفیه یا ورشکسته است و حاکم شرع او را از تصرفات مالى منع کرده اعتبارى ندارد.
مسأله : اگر قسم مى خورد کارى را انجام دهد یا ترک کند: 1 ـ باید شرعاً بد نباشد. 2 ـ باید شرعاً خوب باشد. 3 ـ اگر قسم بخورد کار مباحى که شرعاً نه خوب است نه بد انجام دهد یا ترک کند باید طبق قسم خود عمل کند و اگر قسم بخورد که کارى را که فعلاً خوب است انجام دهد ولى هنگام انجام آن کار شرعاً از جهاتى بد شود قسم او به هم مى خورد و لازم نیست آن را انجام دهد.
مسأله : 1 ـ قسم را باید با زبان و لفظ صریح بیان کرد. 2 ـ قسمى اعتبار دارد که یکى از اسماء خداوند متعال باشد مثل خدا یا الله. 3 ـ اگر به برخى از اوصاف خداى سبحان قسم بخورد که معمولاً از آن صفت خداى سبحان اراده مى شود یا قرینه اى به کار ببرد که مراد او را بفهماند قسم صحیح است. 4 ـ شخص لال اگر با اشاره قسم بخورد قسم او صحیح است ولى کسى که مى تواند سخن بگوید قسم او با اشاره صحیح نیست. 5 ـ قسم به مقدسات دیگر مثل قرآن و پیامبر و ائمه اطهار (علیهم السلام) احکام قسم را ندارد.
مسأله : قسم در صورتى صحیح است که انسان توانایى انجام آن را داشته باشد و اگر هنگام قسم خوردن بتواند آن کار را انجام دهد و هنگام عمل از انجام آن ناتوان شود یا براى او مشقت داشته باشد عمل به آن لازم نیست و قسم به هم مى خورد.
مسأله : کارى را که عهد مى کند یا نذر مى کند که انجام دهد نیز همین حکم را دارد یعنى اگر هنگام عمل غیر مقدور شود لازم نیست آن را انجام دهد.
مسأله : اگر پدر از قسم خوردن فرزند جلوگیرى کند، یا شوهر از قسم خوردن زن جلوگیرى نماید، قسم آنان صحیح نیست.
مسأله : اگر فرزند بدون اجازه پدر و زن بدون اجازه شوهر قسم بخورد، قسم آنان بعید نیست صحیح نباشد لکن نباید احتیاط را ترک کنند.
مسأله : اگر انسان از روى فراموشى، یا ناچارى به قسم عمل نکند، کفاره بر او واجب نیست، و همچنین است اگر مجبورش کنند که به قسم عمل ننماید. و قسمى که آدم وسواسى مى خورد، مثل این که مى گوید والله الآن مشغول نماز مى شوم و بواسطه وسواس مشغول نمى شود، اگر وسواس او طورى باشد که بى اختیار به قسم عمل نکند کفاره ندارد.
توجه:
فتاوای فوق از رساله مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی نقل شده که به نحو زیبا و کاملتری احکام قسم را بیان فرمودند و اختلاف فتاوا بین مراجع در این موضوع بسیار ناچیز است.